پيشنهاد سه‌گانه براي كشورهاي مسلمان؛ صندوق، بازار و مركز تحقيقات مشترك
رييس‌جمهوري روز پنجشنبه ضمن حضور در اجلاس سران كوالالامپور 2019 در جمع روساي جمهوري، نخست‌وزيران و روساي هيات‌هاي حاضر در اين اجلاس سخنراني كرد. حجت‌الاسلام حسن روحاني در آغاز سخنراني چالش‌هاي نوظهور جهان اسلام در سطوح ملي و بين‌المللي را برشمرد كه به اعتقاد او مسير توسعه و پيشرفت را ناهموار كرده است. 4 چالش فرهنگي و هويتي، امنيتي، توسعه‌نيافتگي و اقتصادي مواردي بود كه حسن روحاني در اين سخنراني برشمرد. او در توضيح چالش فرهنگي و هويتي، خطر تضعيف هويت ملي و اسلامي، فاصله گرفتن نسل جوان از هويت خود و غلبه فرهنگ‌هاي بيگانه را جدي‌ترين تهديد براي جهان اسلام توصيف كرد كه پيشتازي غرب در توسعه تكنولوژي تحميل جريان خبري و سبك زندگي غربي را به نقطه قوت آنها تبديل كرده است.روحاني البته پيشنهاد داد كه با «حركت به سمت شبكه‌هاي ارتباطي ملي و منطقه‌اي و افزايش سهم كشورهاي اسلامي در اقتصاد ديجيتال» با اين چالش مواجه شوند. او در توضيح دومين چالش جهان اسلام از غربي‌ترين نقطه در شمال آفريقا تا دورترين نقطه در شرق آسيا را گرفتار تهديدهاي جدي امنيتي دانست كه هم از سوي رژيم صهيونيستي مردم فلسطين را قرباني مي‌كند و هم تهديدات اقتصادي، سياسي و اقتصادي امريكا كشورهاي اسلامي را به ورطه «تروريسم، افراطي‌گرايي فكر و رفتاري» مي‌اندازد؛ چنانكه «جنگ در سوريه و يمن و اغتشاش و نابساماني در عراق، لبنان، ليبي و افغانستان نتيجه تركيب افراطي‌گري داخلي و مداخله‌جويي خارجي است.» چالش بعدي كه رييس‌جمهوري از آن در اجلاس كوالالامپور سخن گفت، چالش توسعه‌نيافتگي بود. به گفته حسن روحاني آسيب‌هايي مانند «ضعف حكمراني، فقر، بيكاري، فساد، خشونت و افراطي‌گري فزاينده و فرساينده» ثبات و حاكميت ملي را در بخشي از جهان اسلام در معرض خطر قرار داده است. همچنين «مسائل كلاني چون جهاني شدن اقتصادي و اجتماعي، بروز گفتمان‌هاي جديد در عرصه مردم‌سالاري و حقوق بشر، توجه روزافزون به قدرت‌هاي نرم‌افزاري و افزايش سطح دسترسي به اطلاعات» نيز بر ابعاد اين چالش افزوده است. روحاني، «سياستگذاري‌هاي آرمان‌خواهانه اما واقع‌گرايانه در عرصه توسعه» را راهكار اجتناب‌ناپذير حل اين چالش اعلام كرد. در پايان طرح اين چالش‌ها نيز روحاني به چالش اقتصادي اشاره كرد كه اين روزها ايران نيز درگير آن است. رييس‌جمهوري «تحريم اقتصادي» را «مهم‌ترين ابزار سلطه‌طلبي استكباري» توصيف كرد كه به گفته او، «درهم‌تنيدگي نظام‌هاي اقتصادي، تجاري و مالي بين‌المللي با نظام اقتصادي امريكا و دلاريزه شدن اقتصادهاي ملي و جهاني» اين امكان را براي ايالات متحده فراهم كرده تا سلطه‌جويي خود را با «تهديدات تحريمي» و «تروريسم اقتصادي» پيش برده و خواسته‌هاي نامشروع خود را به كشورهاي ديگر تحميل كند. رييس‌جمهوري پيشنهاد داد تا جهان اسلام با تدابيري، خود را از «سلطه دلار» و «سيستم مالي امريكا» برهاند و اين كشورها با «ايجاد سازوكارهاي خاص براي همكاري‌هاي بانكي و مالي، استفاده از پول ملي در تجارت متقابل، عقد موافقتنامه‌هاي تجارت ترجيحي در جهان اسلام، سرمايه‌گذاري در زمينه‌هاي داراي مزيت نسبي» شرايط را تغيير دهند.
حسن روحاني در ادامه تاكيد كرد: «اگر ما به ظرفيت‌هاي ملي و اسلامي خود برگرديم و به قدرت‌هاي دروني خود اتكا كنيم، مي‌توانيم تمام چالش‌هايي را كه برشمردم به فرصت رشد و ارتقا تبديل كنيم.» و در ادامه اصلي‌ترين ظرفيت‌هاي جهان اسلام را برشمرد. «الگوپذيري از پيامبر اسلام» براي پيش گرفتن مسير «اعتدال» يكي از اين ظرفيت‌هاست كه به گفته روحاني مي‌تواند «الگوي جهان» شود. همچنين «بسط عدالت اجتماعي، تامين امنيت سياسي و فرهنگي و حق برخورداري از زندگي شرافتمندانه و حاكميت شايسته» از اساسي‌ترين مفاهيم و آموزه‌هاي اسلامي است. او در ادامه به «علم و فناوري به عنوان كليد پيشرفت»، «همكاري و تعامل ميان كشورهاي اسلامي» به عنوان يك اصل بي‌جايگزين اشاره كرد. رييس‌جمهوري در ادامه سخنراني خود تاكيد كرد كه «كشور من 4دهه است كه با انواع تهديدها و دسيسه‌ها روبه‌رو بوده، اما از هر تهديد و چالشي، قوي‌تر و آبديده‌تر، بيرون آمده است؛ ايران پس از انقلاب اسلامي 3 موج سهمناك را با سرافرازي پشت سرگذاشته است.» او اين 3 موج سهمناك را «تروريسم، جنگ و تحريم» برشمرد و در مورد اين 3 موج توضيح داد. در پايان اين سخنراني نيز رييس‌جمهوري 2 ابتكار «جهان عليه خشونت و افراط‌گرايي» و «صلح هرمز» را كه در اجلاس‌هاي مجمع عمومي سازمان ملل متحد ارايه كرد، يادآور شد و براي رسيدن به اهدافي كه در طول سخنراني برشمرد، طرح‌هاي ديگري را در اين اجلاس پيشنهاد داد. تاسيس «صندوق مشترك نشست كوالالامپور براي تامين مالي همكاري‌هاي فناورانه ميان كشورهاي اسلامي»، «مركز تحقيقات مشترك در حوزه فناوري‌هاي هوش مصنوعي» و «امنيت سايبري» و «بازار مشترك كشورهاي اسلامي در حوزه اقتصاد ديجيتال» 3 پيشنهاد روحاني به سران كشورهاي مسلمان بود.