مجلس عوام مجوز برگزاري انتخابات زود هنگام را صادر كرد
بريتانيا در انتظار دوگانه جانسون- كوربين
ميثم سليماني
بوريس جانسون به عنوان نخستوزير بريتانيا طي چند وقت اخير تلاش كرد تا به نحوي كشور را از بنبست سياسي كه در آن قرار گرفته، خارج كند. او كه در نهاييسازي لايحه برگزيت تا روز 31 اكتبر ناموفق بود در نهايت لايحه برگزاري انتخابات زودهنگام را به مجلس ارايه داد تا كشور در آستانه يك انتخابات حساس و سرنوشتساز قرار گيرد. طبق برنامه بناست انتخابات سراسري بريتانيا در روز 12 دسامبر مصادف با 21 آذر برگزار شود، يعني احزاب سياسي در طول يك ماه و نيم آينده بايد به يك رقابت حساس سياسي بپردازند كه نتيجه آن ميتواند سرنوشت و آينده اين كشور را تعيين كند. اين سومين انتخابات سراسري طي 4 سال گذشته در بريتانياست. طي دو دهه اخير هيچگاه انتخابات در اين كشور تا اين حد حساس و سرنوشتساز نبوده است، زيرا بريتانيا همواره آماده تغيير دولت بود اما هيچگاه به نحوي نبوده كه دست به دست شدن يك دولت در اين كشور همه چيز را تغيير دهد. اما اكنون هر اتفاقي كه در اين انتخابات رخ دهد، شرايط به شدت تغيير خواهد كرد.
بريتانيا در حال حاضر در يك هرج و مرج جدي به سر ميبرد و آينده نا مشخص را پيش روي خود دارد و هر لحظه فضاي سياسي اين كشور ميتواند دگرگون شود. به نوشته بلومبرگ اين انتخابات جديد ميتواند آينده اين كشور را شكل دهد. اما گزينههاي پيش روي رايدهندگان چندان روشن و مشخص نيستند، چراكه ممكن است، نتيجهاي در اين انتخابات رقم بخورد كه هيچ مشكلي را حل نكند. اگر حزب محافظهكار بخواهد با شيوه بوريس جانسون در اين مسير قدم بردارد، شرايط بسيار پيچيده است. او اكنون به توافقي با اتحاديه رسيده كه منتظر تصويب مجلس عوام بريتانياست. منتقدان معتقدند، توافقي كه جانسون به آن رسيده، اقتصاد بريتانيا را تضعيف كرده و فضاي تجاري كشور را با اختلاف مواجه ميكند و وضعيت ايرلند شمالي را در يك شرايط بلاتكليفي كه مشخص نيست عضو اتحاديه هست يا نيست، قرار ميدهد. حتي در شرايطي بدتر نيز بوريس جانسون ممكن است به سمت يك خروج بدون توافق پيش برود.
در سمت مقابل حزب كارگر به رهبري جرمي كوربين اميدوار است كه در صورت پيروزي وارد يك مذاكره جديد با اتحاديه اروپا شود و هر گونه توافق با اتحاديه را به يك همهپرسي عمومي بگذارد. البته اين موضوع براي افرادي كه به دنبال معكوس كردن روند برگزيت هستند، جذاب است. اما در سوي ديگر قطعا افرادي كه طرفدار نظام سرمايهداري و كمپانيهاي بزرگ هستند عليه او موضعگيري ميكنند چراكه اصلا به نفعشان نخواهد بود فردي مانند كوربين با نگاه چپ بر مسند قدرت بريتانيا تكيه بزند.
