ادامه از صفحه اول
قمار حيثيتي اردوغان
مجبور به اقداماتي جدي است. اما حمله به شرق فرات براي اردوغان يك قمار بزرگ است كه ميتواند سرنوشت سياسي اردوغان را تغيير دهد. مساله گروههاي مسلح كرد و شرق سوريه از زماني ايجاد شد كه دولت پيشين ايالات متحده امريكا به رهبري باراك اوباما از ارتش آزاد سوريه كه متحد تركيه بود در مبارزه با داعش نااميد شد و با وجود سرمايهگذاري كلاني كه براي حمايت از اين گروه كرده بود به اين نتيجه رسيد كه با حمايت از ارتش آزاد، توان موفقيت ميداني در سوريه نخواهد داشت. دولت اوباما با تغيير رويكرد خود در سوريه، تصميم گرفت تا به جاي گروههاي عرب ارتش آزاد سوريه به سمت گروههاي مسلح كرد برود و با تشكيل يك ائتلاف نظامي با عنوان نيروهاي دموكراتيك سوريه (SDF يا قسد) به رويارويي نظامي با داعش ادامه دهد. اين تغيير رويكرد باعث شد كه امريكا در ادامه موفق شود با همكاري نيروهاي كرد استانهاي حصكه و رقه و شرق فرات را از تسلط نيروهاي داعش پاك كند.دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا در كارزار انتخاباتي خود وعده داده بود كه به دخالت نظاميان امريكايي در سوريه پايان دهد. حالا چراغ سبز او به تركيه براي تصرف شرق فرات در راستاي اجراي همين شعار است. ايالات متحده امريكا در منبج، تنها شهر غرب فرات كه همچنان در كنترل نيروهاي ائتلاف تحت رهبري امريكا است، بارها و بارها تاكنون تعهدات خود در مورد همكاري با تركيه را زير پا گذاشته است و همچنان به تامين اسلحه براي شبهنظاميان كرد و تحكيم مواضع آنها ادامه ميدهد. در اين شرايط آنكارا احساس ميكند كه امريكا در وعدههاي خود براي همكاري با تركيه بازي ميكند و قصد وقتكشي دارد.اين اولين بار نيست كه دونالد ترامپ وعده خروج كامل نيروهاي امريكا از سوريه را ميدهد. سال 2018 اين وعده ترامپ با مخالفت جدي وزارت خارجه امريكا مواجه شد. از آن زمان جيمز جفري، نماينده ويژه پيشين امريكا در امور سوريه با خلوصي آكار، وزير دفاع و ابراهيم كالين، دستيار ارشد رييسجمهور تركيه چندين دور گفتوگو كرد تا به راهكار ميانهاي با تركيه براي حل و فصل اختلافات در شمال سوريه دست پيدا كند. اين مذاكرات به نتيجه مورد پذيرش آنكارا نرسيد و با وجود اينكه مقامهاي دو كشور در ماههاي گذشته از توافق براي ايجاد منطقه حائل در شمال سوريه خبر دادند، اما مشخص است كه اين توافق، مطالبات آنكارا را برآورده نكرده است.اما واقعيت اين است كه برخلاف سال گذشته كه امريكاييها با عقبنشيني از عفرين اجازه پيشروي نيروهاي تركيه را به اين شهر داد، واقعيت ميداني در شرق فرات متفاوت است. همان گونه كه نيروهاي كرد شرق سوريه اعلام كردهاند، اگر تركيه واقعا قصد داشته باشد عملياتي نظامي در شرق فرات انجام دهد، اين جنگ يك نبرد ساده مانند آنچه در عفرين اتفاق افتاد نخواهد بود و تركيه را وارد يك جنگ پيچيده و طولاني خواهد كرد.دونالد ترامپ، همواره بر اساس تصميمگيريهاي آني سياست خارجي خود را تنظيم ميكند. در حال حاضر نزديك به 30 درصد از خاك سوريه در اختيار نيروهاي دموكراتيك سوريه (SDF) است. اين مناطق عمدتا مناطق نفتخيزي هستند و قاعدتا نيروهاي بانفوذي در دولت امريكا بهويژه پنتاگون، مخالف عقبنشيني كامل و رهاسازي اين مناطق از سوي امريكا هستند. به اضافه اينكه ايراد ديگري كه به بيانيه اخير كاخ سفيد و دونالد ترامپ وارد ميشود، اين است كه خالي كردن پشت كردهاي سوريه، بدنامي ماندگاري براي واشنگتن در همكاريهاي سياسي و نظامي به جا ميگذارد. استراتژي سياست خارجي ترامپ، سرشار از سردرگمي است و هنوز كسي نميداند كه اين سردرگمي محصول تصميمي استراتژيك براي گيج كردن رقبا است يا اينكه واقعا يك خط سياسي مشخص در واشنگتن وجود ندارد.
