طالبان كارزار انتخاباتي اشرف غني را هدف قرار داد
رايزني در تهران؛ انتحار در پروان
شهاب شهسواري
يك هفته بعد از اعلام رسمي لغو گفت‌وگوها ميان طالبان و امريكا، از سوي واشنگتن، هياتي از نمايندگان دفتر سياسي طالبان، روز دوشنبه در سفري به تهران با گروهي از مقام‌هاي جمهوري اسلامي ايران رايزني كردند. تهران بعد از مسكو دومين مقصد نمايندگان دفتر سياسي طالبان بعد از توقف گفت‌وگوهاي اين گروه در دوحه قطر با امريكاست، يك هيات بلندپايه طالبان هفته گذشته به مسكو سفر كرده بود تا در ديدار با مقام‌هاي روسيه در مسكو گفت‌وگو كند. اين سفر در حالي انجام شده كه طالبان روز گذشته در دو حمله مجزا در كابل و پروان، يكي در محل برگزاري سخنراني انتخاباتي اشرف غني، رييس‌جمهور و ديگر در نزديكي محل سفارت امريكا در افغانستان باعث كشته شدن ده‌ها نفر شد. در گفت‌وگوهاي مسكو، نماينده ويژه روسيه در امور افغانستان، ضمير كابلف، ازسرگيري مذاكرات طالبان با امريكا را ضروري خوانده بود و مقام‌هاي طالبان هم نسبت به ازسرگيري گفت‌وگوها اظهار تمايل كرده بودند. به گفته سيدعباس موسوي، سخنگوي وزارت امور خارجه كشورمان، سفر هيات طالبان به تهران «در چارچوب رايزني‌هاي فراگير جمهوري اسلامي ايران با همه طرف‌ها در افغانستان» بود و موضوع آن «تحولات جاري در افغانستان» بوده است. موسوي در توضيح بيشتري در مورد اينكه هيات طالبان با كدام مقام‌ها و نهادهاي ايراني گفت‌وگو كرده است، ارايه نداد. به نوشته پايگاه خبري نورنيوز، در اين سفر مقام‌هاي سياسي و ديپلماتيك جمهوري اسلامي ايران در مورد «نزديك كردن دولت و گروه طالبان به يكديگر ضمن كاهش درگيري‌هاي خونبار در اين كشور زمينه برقراري صلح در اين كشور» با نمايندگان طالبان گفت‌وگو كرده‌اند. اين اولين‌بار نيست كه مقام‌هاي گروه شبه‌نظامي طالبان، براي رايزني درمورد فرآيند صلح افغانستان به ايران سفر مي‌كنند، پيش از اين نيز علي شمخاني، دبير شوراي عالي امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران، از تلاش ايران براي رايزني با همه گروه‌هاي درگير در افغانستان از جمله طالبان براي پيشبرد فرآيند صلح خبر داده بود.
سهيل شاهين، سخنگوي دفتر سياسي «امارت اسلامي افغانستان (نام دولت خودخوانده طالبان)» روز گذشته با انتشار پيامي در شبكه اجتماعي توييتر، سفر هياتي از طالبان به تهران را تاييد كرده بود. به نوشته اين مقام گروه شبه‌نظامي طالبان، هيات اين گروه به رياست عبدالسلام حنفي، معاون رييس دفتر سياسي طالبان، با مقام‌هاي جمهوري اسلامي ايران گفت‌وگو كرده است. به گفته اين مقام طالبان، موضوع گفت‌وگوها ميان دو طرف مساله فرآيند صلح در افغانستان، تازه‌ترين تحولات و موضوع همكاري‌هاي اقتصادي ميان ايران و افغانستان بوده است.
هفته گذشته، رييس‌جمهور ايالات‌متحده امريكا، دونالد ترامپ با انتشار پيامي اعلام كرد كه مذاكرات با طالبان را در دوحه متوقف كرده است و ديدار محرمانه‌اي را كه قرار بود با سران اين گروه در كمپ‌ديويد برگزار كند، ملغي اعلام كرد. اين اقدام ترامپ با واكنش تند طالبان مواجه شد كه بعد از 9 دور مذاكره با زلمي خليل‌زاد، فرستاده ويژه وزارت خارجه امريكا در افغانستان به گفته اين مقام امريكا «بر اصول توافق» به تفاهم رسيده بودند. خليل‌زاد حتي پيش‌نويس اين توافق را نيز آماده كرده بود، هر چند حاضر نشد متن پيش‌نويس را به مقام‌هاي افغانستان يا رسانه‌ها ارايه دهد. طالبان بعد از توقف مذاكرات ازسوي امريكا اعلام كرد كه به عمليات خود در سراسر افغانستان شدت خواهد داد. اين گروه همچنين در طول يك هفته گذشته نمايندگان خود را به تهران و مسكو اعزام كرده تا در مورد روند گفت‌وگوهاي صلح با اين دو پايتخت مشورت كند.