اما يك گزينه فاجعهبار نيز وجود دارد؛ حزب برگزيت به رهبري نايجل فاراژ ميتواند با وعده خروج يك طرفه و بدون توافق آراي بخشي از جامعه بريتانيا را به خود جذب كند و براي اولين بار وارد پارلمان بريتانيا شود. در سوي ديگر اين ماجرا ليبرال دموكراتها طي چند وقت اخير عملكرد قابل توجهي از خود بروز دادهاند و متعهد شدهاند، فرآيند ماده 50 خروج از اتحاديه اروپا را متوقف كنند. اما اين نكته را نبايد ناديده گرفت حتي در داخل احزاب اصلي افراد و جريانهايي قرار دارند كه ميتوانند فضا را غيرقابل پيشبيني و پيچيده كنند،از همين رو با توجه به همه اين شرايط به نظر نميرسد در اين دوره مجلسي با اكثريت مطلق بتواند تشكيل شود و ممكن است وضعيت برگزيت با همين شرايط كنوني باز هم ادامه پيدا كند. اما بنبست سياسي و هرج و مرج در سياست انگليس ميتواند شكافها در اين كشور را روز به روز بيشتر كند و وضعيت در اين كشور بدتر و بدتر شود، چراكه اكنون 3 سال است كه بريتانيا درگير برنامه خروج است و هنوز نتوانسته كار قابل توجه ديگري در عرصه اقتصادي و سياسي انجام دهد.
ولي در سوي ديگر اين ماجرا اتحاديه اروپايي قرار دارد كه رفته رفته از شرايط موجود خسته ميشود و تمايل دارد هر چه زودتر اين داستان با بريتانيا به پايان برسد. حتي برخي سكه يادبود خروج بريتانيا از اتحاديه در روز 31 اكتبر منتشر كرده بودند ولي اين تاريخ نيز محقق نشد.
در ميان اين همه هرج و مرج در بريتانيا، يك چيز قطعيت دارد كه سياستمداران انگليسي بايد پيش از اينكه دير شود يك تصميم جدي براي وضعيت موجود بگيرند. اما مجموعه اين شرايط بستگي به آن دارد كه مردم نيز در انتخابات آتي چه تصميمي اتخاذ كنند.
نكته مهم ديگر اين است كه بسياري انتظار برگزاري چنين انتخاباتي را نداشتند، زيرا منتظر مخالفت حزب كارگر با پيشنهاد جانسون بودند كه به ناگاه ورق برگشت. لارا كانزبرگ، تحليلگر بيبيسي مينويسد، حزب كارگر برخلاف خواسته بسياري از نمايندگان مجلس در نهايت از انتخابات ماه دسامبر حمايت كرد و اين براي اولينبار است كه پس از دههها انتخابات در بريتانيا ماه دسامبر برگزار ميشود. او در ادامه مينويسد، بوريس جانسون اميدوار است كه اين اتفاق بتواند وضعيت او را در نظرسنجيها بهبود ببخشد تا هر چه سريعتر بريتانيا را از اتحاديه خارج كند. در سوي ديگر جرمي كوربين، رهبر حزب كارگر نيز اميدوار است حركتي كه در انتخابات سال 2017 آغاز كرده را در اين انتخابات ادامه دهد و برخلاف نظر نمايندگان مخالف شرايط را به سمت يك پيروزي سوق دهد.
ليبرال دموكراتها و حزب ملي اسكاتلند اما اميدوار بودند با به تعويق انداختن انتخابات و روند برگزيت به نحوي مواضع سياسي خود را پيش ببرند تا از شانس بالايي در انتخابات برخوردار باشند ولي حالا بايد شانس خود را تا يك ماه آينده محك بزنند. در حال حاضر هيچ يك از طرفين نميتواند در خصوص اتفاقات بعدي كه در انتظار آنهاست، مطمئن باشند و مشخص نيست در روز 12 دسامبر چه اتفاقي رخ ميدهد.
حال بايد در آيندهاي نه چندان دور منتظر مناظرههاي جذاب و ديدني جانسون و كوربين بود. هر چند برخي معتقدند، پذيرش انتخابات ماه دسامبر بازي كردن در زمين جانسون و يك ديوانگي است ولي نبايد فراموش كرد كه جرمي كوربين همواره نشان داده، فردي غيرقابل پيشبيني است و در شرايط سخت تصميمهاي جسورانهاي را اتخاذ ميكند كه كمتر كسي جسارت آن را دارد. ترزا مي، نخستوزير سابق تصور ميكرد در يك انتخابات زودهنگام ميتواند نه تنها كوربين را تحقير كند بلكه قصد داشت اكثريت خود را نيز تقويت كند اما نه تنها اين اتفاق رخ نداد بلكه اكثريت را از دست داد و حزب كارگر قدرتمندتر شد. حال براي رهبران هر دو حزب اين انتخابات يك بازي مرگ و زندگي است كه بايد ديد روند انتخابات چگونه پيش خواهد رفت.