آثار اجتماعيكاهش قيمتها
از يك سو در يكي، دو ماه اخير قيمت دلار به شكل موفقيتآميزي در حال كنترل بوده و روندي كاهشي را تجربه كرده است اما در همين مدت نيز بعضا نوسانها و رفت و برگشتهايي هر چند ملايم ديده ميشود. حال آنكه به نظر ميرسد جهت اقناع كنشگران اين حوزه(دلالان، بازاريان و... و حتي مردم) جهت كاهشي شدن و تثبيت نرخ دلار، زمان بيشتري نياز است. بعد از شوكهاي عظيم به وجود آمده بايد جامعه اقناع شود و به اين اطمينان برسد كه امكان بازگشت به شوكهاي پيشين و تكرار شدن آنها يا ايجاد نوسان و صعودي شدن نرخ دلار وجود ندارد.
از سوي ديگر در كنار سياست رسمي(در اينجا تلاش در كاهشي كردن اين قيمتها) طبعا اجتماعات غيررسمي(بالاخص دلالان در حوزههاي مختلف) و شايد بعضا اجتماعاتي رسمي وجود دارند كه طبيعتا در راه حفظ منافع و حداكثري كردن سرمايههاي خود در پي شكست، ناديده انگاري يا حداقل كنترل تدريجي رويكرد سياستي حاضر هستند و به زباني ساده تمايلي به كاهش قيمت ارز، تداوم آن و در گام بعد كاهش قيمت ساير اقلام و كالاها ندارند. از اين منظر بايد سياست پيشگرفته در راه مديريت بازار ارز با استمرار و جامعيت بيشتري تداوم يابد چراكه بدون ترديد به تدريج حوزه مانور رويكرد رسمي قويتر شده و قلمرو تاثيرگذاري اجتماعات غيررسمي و بعضا رسمي مخالف آن را تقليل ميدهد. از منظري ديگر در كنار كاربست سياست مديريت بازار ارز و ايجاد روند كاهشي آن در قالب يك رويكرد سياستي جامع بايد به شكلي همزمان ابعاد اجتماعي آن را نيز مديريت كرد. در اين راه بايد در زمينه ارتقاي سطح سرمايههاي اجتماعي در جامعه و همراهسازي بيشتر مردم با دولت و سياستهاي اتخاذ شده آن تلاش كرد. به عبارتي ديگر به اعتبار اين نگاه، هر چه همبستگي اجتماعي ارتقا يابد، امكان توفيق و پذيرش اجتماعي سياست حاضر(كاهشي شدن قيمتها) بيشتر خواهد بود. البته نكته حايز اهميت كه ذكر آن در اينجا ضروري است، متفاوت بودن مختصات بازارهاي مختلف و نحوه تاثير و تاثرات بازارهاي مختلف بر يكديگر و بالطبع متفاوت بودن نوع و سازوكار تاثيرپذيري آنها از بازار ارز است. از اين رو طبعا نبايد انتظار داشت كه در نگاه اول تمامي اقلام و بازارهاي مختلف به شكل آني متاثر از بازار ارز، روندي كاهشي را تجربه كرده ثانيا اين شيب كاهش قيمتها به همان منوال روند افزايش آنها باشد. به عنوان مثال نوع تاثيرپذيري بازار مسكن از روند كاهشي بازار ارز و مختصات اين تاثيرپذيري با تاثيرپذيري بازار طلا و سكه، بورس و حتي مايحتاج و كالاهاي اساسي مورد نياز مردم متفاوت است. در اين راستا بايد ضمن ادامه راهبرد كنوني از سوي دولت و با لحاظ مولفههاي اجتماعي موثر و توجه به ارتقاي اين مولفهها در راستاي توفيق بيشتر سياستهاي اقتصادي اتخاذ شده بايد جامعه را نيز نسبت به چگونگي كاهشي شدن قيمتها و مختصات و امكانهاي پيشروي اين كاهشي شدن و مقاومتهاي طبيعي پيش روي اين روند آگاه كرد تا جامعه با آگاهي بيشتر و در نتيجه همراهي بيشتر، دولت و سياستهاي اقتصادي اتخاذ شده را همراهي كنند. مساله نگرانكننده آن است كه هجمهها و انتقادات كنوني در چرايي عدم كاهشي شدن قيمتها در بازارهاي مختلف و تمركز بيش از حد بر تسريع آن ميتواند گزارهاي تحت عنوان «انتظار كاهش آني» و سريع قيمتها را به جامعه القا كند كه به دليل عدم تحقق آن در واقعيت به شكل آني باعث سرخوردگي اجتماعي و در نتيجه كاهش همبستگي اجتماعي و ايجاد فاصله تدريجي بين برخي از اقشار با دولت ميشود. از اين رو توجه ويژه به آگاهيبخشي به مردم و همراهسازي واقعنگرانه آنها با اين روند، ضرورتي دوچندان دارد كه طبعا در توفيق سياست حاضر، تداوميابي آن و كاهش هجمهها عليه دولت در اين زمينه بسيار موثر خواهد بود.
