گروه اقتصادي
آخرين آمار منتشره از سوي مركز آمار نشان مي‌دهد نرخ تورم مرداد ماه كل كشور به 41.6 درصد رسيد. نرخ تورم نقطه به نقطه و ماهانه كشور در مرداد نسبت به تير به ترتيب 6.4 درصد و 2.2 درصد كاهش داشته است.
مركز آمار در بخشي از اين گزارش به بررسي تورم و شاخص‌هاي قيمتي شهري و روستايي از سال 95 تا مرداد سال جاري پرداخت. نكته‌اي كه مورد توجه است، پويايي تورم و شاخص قيمتي مصرف‌كننده است. به اين صورت كه در تمام 28 ماه مورد مطالعه شاخص‌هاي قيمتي تقريبا در تمام ماه‌ها نسبت به ماه قبل افزايش داشته است.
نوسانات اخير در بازار ارز كه به ساير بازارها نيز سرايت كرد، بي‌ثباتي‌هاي بيشتري را در اقتصاد ايجاد كرد كه تاثيرش را در قدرت خريد خانوار و كوچك شدن سبد مصرفي آنها گذاشت. علاوه بر آن بالا رفتن قيمت كالاها براي جبران افزايش هزينه‌ها همچنين نااطميناني از آينده اقتصاد، به شرايط بحراني اقتصاد دامن زده است. با وجود روند افزايشي بيش از دوساله قيمت‌ها و شاخص قيمت مصرف‌كننده، با وجود اينكه شرايط اقتصاد كاملا تحت تاثير فضاي سياسي و جو رواني بين‌المللي است و نمي‌توان پيش‌بيني قطعي از آينده ارايه داد، اما با توجه به تجربيات، همچنين روند پوياي شاخص‌هاي قيمتي به نظر مي‌رسيد در ماه‌هاي آتي نيز شاهد روند افزايش شاخص بهاي مصرف‌كننده و توليدكننده خواهيم بود.
كاهش نقطه به نقطه
تورم نقطه به نقطه همان درصد تغيير شاخص قيمت مصرف‌كننده نسبت به ماه مشابه سال گذشته است. بنا به آمار، تورم مردادماه سال 1398 به 41.6 درصد رسيد. اين به معناي هزينه‌كرد بيشتر به ميزان 41.6 درصد براي خريد مجموعه كالاها و خدمات يكسان نسبت به مرداد سال 97 است.
نرخ تورم نقطه‌اي ماه مرداد نسبت به تير به ميزان 6.4 درصد كاهش داشته است. نرخ تورم نقطه‌اي گروه‌هاي عمده«خوراكي‌ها، آشاميدني‌ها و دخانيات» و «كالاهاي غير خوراكي و خدمات »به ترتيب 56.6 و 35.2 درصد بوده كه نشان مي‌دهد نسبت به ماه تير كاهش داشته است.
كاهش تورم ماهانه
علاوه بر نرخ تورم نقطه به نقطه، نرخ تورم ماهانه نيز در سراشيبي سقوط قرار گرفت. بنا بر اين گزارش نرخ تورم ماهانه مردادماه به 0.6 درصد رسيد كه نسبت به ماه تير 2.2 درصد كاهش داشته است. تورم براي گروه «خوراكي‌ها، آشاميدني‌ها و دخانيات» همچنين گروه «كالاهاي غير خوراكي و خدمات» نيز به ترتيب منفي 0.5 و 1.2 درصد بود.
نرخ تورم ميانگين، همچنان بالا مي‌رود
با وجود كاهش نرخ تورم نقطه به نقطه و ماهيانه، نرخ تورم ميانگين همچنان بالا مي‌رود. بر طبق آمارهاي ارايه شده توسط مركز آمار نرخ تورم كشور در ماه مرداد به 42.2 درصد رسيد كه نسبت به تير افزايش 1.8 درصدي داشت. بيشترين تغيير تورم در فاصله بين تير و مرداد در گروه كالاهاي «خوراكي‌ها، آشاميدني و دخانيات» با افزايش 2.3 درصدي رخ داده است.
