اسراييليها بعد از يك دهه سلطه نتانياهو، نخستوزير جديدي را تجربه خواهند كرد؟
گزينههاي گانتز براي كنار گذاشتن بيبي
شهاب شهسواري
بنيامين نتانياهو، نخستوزير رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين، دو روز مانده به پايان مهلتش براي تشكيل كابينه جديد در نامهاي به رييس رژيم از اين تكليف كنارهگيري كرد تا رقيب اصلي او بني گانتز، رهبر ائتلاف آبي سفيد تلاش براي در اختيار گرفتن اين مقام را آغاز كند. بعد از 10 سال اين اولينبار است كه فردي به جز نتانياهو مامور تشكيل كابينه ميشود اما شانسها براي موفقيت بني گانتز هم بسيار ناچيز است. با اين حال بني گانتز، روز گذشته تاكيد كرد كه به موفقيت در تشكيل كابينه جديد خوشبين است. به گزارش فارس، گانتز كه در جمع خبرنگاران در مقابل خانه شخصي خودش صحبت ميكرد، گفت: «احساس بزرگي دارد و درباره شانسش براي تشكيل كابينه خوشبين است. حس بزرگي است. اكنون زمان كار است و براي آن آماده است. همهچيز خوب است و ما هميشه خوشبين هستيم.» منتقدان نتانياهو اميدوارند كه اين تغيير بتواند باعث تحولي جدي در اداره رژيم اشغالگر شود. روزنامه چپگراي هاآرتص كه همواره ديدگاه انتقادي نسبت به حاكميت نتانياهو دارد، نوشته است: «جامعه اسراييل نيازمند آشتي و يك رهبري جديد است تا بتواند همه زخمهايي را كه توسط نتانياهو خورده است، تيمار كند.» نتانياهو نخستوزير موقت كه از زمان انتخابات پيشين فروردين ماه از تشكيل كابينهاي با اكثريت آراي پارلماني بازمانده است، در انتخابات شهريور ماه سال جاري هم با كسب يك كرسي كمتر از ائتلاف رقيب، در جايگاه دوم ايستاد اما نهايتا با كسب پيشنهاد تعداد بيشتري از نمايندگان، مامور تشكيل دولت شد. او تا چهارشنبه هفته جاري فرصت داشت كه كابينه جديد خود را در مذاكره با احزاب رقيب تشكيل دهد و حتي ميتوانست در صورت شكست، درخواست يك فرصت دو هفتهاي بيشتر از رييس رژيم، روون ريولين، داشتهباشد. اما نهايتا بعد از 26 روز تلاش، دوشنبه شب، نخستوزير جنجالي رژيم اشغالگر تصميم گرفت از تشكيل كابينه صرفنظر كند. قرار است ريولين، مسووليت تشكيل كابينه جديد را به بني گانتز، رهبر ائتلاف آبيسفيد بسپارد؛ مسووليتي پيچيده و سخت كه ممكن است در طول 28 روز آينده، گانتز را هم از تشكيل كابينه جديد نااميد و بار ديگر اين رژيم را درگير انتخاباتي ديگر كند.
بنيامين نو به جاي بنيامين كهنه
روزنامه جروزالم پست در گزارشي در مورد احتمال تعيين بني گانتز به عنوان نخستوزير بعدي رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين مينويسد: «بعد از نزديك به يك دهه ممكن است يك بنيامين ديگر رهبري ... [رژيم اشغالگر] را در اختيار بگيرد. اين بنيامين جديد بني گانتز است، فرمانده پيشين ستاد مشترك ارتش كه زيرنظر بنجامين كهنه، بيبي نتانياهو خدمت كرده است.» اما گانتز تنها نظامي ارشد حزبش نيست، در كنار او دو فرمانده پيشين ستاد مشترك ارتش رژيم در حزب آبيسفيد حاضر هستند. موشه يعلون و گابي اشكنازي هم هر دو در گذشته در مقام فرمانده ستاد مشترك خدمت كردهاند. بين سالهاي 2002 تا 2015، به جز يك دوره دوساله بين سالهاي 2005 تا 2007، فرماندهي نظامي ارتش رژيم اشغالگر بر عهده اين سه عضو ارشد حزب آبيسفيد بوده است. رهبر مشترك ائتلاف آبيسفيد، يايير لاپيد هم به اندازه اين 3 فرمانده پيشين نظامي تندرو است، او از گسترش سرزمينهاي تحت اختيار رژيم اشغالگر حمايت ميكند. به نوشته روزنامه جروزالم پست، اگر حزب تحت رهبري اين سه نظامي پيشين قدرت را در سرزمين اشغالي فلسطين در اختيار بگيرد، نهتنها انتظار نميرود از نظاميگري و حالت تهاجمي اين رژيم كاسته شود، بلكه پيشبيني ميشود بنيامين جديد، به اندازه بنيامين قبلي و بلكه بيشتر از او اهل جنگ و خشونت باشد. بني گانتز در كارزار انتخاباتياش در مورد نوار غزه از بنيامين نتانياهو انتقاد كرده است كه جز ساخت ديوار حائل، كار ديگري براي سركوب آوارگان و شهروندان اين منطقه انجام نداده است، در مورد حزبالله اين حزب را «خطرناكترين سازمان تروريستي در جهان» توصيف كرده است و در مورد ايران هم گفته است كه شانه به شانه نتانياهو در رويارويي با ايران ميايستد.
