وزير ارتباطات از ادامه پيگيري براي برقراري دوباره اينترنت خبر داد
روزهاي سخت بدون اينترنت
سيده‌حميده زرآبادي: اگر وضعيت اينترنت به روال سابق برگردد، آرامش در جامعه برقرار مي‌شود
دو روز پس از قطع كامل اينترنت كشور، بالاخره وزير ارتباطات به اين مساله واكنش نشان داد و قطع اينترنت را داراي ضرر و زيان فراواني براي شهروندان و حاكميت دانست. محمدجواد آذري‌جهرمي همانطور كه خودش هم اشاره كرده، در روزهاي قطعي اينترنت به خودش «اجازه استفاده» از اينترنت را نداده است. چنان‌كه اگر سري به شبكه‌هاي اجتماعي وزير جوان بزنيد، مي‌بينيد كه آخرين پست‌هاي حساب‌هاي توييتر و اينستاگرامش به 12 نوامبر (7 روز پيش) برمي‌گردد. نكته اما اينجاست كه شايد وزير ارتباطات كشور در اقدامي همراه با هموطنانش به‌طور خودخواسته از اينترنت استفاده نكند اما قطعي اينترنت، استفاده نكردن از آن را به شهروندان تحميل كرده و با وجود اينكه برخي خدمات آنلاين در دسترس هستند اما قطعي اينترنت اختلالاتي در زندگي روزمره و كسب و كار شهروندان به وجود آورده و اسباب نگراني و نارضايتي آنها را فراهم كرده است. البته وزير جوان كه براي شركت در جلسه‌اي كه به‌منظور بررسي تاثير امواج الكترومغناطيسي بر سلامت شهروندان در كميسيون بهداشت مجلس حضور يافته بود، با بيان اينكه «قطع اينترنت، ضررهاي فراواني براي مردم و نظام داشته و دارد»، از پيگيري‌هاي اين وزارتخانه براي برقرار اينترنت خبر داد و گفت: «شوراي امنيت كشور به‌زودي نسبت به صدور مجوز برقراري اينترنت در كشور اقدام خواهد كرد.» سيده حميده زرآبادي، نماينده اصلاح‌طلب مجلس و رييس كميته ارتباطات كميسيون صنايع مجلس با «غيرقابل قبول» خواندن اين وضعيت، معتقد است كه بايد هم وزير كشور به عنوان رييس شوراي امنيت كشور و هم دبير شوراي امنيت ملي، كمك كنند كه پيگيري‌هاي وزير ارتباطات به نتيجه برسد و اينترنت دوباره وصل شده و شهروندان بتوانند روال گذشته را داشته باشند و كارهاي‌شان را پيگيري كنند. اين عضو فراكسيون اميد مجلس كه ازقضا به نماينده جوان منتقد وزير جوان معروف است اما در اين بحث، منصفانه به آذري‌جهرمي حق داده و با او موافق است، همچون وزير ارتباطات، قطع اينترنت را موجب ضربه به نظام و ايجاد ضرر و زيان‌هايي براي افراد جامعه مي‌داند و در اين باره به «اعتماد» توضيح مي‌دهد: «قطعي اينترنت موجب وارد شدن خسارات زياد و بروز نارضايتي شهروندان مي‌شود. ضمن اينكه همين قطع بودن اينترنت نوعي اضطراب و نگراني را هم به جامعه منتقل مي‌كند. وقتي حتي در مناطقي كه هيچ اتفاقي نيفتاده و آرامش برقرار است، اينترنت قطع است، طبيعي است كه براي افراد جامعه اضطراب و نگراني به همراه داشته باشد.» او فكر مي‌كند كه «اگر اينترنت به روال سابق برگردد، هم آرامش در جامعه برقرار مي‌شود و هم اين نارضايتي كمتر مي‌شود.» زرآبادي درباره ضررهاي قطع اينترنت براي شهروندان، مي‌گويد: «كسب و كار بسياري از شهروندان به اينترنت وابسته است و الان تقريبا از روز شنبه به مدت 3 روز است كه اينترنت با اختلال مواجه است و قطعا شهروندان به‌لحاظ كسب و كار و اقتصادي هم با مشكل مواجه شده‌اند. از طرفي شهروندان در كارهاي روزانه‌شان مانند ارتباط با مراكز دانشگاهي، انجام كارهاي علمي و پژوهشي نياز به استفاده از اينترنت دارند كه انجام اين كارها در اين چندروز با مشكل مواجه شده است. حتي ما افرادي را داريم كه خارج از كشور هستند و مي‌خواهند با خانواده‌هاي‌شان داخل كشور تماس گرفته و جوياي احوال‌شان شوند اما ارتباط‌شان قطع شده است.» او همه اين عوامل را باعث «نارضايتي شهروندان» و «ايجاد اضطراب و نگراني» مي‌داند و معتقد است كه «بايد به وزير ارتباطات كمك شود و مباحثي كه ايشان مطرح كرده را پيگيري كنند تا زودتر اينترنت وصل شود.»
