دولت تسهيل‌گري كند
سعيد شفيعا
سيستان‌وبلوچستان به گواه گردشگراني كه به اين ديار سفر كرده‌اند، دنياي غريب و ناشناخته‌اي است. اين استان جاذبه‌هاي فرهنگي و طبيعي فوق‌العاده‌اي دارد كه بايد بهاي ارزنده‌اي به آنها داده شود. اين بها هم بايد در دل فرصت‌هاي بين‌المللي و از آن مهم‌تر داخلي به وجود بيايد، زيرا تا فرصت براي گردشگران داخلي فراهم نشود، تا رابطه صحيح ميان جامعه ميزبان و ميهمان شكل نگيرد، نمي‌توان سخني از گردشگري بين‌المللي زد. تخصيص يارانه سفر يا طرح توسعه پايدار و درون‌زا در گردشگري استان سيستان‌وبلوچستان از جنس تصميم‌گيري‌هايي در سطح ملي و بالادست هستند. البته هر دوي اين رويكردها مي‌توانند در بازه زماني طولاني نتايج خوبي داشته باشند، اما بايد واقع‌بين باشيم. وقتي در شرايطي قرار داريم كه از فشارهاي بين‌المللي خلاصي نداريم و دست دولت از جهت‌هايي خالي است، مي‌شود گفت قابليت اقتصادي اجازه برخي اقدامات را نمي‌دهد و اختصاص بودجه كار ساده‌اي نيست. در اين شرايط گزينه‌هايي كه به سرمايه اجتماعي، قابليت‌هاي محلي و پتانسيل‌هاي منطقه خاصي رجوع مي‌كنند مي‌توانند در دستور كار قرار بگيرند. نكته بعد اين است كه پتانسيل‌هاي اين منطقه، با وجود بي‌مثال بودن‌شان در حد همان پتانسيل باقي مانده است و تاكنون به جاذبه تبديل نشده است. هر كدام از اين پتانسيل‌ها اين استعداد را دارند كه با حركتي صحيح به جاذبه تبديل شوند. توسعه درون‌زا برمبناي جامعه محلي شكل مي‌گيرد. توسعه درون‌زا يعني معيشت جامعه محلي به بخش توسعه متصل شود و از طريق رفت‌و‌آمد و تعامل دوجانبه، پتانسيل‌هاي منطقه شكوفا شوند. اين امر چون از دل جامعه شكل گرفته است، مي‌تواند به پايداري هم برسد و از اين نظرگاه به تصميم‌هايي مبني بر ارايه سوبسيد و قدرت خريد ارجح است. در واقع در اين شرايط جامعه محلي به جاي اينكه در پي فرصت باشد، خود فرصت‌سازي مي‌كند. با اين حال اين نكته منكر اهميت ارايه يارانه سفر نيست، اما سخن اين است كه هر تصميم بايد به اقتضاي زمان و زمانه گرفته شود. از طرفي هم توسعه‌درون‌زا تصميم غلطي نيست مگر اينكه براي سيستاني‌ها و بلوچستاني‌ها در اين اقدام تسهيل‌گري درنظر گرفته شود، يعني اينكه مردم بتوانند بدون كاغذبازي و بروكراسي گردشگري را توسعه دهند و فراهم كردن اين تسهيلات و زيرساخت‌هاي لازم آن به عهده دولت است.
عضو هيات علمي پژوهشكده نظر