كوچك با آرزوهاي بزرگ!
اين سند كه تلاشي براي از بين بردن فضاي منفي موجود ميان مسيحيان و مسلمانان نام گرفته البته موجب انتقاداتي در درون كليسا و حتي در جهان اسلام شده است. از آنجايي كه اين مسير بين اديان، از ابوظبي آغاز شده است، به نظر ميرسد تلاش براي ايجاد شكاف در ميان مسلمانان جهان باشد. اخيرا نيز در واتيكان كميته عالي اجراي مفاد اخوت انساني تاسيس شد كه از جمله اعضاي آن، خاخام بروس لوستيگ از جامعه يهوديان واشنگتن است كه قرار است در كنار احمد الطيب از الازهر و شخصيتهاي ديگري از امارات قرار گيرد. اقدام امارات به عنوان يكي از كشورهاي كوچك منطقه كه چندي پيش حضور اقليت يهودي در اين كشور را به رسميت شناخت با استقبال اسراييليها روبرو شده است. امارات سياست نزديكي با اسراييل در راستاي برنامه موسوم به «سال تسامح» اجرا و توجيه كرده است. عبدالله بن زايد آل نهيان وزير خارجه امارات در روزهاي اخير در راستاي سياست نزديكي گام به گام با اسراييل سال جديد عبري را تبريك گفته است كه برخي آن را گامي براي «عاديسازي روابط» و گروهي ديگر «روحيه سازش» تلقي كردهاند.امارات سال گذشته از «مارك شناير» كه يكي از 50 خاخام برجسته در امريكاست و كنيسه همپتون در نيويورك را مديريت ميكند و موسس مركز تفاهم ديني يهوديت و اسلام است براي سفر به اين كشور دعوت به عمل آورده بود. اين خاخام روابط بسيار نزديكي با سران عرب حاشيه خليج فارس دارد و از وي به عنوان پيشقراول عاديسازي روابط با اسراييل با كشورهاي عربي ياد ميكنند. اين خاخام مدافع جدي عاديسازي روابط ميان اسراييل و كشورهاي شوراي همكاري خليج فارس است و به عنوان مشاور پادشاهان و شاهزادگان منطقه در امور اديان فعال است و رياست انجمن تفاهم ميان يهوديت و اسلام در امريكا را برعهده دارد.وي در سفر خود به دبي با اقليت يهودي ديدار و مدعي شده بود شما يهوديان در شرايط كنوني در روزهاي شنبه در يك ويلاي سري براي برگزاري مراسمهاي ديني جمع ميشويد، اما اين وضعيت تغيير خواهد كرد. اعتراف رسمي امارات به وجود اقليت يهودي، راه را براي ساخت يك كنيسه و رستوران ويژه يهوديان كه غذاي مخصوص آنها را تهيه كند، فراهم كرده است. البته ما در شرايط فعلي نميدانيم كه شمار دقيق جمعيت يهودي در امارات چقدر است اما شنيدهام كه در اين كشور 150 خانواده يهودي كه تعداد آنها به 2000 نفر ميرسد، زندگي ميكنند. وي پيشبيني كرده است حضور يهوديان در امارات با توجه به سياست تسامح ديني رونق خواهد يافت.رسانههاي اسراييلي چندي پيش از چاپ كتابي درباره تسامح در امارات به مناسبت سفر تاريخي پاپ فرانسيس، رهبر كاتوليكهاي جهان به اين كشور خبر دادند كه رسما حضور يهوديان در اين كشور را به رسميت ميشناسد. مقدمه اين كتاب كه به پيروان تمامي اديان از مسلمانان گرفته تا ارمنيها، بوداييها، قبطيها، هندوها و يهوديان ميپردازد را نهيان بن مبارك آل نهيان، وزير تسامح امارات نوشته است. گروهي نوشتن اين مقدمه را به منزله به رسميت شناختن يهوديان در اين كشور ميدانند. وي سفر پاپ به امارات را در بهبود وضعيت يهوديان در كشورهاي اسلامي تاثيرگذار ميداند.