اينترنت ملي؟ وجود خارجي ندارد!
علاوه بر قطعي اينترنت، مورد ديگري كه در اين چند روز شهروندان شاهدش بودند، بحث «اينترنت ملي» بود. بسياري از شهروندان تصور مي‌كنند كه استفاده از اينترنت به شكل فعلي اين چندروزه و دسترسي به سايت‌ها و اپليكيشن‌هاي محدود داخلي، احتمالا گام نخست براي استفاده از اينترنت ملي است. اما وزير ارتباطات مي‌گويد كه «چيزي به نام اينترنت ملي وجود خارجي ندارد، شبكه ملي اطلاعات به معناي قطع اينترنت نيست و قطع اينترنت به كاركردهاي شبكه ملي اطلاعات ضربه مي‌زند.» آذري‌جهرمي شهروندان ايراني را «بهترين قاضي» مي‌داند و مدعي است كه «از ناراحتي مردم از قطع بودن اينترنت و مشكلات آن» اطلاع دارد و به خودش هم در اين چند روز «اجازه استفاده از اينترنت» را نداده است. او از شهروندان خواست كه درباره اينكه آيا خدمات داخلي آنها بر شبكه ملي دچار اختلال شده است يا خير، قضاوت كنند و گفت: «اگر زيرساخت شبكه ملي اطلاعات نبود خدمات ابري داخلي نداشتيم و بسياري از زيرساخت‌هاي مهم ديگر امروز، شايد 2 ميليون راننده تاكسي اينترنتي و مردم در عذابي بزرگ و مشكل بودند، بانك‌ها مختل بودند و بسياري مباحث ديگر.»
سيده‌حميده زرآبادي نيز درباره بحث اينترنت ملي با آذري‌جهرمي هم‌عقيده است. او هم استفاده از «اينترنت ملي» را به معناي قطع ارتباط با بيرون نمي‌داند و در اين باره مي‌گويد: «اينكه ما بخواهيم از «اينترنت ملي» به اين عنوان نام ببريم، شايد خيلي درست نباشد. بحث اين است كه ما مرورگرهايي داريم كه داخل كشور و روي بستر و ميزبان‌هاي داخلي قرار گرفته‌اند و در اين مورد عملا به‌جاي اينكه مثلا از مرورگر گوگل استفاده كنيم، از اين مرورگر داخلي استفاده مي‌كنيم. يا به‌جاي اينكه از پيام‌رسان‌هاي خارجي مانند تلگرام يا واتس‌آپ استفاده كنيم، از پيام‌رسان‌هاي داخلي استفاده مي‌كنيم. اين به اين معنا نيست كه ارتباط ما با دنياي بيرون قطع مي‌شود، بلكه بستر ارتباطي ما داخلي است.» اين نماينده مجلس معتقد است كه «اگر خارج از اين روند عمل كنيم، داشتن اينترنت در واقع معنا و مفهومي پيدا نمي‌كند.»
گلايه معاون دادستاني از فقدان اينترنت ملي
اما به نظر مي‌رسد كه معاون فضاي مجازي دادستاني كل كشور خيلي با وزير جوان هم‌عقيده نباشد. جواد جاويدنيا معتقد است كه «اگر از پيش فضاي مجازي ساماندهي شده بود، نياز به محدوديت اينترنت بين‌الملل نبود و اگر شبكه ملي اطلاعات برقرار شده بود، با قطع اينترنت بين‌الملل اين همه مشكل براي بخش خصوصي و مردم ايجاد نشده بود.» او البته به ارايه‌دهندگان VPN و پوسته‌هاي تلگرامي و پراكسي‌ها و مديران هاست‌هاي داخلي كه با اين عوامل همكاري كنند، هشدار داد كه به عنوان «اقدام عليه امنيت ملي»، «تحت تعقيب» قرار خواهند گرفت.