آيا گانتز از پس تشكيل كابينه بر ميآيد؟
آمار و ارقام چندان با گانتز همراه نيستند. كرسيهاي كنست به شكلي تقسيم شدهاند كه تقريبا امكان رسيدن ائتلافي كه 61 كرسي كنست را در اختيار داشته باشد براي گانتز امكانپذير نيست. گانتز از اتحاد دو ائتلاف كارگر-گشر و اتحاد دموكراتيك با خود اطمينان دارد اما اين دو موتلف هم نهايتا تعداد كرسيهاي او را به 44 كرسي ميرساند. دو ائتلاف ديگر مخالف نتانياهو، يكي فهرست مشترك اعراب است كه 13 كرسي كنست را در اختيار گرفته است و ديگري حزب اسراييل بيتنيو به رهبري آويگدور ليبرمن، وزير جنگ پيشين رژيم كه 8 كرسي را در اختيار دارد. اما امكان گنجاندن اين هر دو ائتلاف در يك كابينه تقريبا صفر است. ليبرمن قبلا تاكيد كرده است كه فقط در صورت تشكيل يك ائتلاف فراگير ميان ليكود و آبيسفيد و بدون حضور فهرست مشترك به دولت ميپيوندد. احزاب راستگراي افراطي متحد نتانياهو هم هر گونه ائتلاف با بني گانتز را رد كردهاند تا نهايتا بخت گانتز براي تشكيل دولت اكثريت بسيار ناچيز باشد. روزنامه هاآرتص در يادداشتي به قلم يوسي ورتر مينويسد: «شانس بني گانتز براي تشكيل كابينه در 28 روز بسيار ناچيز است، حتي كمتر از نتانياهو كه نهايتا با شكست مواجه شد.»
توطئه نتانياهو؟
نتانياهو كه بعد از انتخابات فروردين ماه يك تنه براي مدت 10 هفته مامور ناكام تشكيل كابينه بود و نهايتا بعد از شكستش در قانع كردن احزاب ديگر، مقصر اصلي كشيدن كار به يك انتخابات ديگر شد، حالا با كنارهگيري اختياري از تشكيل كابينه، توپ را به زمين گانتز انداخته است. اينبار اگر گانتز از تشكيل كابينه اكثريت باز بماند، تقصير كشيدن كار به سومين انتخابات در سرزمين اشغالي فلسطين، به جاي نتانياهو بر گردن رقبايش خواهد بود. با اين حال همچنان گزينه تشكيل دولتي ائتلافي ميان گانتز و نتانياهو، با نخستوزيري نوبتي اين دو سياستمدار، اصليترين گزينه پيش روي بني گانتز خواهد بود. اما اگر او موفق به قانع كردن رقبايش براي تشكيل دولت نشود، آنگاه در انتخابات احتمالي سوم، با شرايط سختتري مواجه خواهد شد.
پايان بيبي
كار رژيم اشغالگر با بنيامين نتانياهو هنوز تمام نشده است، او همچنان رهبر قدرتمندترين حزب اين رژيم است و با 13 سال سابقه نخستوزيري، باسابقهترين سياستمدار اين رژيم محسوب ميشود. او در اصطلاح سياسي يك سياستمدار «تفلون» است كه انگار هيچ چالشي به او نميچسبد و به راحتي ميتواند خود را از هر موقعيت خطرناكي رها كند. نتانياهو در دهمين سال متوالي از نخستوزيرياش بار ديگر با چندين چالش بزرگ مواجه است، رقيب اصلي او بنيگانتز بعد از 10 سال اولين فرد غير از نتانياهو است كه مامور تشكيل كابينه ميشود، او همزمان منتظر است تا نظر دادستان كل رژيم، آويچاي مندلبليت در مورد صدور كيفرخواست عليه او در دادگاه منتشر شود. پليس رژيم اشغالگر تاكنون در سه پرونده فساد و ارتشا، به دادستان پيشنهاد داده است كه شواهد كافي براي محاكمه نتانياهو وجود دارد، اما دادستان كل رژيم قرار است نظر نهايي خود را در مورد محاكمه نتانياهو اعلام كند. هيچ قانون نوشتهاي وجود ندارد كه در صورت صدور كيفرخواست عليه نتانياهو، او از ادامه كارش به عنوان نخستوزير موقت محروم شود، با اين حال نتانياهو اميدوار بود كه در صورت تشكيل دولت بتواند اكثريت كنست را به تصويب قانوني براي مصونيتش از رسيدگي قضايي در دوران نخستوزير قانع كند.