در اين شاخص نيز بيشترين افزايش قيمت براي گروه «خوراكي، آشاميدني و دخانيات» است كه محصولاتي از قبيل نوشيدني، لبنيات و گوشت حائز بيشترين افزايش قيمت بودند. رتبه بعدي افزايش قيمت‌ها مربوط به گروه «كالاهاي غير خوراكي و خدمات» است كه بيشترين تغيير قيمت مربوط به «شوينده ها» و «پوشاك و كفش» بوده است.
6 درصد، دامنه تغييرات تورم براي دهك ها
دامنه تغيير تورم سالانه در مرداد سال 98 براي تمام دهك‌ها بين 41.9 براي دهك اول و 44.8 درصد براي دهك دهم است. در مردادماه كمترين تغيير تورم ماهانه مربوط به دهك دهم با 0.29 درصد و بيشترين تغيير نيز به دهك‌هاي سوم، پنجم و هفتم با تغييري 0.69 درصدي است.
روستاها در صدر شاخص قيمت مصرف‌كننده
بر اساس ارقام ارايه شده از سوي مركز آمار ايران، شاخص قيمت مصرف‌كننده در كشور از تير تا مرداد سال 98 يك واحد رشد داشته و به 180.8 رسيد. اين در حالي است كه همين شاخص قيمت كالاها و خدمات مصرفي در روستاها نه تنها بالاتر از ميانگين كشور است بلكه بالاتر از مقدارش در شهرها نيز هست. شاخص قيمت كالاها و خدمات مصرفي در شهرها در مرداد حدود 180 واحد بود اما در روستاها به بيش از 187 واحد رسيد.
با مقايسه درصد تغييرات اين شاخص در مناطق شهري و روستايي در ماه مرداد و تير 98 نسبت به 97، درمي‌يابيم كه تغييرات اين شاخص در مناطق روستايي نيز بيشتر از مناطق شهري و كل كشور است به نحوي كه روستاها در ماه مرداد 98 با افزايشي 46.1 درصدي قيمت‌ها نسبت به مرداد 97 روبه‌رو بودند در حالي كه در كل كشور و مناطق شهري تغييرات شاخص CPI به ترتيب 41.6 و 40.8 درصد بوده است.
شكاف بين شاخص قيمت مصرف‌كننده در مناطق روستايي و شهري موضوع جديدي نيست و در سال‌هاي اخير وجود داشته اما عوامل مختلفي مانند هزينه‌هاي حمل و نقل، بالا بودن هزينه‌هاي مسكن در شهرها، تفاوت زير ساخت در كلانشهرها و مناطق روستايي؛ همچنين اختلاف درآمد خانوار شهري و روستايي از جمله مهم‌ترين عوامل وجود شكاف قيمتي بين مناطق شهري و روستايي است.
شاخص قيمت بر مسير رشد
در بخشي از اين گزارش جدولي از شاخص كل قيمت خانوارهاي كشور عنوان شده كه آمارهاي مربوطه از سال 1395 تا مرداد 97 وجود دارد. شاخص قيمت در فروردين سال 95 در حدود 96.5 درصد بود كه نرخ تورم دوازده‌ماه منتهي به فروردين هم 10.7 درصد عنوان شد. اين شاخص بر مدار افزايشي قرار داشت و تقريبا در تمام ماه‌هاي منتهي به مرداد 98 با افزايشي هر‌چند كم همراه بود. بيشترين جهش قيمتي شاخص مصرف‌كننده بين دو ماه مرداد و شهريور سال 97 بود كه تورم نيز از 9.7 به 11.3 درصد رسيد. تورم دوازده ماه منتهي به فروردين 95 در كل كشور نيز 10.6 درصد بود كه در مرداد سال جاري به 42.2 درصد رسيد.
با وجود آهنگ كند افزايشي شاخص مصرف‌كننده در كل كشور، اين شاخص براي خانوارهاي روستايي شتاب بيشتري داشت و از حدود 96 واحد در فروردين 95 به 187.1 واحد در مرداد سال جاري رسيد. تورم در مناطق روستايي نيز بيشتر از كل كشور است و از 10درصد فروردين 95 به 46.6 درصد در مرداد سال جاري رسيد. يعني بيش از 330 درصد افزايش داشته است.
در مناطق شهري نيز شاخص قيمتي مصرف‌كننده از 97 واحد در فروردين 95 به 180 واحد در مرداد 98 رسيد. تورم نيز از 10.8 به 41.4 درصد رسيد.