روزنامهنگاري با عشق و نكبت
آنقدر علاف كه با تلفن يك شهروند ناشناس دنبال كارش را ميگيريم يا لااقل سعي ميكنيم دنبال كارش بيفتيم و براي دردش دوا پيدا كنيم. آنقدر بيخود كه حتي روز عروسيمان هم به حوزه خبري سر ميزنيم. آنقدر ديوانه كه صبح و شب جز خبر چيز ديگري را پي نميگيريم. آنقدر بيمار كه همان اخبار را تا شب 10بار ديگر هم ميخوانيم تا رمزگشايياش كنيم. آنقدر نكتهسنج كه با ذرهبين ميافتيم به جان حرف وزير و وكيل و رييسجمهور تا بفهميم اين جملهاي كه گفته ضميرش به چه كسي برميگردد. آنقدر عقبافتاده كه وقتي به قرار معهودي با رفقاي دانشگاه و مدرسه ميرويم تازه ميفهميم كه از همه بچهها جا ماندهايم. آنقدر سرخوش كه با يك نخ بهمن كوچك و يك وعده نان و پنير عصرانه در تحريريه ته دلمان غنج ميرود. آنقدر طفلي كه با اين اوضاع و احوال بهمان بگويند روزمالهنگار. آنقدر، كه گر روي جهان تمام شادي گيرد/ ما را نبود به نيم جو بهره از آن. اينها كه گفتم هستيم و صد پله از آن بالاتر شايد هم پايينتر، منتها با چلمني و سادهدلي و بلاهت و سرخوشي و ... مانديم و ميمانيم تا حقيقت را از دل دروغ بيرون بكشيم و سره را از ناسره جداكنيم و دنيا را آنچنان كه هست به مردم نشان دهيم.
درسهاي جنگ تجاري
بهاي تمام شده محصولات توليدي ميتواند در سطح مطلوبي از قيمتگذاري صادراتي قرار گيرد. در اين شرايط است كه قواي مقننه و مجريه ميتوانند با اقداماتي نظير وضع و پايبندي جدي به قوانين مربوطه همچون قانون رفع موانع توليد رقابتپذير و ارتقاي نظام مالي كشور، حمايت عملي از سرمايهگذاري خارجي و كاهش بروكراسي اداري و كمك به صادركنندگان، حداقل بستري مناسب براي افزايش حضور و ارتقاي جايگاه محصولات و خدمات ايراني در بازارهاي هدف بينالمللي و ورود ارز با منشأ خارجي به كشور فراهم كنند تا در زمان مناسب و رفع احتمالي تحريمها اثرات اقدامات فعلي بيش از پيش نمايان و اثرات منفي كاهش ارزش پول ملي با اينگونه اقدامات جبراني خنثي شود.