اندر حكايت چالش ماريا گارسيا
زنان فوتباليست عليه روزنامهنگار مردسالار
سامان سعادت
اخيرا خوزه ماريا گارسيا روزنامهنگار اسپانيايي و يكي از مجريان معروف راديويي اين كشور در جريان يك مصاحبه حرفهايي جنجالي عليه فوتبال زنان به زبان آورد كه با پاسخ قاطع جامعه فوتبال زنان مواجه شد. گارسيا گفته بود: «چند درصد از بازيكنان زن ميتوانند از روي نقطه كرنر توپ را روي دروازه ارسال كنند؟ اصلا خيلي از آنها نميتوانند توپ را از نقطه كرنر به دروازه برسانند. فوتبال زنان دروغي بيش نيست. زنان زور فوتبالي ندارند. بحث مردانگي و زنانگي يك اصل است. نفر 50 رنكينگ تنيس مردان در دو ست 6-0 شماره يك تنيس زنان را شكست خواهد داد. تيم جوانان اتلتيكو هم ده بر صفر تيم اول زنان دنيا را شكست خواهد داد. از اين اطمينان دارم.» اين اظهارات عجيب و غريب بلافاصله با واكنش فوتباليستهاي زن روبهرو و باعث پديد آمدن چالشي به نام « ماريا گارسيا» شد. در اين چالش فوتباليستهاي زن از نقطه كرنر به سمت دروازه شليك كردند و برخي از آنها نيز گلهاي زيبايي به ثمر رساندند. اين ويدئوهاي پربازديد باعث شد خبرنگار جنجالي حرفهاي خود را پس بگيرد. اما عذرخواهي او باعث نشد اين چالش متوقف شود.
بايد پذيرفت كه اعتقاد خوزه گارسيا اعتقاد كمطرفداري نيست. جامعه مردسالار در همه جاي دنيا هنوز بر اين باور است كه زنان را چه به فوتبال؟ هر بار هم كه بحث مقايسه پيش ميآيد اين دسته از افراد سريعا پيشنهاد يك مسابقه بين مردان و زنان براي مشخص كردن اينكه كدام يك قويتر است، مطرح ميكنند. پيشنهادي كه از اساس دچار اشكال است؛ چرا كه واقعا نيازي نيست تيمي از مردان با تيمي از زنان بازي كنند تا مشخص شود كدام يك قويتر است. فوتبال ورزشي است براي همه و هيچ كس نبايد به اين خاطر كه احيانا ديرتر شروع كرده يا هنوز به مهارت عالي نرسيده از انجام اين ورزش باز بماند. اين تفكر كه بين مردان و زنان بازي برگزار كنيم، از همان تفكر جنسيت زده دو قطبي شكل ميگيرد كه نميتواند مردان را در كنار زنان ببيند و مدام دنبال تقابل جنسيتي است. البته خوزه گارسيا اولين نفري نيست كه حرف از يك مسابقه بين مردان و زنان ميزند؛ در سال 1970 بابي ريگگس قهرمان بازنشسته تنيس همين حرفهاي خبرنگار اسپانيايي را زد و گفت حاضر است با نفر اول رنكينگ زنان جهان يعني بيلي جين مسابقه بدهد تا ثابت كند تنيس زنان مسخره است. اين مسابقه كه به نبرد جنسيتها معروف شد برگزار شد و بيلي جين موفق شد قهرمان سابق تنيس ويمبلدون را شكست دهد. البته گويا خبرنگار اسپانيايي از برگزاري چنين مسابقهاي اطلاع نداشته، وگرنه اينقدر با اطمينان نميگفت نفر پنجاهم رنكينگ مردان در دو ست شش بر صفر نفر اول زنان را ميبرد!
اما فارغ از در نظر گرفتن چينين مسابقهاي بايد به اين نكته اشاره كرد كه فوتبال زنان يك امر كاملا خودبسنده و داراي شخصيت مجزاست. زنان فوتباليست براي اينكه ثابت كنند عالي هستند نيازي به مقايسه مدام با مردان ندارند. همين چند ماه پيش جام جهاني زنان برگزار شد و بيش از يك ميليارد و دويست ميليون ببيننده را در سرتاسر جهان جذب كرد. مسابقاتي كه شايد هنوز راه زيادي داشته باشد تا به سطح ايدهآل كيفي برسد، اما كاملا رو به رشد و بالنده نشان ميدهد. پيش از شروع مسابقات جام جهاني، آلن فينكلكروت فيلسوف راستگراي فرانسوي نيز در مورد شروع جام جهاني زنان در فرانسه اظهاراتي نظير اظهارات خبرنگار اسپانيايي مطرح كرد اما همان برگزاري رقابتها جواب محكمي به فينكلكروت و دوستانش داد. به نظر ميرسد پيشرفت فوتبال زنان و جذب تماشاچي بيش از يك ميلياردي براي خيليها غير قابل تصور بوده و حالا آنها تلاش ميكنند با اين اظهارات، پيشرفت چشمگير فوتبال زنان را با مسائل حاشيهاي زير سوال ببرند.