كوتاه درباره كتاب «ايستگاه يازده» نوشته سنتجان مندل
نويسنده همهفن حريف
رسولآباديان
رمان «ايستگاه يازده» چهارمين رمان اميلي سنتجان مندل؛ نويسنده كانادايي است كه برنده جايزه آرتور سيكلارك و جايزه كتاب تورنتو شده و همچنين به عنوان نامزد نهايي جايزه ملي كتاب امريكا و جايزه پن/فاكنر هم معرفي
شده است. پگاه صمدزاده مترجم اين كتاب ميگويد: در پي علاقهام به كتابهاي آخرالزماني «ايستگاه يازده» را چند سال پيش خوانده بودم. سال 1397 بنا به تجربياتي شخصي و تغييرات ناگهاني اجتماعي و سياسي، احساس كردم كه روايت زندگي بازماندگان فاجعهاي عظيم و تلاش آنها براي زنده ماندن و حتي ارتقاي كيفيت زندگيشان، شايد بتواند به ما كمك كند با صبوري بيشتري سختيهاي امروز را برتابيم كما اينكه براي خودم نيز چنين بوده است. آنچه اين رمان را از ساير كارهاي مشابه آن متمايز ميكند، ديد واقعگرايانه، توصيفات نويسنده از يك فاجعه و از دست رفتن ناگهاني مظاهر زندگي مدرن مثل اينترنت، هواپيما، تجهيزات پزشكي و حتي امكانات بديهيتري مثل برق و آب شرب است. نثر مندِل بسيار ساده و خوشخوان است و اين هرگز به معني سادگي داستان نيست اما تغيير و رفتوبرگشتهاي زماني به آينده و گذشته بسيار روان و در واقع در دل داستان صورت ميگيرد. علاقهمندل به تئاتر هم براي من جالب بود. در همه آثار آخرالزماني، بين دنياي قبل و بعد خلئي وجود دارد كه به آن پرداخته نميشود اما اين كتاب با جزييات فراوان، اين گذار را توصيف ميكند. داستان «ايستگاه يازده» از اجرايي از ليرشاه شكسپير در تورنتو آغاز ميشود كه يكي از بازيگران روي صحنه نقش بر زمين ميشود و در ادامه با شيوع ويروسي به نام آنفلوآنزاي گرجي، تقريبا همه ساكنان كره زمين نابود ميشوند. عده كمي باقي ميمانند و حالا بيست سال بعد از فاجعه يك گروه تئاتر و موسيقي در بخشي از سرزمينها سفر ميكنند و آثار شكسپير را براي مردم اجرا ميكنند و... بسياري از منتقدان اين كتاب را علاوه بر تقسيمبندي در گونههاي علميتخيلي و آخرالزماني، رماني اگزيستانسياليستي خواندهاند كه خواننده را كاملا با مسائل وجودي
درگير ميكند.
اميلي سنت.جان مندل سال 1979 در كانادا متولد شده و فارغالتحصيل مدرسه رقص و تئاتر تورنتو است. او قبل از «ايستگاه يازده» سه كتاب ديگر به نامهاي «آخرين شب در مونترآل»، «تفنگ خواننده» و «كوارتت لولا» نوشته كه بيشتر در ژانر جنايي هستند. اسكات استندور تهيهكننده «عشق سالهاي وبا»، در حال ساخت اقتباسي از «ايستگاه يازده» است. جهان ذهني نويسنده در سازوكار نوشتن رمانهايي با محوريت توجه به مسائل انساني و همچنين سفر به اعماق وجودي جهان باعث شده كه آثار مندل در رديف آثاري قرار گيرد كه هم مخاطب عام داشته باشند و هم پاسخي به بعضي پرسشهاي علمي بدهند. مندل نويسندهاي همهفنحريف است كه به راحتي ميتواند سبكهاي گوناگون نويسندگي را به خدمت گرفته و ازدل آنها شاهكارهايي بيبديل خلق كند.