انتخابات رياست‌جمهوري در افغانستان قرار است 10 روز ديگر (شنبه 6 مهر) برگزار شود، طالبان مخالف برگزاري انتخابات است و وعده داده از هيچ اقدامي براي جلوگيري از برگزاري آن فروگذار نخواهد كرد. در برابر 17 نامزد باقي‌مانده انتخابات، از جمله اشرف غني، رييس‌جمهور و عبدالله عبدالله، رييس اجرايي دولت، به كارزارهاي تبليغاتي خود ادامه مي‌دهند. روز سه‌شنبه، سخنراني تبليغاتي اشرف غني در ولايت پروان، هدف يكي از حملات سنگين طالبان بود كه دست‌كم 24 شركت‌كننده در اين سخنراني را به كام مرگ كشاند و 31 نفر ديگر دچار مجروحيت شدند. امنيت برگزاري انتخابات يكي از اصلي‌ترين مشكلات پيش رو افغانستان است. نماينده غيرنظامي ناتو در افغانستان، نيكولاس كي، روز دوشنبه در ولايت بلخ اعلام كرد كه نظاميان ناتو در طول برگزاري انتخابات در تامين امنيت راي‌گيري مشاركت خواهند كرد.18 سال بعد از آغاز جنگ ايالات‌متحده امريكا و متحدانش در افغانستان، اين كشور همچنان يكي از ناامن‌ترين كشورهاي جهان است. روز گذشته گروه شبه‌نظامي طالبان در دو بمب‌گذاري انتحاري در شهرهاي چاريكار و كابل، دست‌كم 27 نفر را به كام مرگ كشيد. بمب‌گذاري شهر چاريكار، مركز ولايت پروان افغانستان در نزديكي محل برگزاري سخنراني انتخاباتي اشرف غني، رييس‌جمهور و نامزد انتخابات رياست‌جمهوري افغانستان انجام شد. در اين حمله انتحاري دست‌كم 24 نفر كشته و ده‌ها نفر ديگر زخمي شده‌اند، هر چند رسانه‌هاي افغانستان به نقل از نزديكان رييس‌جمهور اين كشور نوشته‌اند كه حمله آسيبي به رييس‌جمهور و اطرافيانش وارد نكرده است. در حمله ديگري كه در شهر كابل پايتخت افغانستان و در نزديكي سفارت امريكا در اين كشور رخ داد، دست‌كم 3 نفر جان خود را ازدست دادند. انفجار دوم به گزارش بيبيسي در نزديكي ميدان شلوغ مسعود و در نزديكي ساختمان‌هاي ديپلماتيك و دولتي افغانستان رخ داده است. طالبان مسووليت هر دوي اين حملات را برعهده گرفته است. همزمان ائتلاف تحت رهبري امريكا در ناتو، روز دوشنبه اعلام كرده است كه يك سرباز امريكايي در عملياتي در خاك افغانستان به هلاكت رسيده است. به نوشته طلوع‌نيوز، بيانيه مذكور زمان و محل وقوع اين حادثه و عامل آن را اعلام نكرده است. اين هفدهمين نظامي امريكايي است كه از ابتداي سال 2019 تاكنون در افغانستان به كام مرگ كشيده مي‌شود. براساس گزارشي كه بنگاه خبري بيبيسي بريتانيا منتشر كرده است در طول ماه آگوست دست‌كم روزانه 74 نفر در سراسر افغانستان جان خود را ازدست داده‌اند. براساس اين گزارش كشته‌شدگان در خشونت‌هاي افغانستان در طول يك ماه گذشته بيش از مجموع كشته‌شدگان در مدت زمان مشابه در سوريه و يمن بود. براساس اين گزارش 2307 نفر بر اثر درگيري‌ها در افغانستان در طول يك ماه گذشته جان خود را از دست داده‌اند و 1948 نفر مجروح شده‌اند. طالبان و دولت مركزي افغانستان حاضر به تاييد صحت گزارش بيبيسي در مورد آمار تلفات نشده‌اند. براساس آماري كه بيبيسي منتشر كرده است دست‌كم 974 شبه‌نظامي طالبان، 675 نيروي دولتي و 473 غيرنظامي در درگيري‌هاي ماه گذشته ميلادي جان خود را از دست داده‌اند.
59 كشته ديگر هم از جمله مقام‌هاي حكومتي، تروريست‌هاي القاعده و داعش و نيروهاي ائتلاف بين‌المللي بوده‌اند.