ادامه از صفحه اول
شكست نسخه امريكايي
در حال حاضر ترامپ به سمت دومين انتخابات رياستجمهورياش حركت ميكند ولي ميبينيم كه عملا خبري از فروپاشي يا شكنندگي ايران نيست. از اينرو بايد از اين راهبرد و تلاشهاي امريكا به عنوان شكستي اساسي ياد كرد. اين يك اصل است كه وقتي ميخواهيد تاثير رفتار، گفتار يا اعمال را بسنجيد، ميتوانيد از طريق واكنشها به آن رفتار، گفتار يا اعمال، دست به تفسير بزنيد. در حال حاضر ايران ميگويد تحريمهاي حداكثري شكست خورده و دلايلي روشن نيز ارايه ميكند؛ در اين شرايط اما شاخص ديگري نيز براي راستيآزمايي موجود است و آن، اينكه امريكاييها سخت به دنبال مذاكرهاند. پرسش اينجاست كه چرا آنها ميخواهند مذاكره كنند؟ آنها انتظار داشتند، تحريمهاي حداكثريشان، ايران را دچار فروپاشي كند ولي اصرارشان براي مذاكره، عملا نشانگر شكست اين استراتژي است. به هر حال اگر ايران تحت فشارهاي كمرشكن قرار داشت، يكي از گزينههاي پيشرويش حركت به سمت مذاكره بود، ولي در حال حاضر چنين نيست و ميبينيم كه جمهوري اسلامي همچنان براي ورود به مذاكره بر اصول اساسي خود پافشاري ميكند و حاضر به عقبنشيني از اين اصول نيست.
تظاهرات مشكوك عراق
آن چه بر شبهات ميافزايد شعارهايي است كه در اين تظاهرات سر داده ميشود. در كنار شعارهايي كه تظاهراتكنندگان عليه فساد و تحزبگرايي دولت سر ميدادند شعارهايي نيز عليه كليت حكومت عراق و ايران سر داده شد. شعارهايي كه ترديدها نسبت به بيطرفي و خودجوش بودن اين تظاهرات را تشديده كرده است.
بعضيها بر اين باورند كه عوامل خارجي در تشديد اين تنش دست دارند. به ويژه كه خبرهايي در شبكههاي عربي منتشر شده مبني بر اينكه مايك پمپئو، وزير امور خارجه ايالات متحده امريكا قبل از سفر عادل عبدالمهدي، نخستوزير اين كشور به چين نسبت به انجام اين سفر هشدار داده و از او خواسته بود اين سفر را انجام ندهد. همچنين گفته ميشود اين تظاهرات يك روز بعد از آنكه عبدالمهدي اعلام كرد اسراييل عامل حمله به انبارهاي تسليحاتي الحشد الشعبي است، انجام شده. همچنين عبدالمهدي وزير دفاع خود را مكلف كرده با وجود مخالفتهاي تند ايالات متحده براي خريد سامانه دفاع هوايي اس – 400 از روسيه اقدام كند و رايزنيهايي در اين رابطه انجام شده است. به اعتقاد آنها اينها نشانههايي است كه وجود ايادي خارجي در اين تظاهرات را ثابت ميكند. واقعيت اين است كه عملكرد دولت در يك ساله اخير در بسياري از موارد قابل قبول نبوده و به ويژه در ارايه خدمات به شهروندان نتوانسته انتظارات را برآورده كند. از جمله در بحث مبارزه با فساد كه افكار عمومي عراق را به شدت به خود حساس كرده، ناكارآمديهايي مشاهده شده و گفته ميشود دامن فساد تا دفتر نخستوزيري عراق نفوذ كرده و اين مساله حتي باعث خشم عادل عبدالمهدي از اطرافيانش شده و آنها را به سوءاستفاده از جايگاه اداريشان متهم كرده است. اما واقعيت روي ديگري هم دارد، كشوري كه سالها با فساد دست به گريبان بوده و مشكلات متعدد خدماتي و اجتماعي و اقتصادي در آن متراكم شده نبايد از دولتش انتظار داشت يك ساله ره صد ساله برود. به خصوص كه عبدالمهدي به اعتراف نمايندگان مجلس و بسياري از جريانهاي سياسي اقدامات موثري در اين زمينهها انجام داده است. هنوز روشن نيست كه تظاهراتكنندگان نيروهاي امنيتي را به خشونت وادار كردهاند يا نيروهاي امنيتي از روي بيتدبيري تظاهرات را به خشونت كشاندهاند. اما واقعيت اين است كه اگر دولت نتواند بر اوضاع مسلط شود و اجازه دهد خشونتهايي كه شب گذشته تشديد شده بود، همچنان شدت و ادامه يابد، آنگاه مشخص نيست سرانجام اين تظاهرات به كجا خواهد انجاميد. اين نكته را هم نبايد ناديده گرفت كه اين بار هم مثل هميشه افكار عمومي بدون هدايت جريانهاي موثر سياسي، روشنفكران و طبقات نخبه فرهنگي تنها رها شده و اين مساله ميتواند علاوه بر ايجاد مشكلات عديده، سرنخ اعتراضات را به دست افرادي بسپارد كه اهدافي مغرضانه را دنبال ميكنند و به دنبال عقدهگشاييهاي سياسي خود هستند.