گام مثبت عمران خان
يوسف مولايي
شخصيت محبوب عمران خان هم در داخل و هم در خارج از پاكستان ايجاب مي‌كند كه او بتواند به عنوان يك ميانجيگر موفق در عرصه بين‌المللي نقش ايفا كند. سخنراني عمران خان در سازمان ملل نشان داد كه فردي قابل اعتماد و صلح‌طلب در صحنه سياسي است و توان راهبري و حل نزاع‌هاي منطقه‌اي را دارد. از اين جهت مي‌توان به توانمندي شخصيتي عمران خان در اعتماد‌سازي ميان ايران و عربستان كه با همين هدف به تهران سفر كرده، بيشتر اميدوار بود. از سوي ديگر بايد در نظر داشت كه اسلام‌آباد از معدود كشورهاي منطقه است كه از حسن روابط با هر دو طرف منازعه يعني ايران و عربستان برخوردار است.
اما نكته در اينجاست كه در شرايط كنوني، وضعيت سياسي ايران و عربستان چه تحولي را پشت سر مي‌گذارد. آيا اين دو كشور اراده لازم براي حل منازعات و چالش‌هاي فيمابين‌شان را دارند. نشانه‌هايي از هر دو طرف ديده مي‌شود كه به دنبال همگرايي در عرصه منطقه هستند. اراده‌هاي اوليه به هر حال وجود دارد و هم طرف ايراني و هم طرف عربستاني بارها آمادگي‌شان را براي مذاكره اعلام كرده‌اند. از اين جهت سفر عمران خان مي‌تواند حداقل سطح منازعات را ميان طرفين كاهش دهد و از بروز تنش‌هاي غيرقابل پيش‌بيني جلوگيري كند. مساله مهم ديگري كه بايد بدان اشاره داشت، جنس مسائل و مشكلات دو كشور ايران و عربستان است. دو كشور در طيف وسيعي از موضوعات از بحران سوريه، يمن و عراق گرفته تا تحولات سياسي در لبنان، اختلاف‌نظر دارند. حل اختلافات سياسي و امنيتي به مراتب دشوار‌تر از حوزه‌هاي اقتصادي و تجاري است. سال‌ها و دهه‌ها اختلافات دو كشور تلنبار شده و امروز به صورت عريان در خيلي از موضوعات ديده مي‌شود. طبيعتا حل اين چالش‌ها به تنهايي از عهده يك شخصي مثل عمران خان برنمي‌آيد، اما واسطه‌گري عمران خان مي‌تواند مقدمه و زمينه‌اي براي نزديكي دو كشور براي حل چالش‌هاي‌شان باشد. كما اينكه امروز نشانه‌هايي از آمادگي طرف ايراني و عربستاني براي حل بحران يمن ديده مي‌شود. براي همين بايد از فرصت حضور عمران خان براي حل نهايي بحران در يمن نهايت استفاده را كرد و امروز كه سعودي‌ها در يمن آماده امتيازدهي و كنار آمدن با تحولات سياسي اين كشور هستند؛ مي‌توان از ظرفيت‌هاي عمران خان براي حل بحران يمن و ساير موضوعاتي اختلافي كمك گرفت.