آنگ سان سوچي رهبر كنوني ميانمار و برنده پيشين جايزه صلح نوبل روز يكشنبه به ديوان عالي لاهه رفت تا از كشورش در برابر اتهام نسل‌كشي اقليت مسلمان روهينگيا دفاع كند. سوچي در حالي وارد لاهه شد كه يك روز پيش از آن هزاران تن از حاميان او در پايتخت ميانمار گرد هم جمع شدند و مراسم دعا براي او برگزار كردند. جلسات دادرسي براي روزهاي 10 تا 12 دسامبر در نظر گرفته شده و حتي طرفداران سوچي برنامه‌ريزي كردند كه در هلند براي حمايت از او تظاهرات برگزار كنند. يكي از مسوولان هماهنگ‌كننده اين تظاهرات حمايتي از سوچي به رويترز گفته است: من به مادر سو ايمان دارم و او را دوست دارم. من مي‌خواهم جهان حقيقت را بداند. زيرا كشور ما به دليل اخبار دروغين متحمل رنج فراوان شده است.
اما سوچي چرا به لاهه آمده است گامبيا يكي از كشورهاي كوچك آفريقايي كه عمدتا مسلمان‌نشين است در ماه نوامبر دادخواستي را به دادگاه لاهه ارايه داد كه حكومت ميانمار كه اداره آن را بودايي‌ها بر عهده دارند دست به قتل عام مسلمانان روهينگيايي زده است كه آن را مي‌توان مصداق يك جنايت بين‌المللي و نسل‌كشي عليه اقليت مسلمان روهينگيايي دانست. گامبيا به نمايندگي از كشورهاي عضو سازمان همكاري اسلامي اين شكايت را به ثبت رسانده است.
در طول سه روز دادرسي، يك هيات 16 نفره از قضات بين‌المللي در ديوان دادگستري كيفري مسووليت رسيدگي به اين پرونده را برعهده دارند. در ابتدا دادگاه براي رسيدگي به اين پرونده حكم به اقدامات موقت براي محافظت از مسلمانان روهينگيا داده است تا اينكه اين پرونده به‌طور كامل رسيدگي شود و همچنين جلسات استماع اين پرونده نيز شنيده شود.
بيش از 730هزار روهينگيايي در سال 2017 پس از يك حمله شديد و وحشيانه به رهبري ارتش ميانمار از خانه‌هاي خود گريختند و تعدادي از مردم در خانه‌هاي خود زنده زنده سوزانده شدند و تعدادي ديگر مورد قتل و تجاوز جنسي قرار گرفتند. علي رغم اينكه اقدامات ارتش ميانمار به شكل بين‌المللي و از سوي دولت‌هاي مختلف با محكوميت مواجه شده است، اما سوچي و دولت متبوع او مدعي است كه اين اقدام ارتش يك واكنش مشروع در برابر حملات شبه نظاميان روهينگيايي بوده است. اما اين نكته را نبايد فراموش كرد كه سوچي كماكان در ميانمار از محبوبيت بسيار بالايي برخوردار است.
ميانمار براي سال‌ها تحت يك ديكتاتوري بوده و حالا با برداشته شدن تحريم‌هاي اقتصادي از روي اين كشور برداشته شده و فضاي تنفس پيدا كرده و موقعيت بودايي‌ها كه اكثريت را در اين كشور دارند بهبود پيدا كرده است. يكي از زندانيان سياسي سابق كه در سفر لاهه سو را همراهي مي‌كند گفت: من براي هميشه به مادر سو ايمان دارم. بسياري از مردم نيز براي موفقيت او در ميانمار دعا مي‌كردند.
ولي در اين بين يك نكته وجود دارد و آن اين است كه دولت ميانمار قصد دارد تا اقليت روهينگيا را از كشور خود جدا كند. اكنون تعداد زيادي از پناهجويان روهينگيايي در بنگلادش حضور دارند و از ترس نظاميان ميانماري حاضر به بازگشت نيستند. هرچند وزير مذهب ميانمار معتقد است كه اين پناهجويان در اردوگاه‌هاي بنگلادش در حال شست‌وشوي مغزي هستند تا عليه بودايي‌هاي ميانمار دست به اقدام بزنند. موضوعي كه بيشتر به يك توهم شبيه است.
گفتني است كه آنگ سان سوچي پيش از رفتن به لاهه با وانگ يي وزير خارجه چين در ميانمار ديدار كرد. وانگ‌يي به دعوت سوچي به ميانمار سفر كرده بود. دوطرف بر روابط قوي ميان دو كشور تاكيد كردند. وانگ يي پس از سفر خود به ميانمار در توييتر خود نوشت: آنگ سان سوچي از چين به دليل حمايت و كمك جدي در حفاظت از حاكميت ملي و مخالفت با دخالت خارجي و ترويج توسعه اقتصادي و اجتماعي تشكر كرده است. در حال حاضر طي دوسال اخير چين بيشترين حمايت را از سياست‌هاي ميانمار داشته است و بزرگ‌ترين حامي سوچي در مجامع بين‌المللي محسوب مي‌شود. از روزي كه سوچي تصميم به حضور در لاهه براي دفاع از مواضع ميانمار گرفته تظاهرات‌هاي طرفدار سوچي در شهرهاي مختلف ميانمار آغاز شده است. حتي تابلوهاي تبليغاتي براي او ساخته شده با اين عنوان «ايستاده با سوچي» تا مردم نشان دهند از او حمايت مي‌كنند.
گاردين در گزارش خود عنوان مي‌كند اين هفته در ديوان بين‌المللي كيفري لاهه يك تقابل حقوقي بسيار قابل توجه انجام خواهد شد. چرا كه يك نفر برنده صلح نوبل در جايگاه قرار مي‌گيرد تا از ميانمار بابت اتهام نسب كشي دفاع كند. سوچي كه روزي قهرمان حقوق بشر جهان در سطح بين‌المللي شناخته مي‌شد پس از كشتار مردم بيگناه روهينگيا وجهه بين‌المللي خود را از دست داد.
در حال حاضر حضور سوچي در لاهه براي دفاع از اتهام نسل‌كشي بسياري را با يك تضاد جدي مواجه كرده است. سوچي 15 سال در حبس خانگي بود و در سال 1991 جايزه صلح نوبل را نيز دريافت كرد. اما موقعيت فعلي او نمي‌تواند منجر به خشونت عليه مسلمانان روهينگيا شود. به گزارش گاردين انتظار مي‌رود تدابير امنيتي هنگام دادگاه بسيار سخت باشد. چرا كه گمانه‌زني‌ها از آن حكايت دارد كه حتي شايد حكم دستگيري صادر شود و سوچي با ادعاي مصونيت ديپلماتيك از اين ماجرا به نحوي خود را رها كند.
گفتني است حاميان مسلمانان روهينگيا نيز در حال برنامه‌ريزي براي تجمع اعتراضي مقابل دادگاه لاهه هستند و ممكن است بين هواداران سوچي و حاميان مسلمانان روهينگيا درگيري رخ دهد. عبدالمالك مجاهد رييس كارگروه برمه در ايالات متحده مي‌گويد: بهترين چيزي كه مي‌توان از اين دادگاه شنيد اين است كه بايد شواهد مربوط به نسل كشي ارايه شود و دادگاه آنها را حفظ كنيد و دادگاه بايد تاكيد كند كه به روهينگيايي‌ها تابعيت داده شود و اجازه بازگشت به خانه خود را پيدا كنند. طبق قوانين دادگستري بين‌المللي كشورهاي عضو مي‌توانند عليه كشورهاي عضو ديگر درباره اختلافات مربوط به نقض قوانين بين‌المللي اقدام كنند. كه برمبناي كنوانسيون سال 1948 يكي از اين موارد مجازات براي نسل‌كشي است.
اين اولين‌باري نيست كه دادگاه در جايگاه جهاني به يك مورد جنايت جنگي رسيدگي مي‌كند. اين دادگاه به بحث جنايت جنگي در جنگ بالكان در دهه 1990 ورود كرد. اما اين اولين‌باري است كه دادگاه پرونده‌اي را رسيدگي مي‌كند كه يك كشور غير همسايه عليه ديگري مطرح مي‌كند.