كتابخانه
مشروطه خواهاني از نوع ديگر
شيخ محمدمهدي شريفكاشاني، فرزند آخوندزاده ملامحمدجعفر نراقيكاشاني و از نوادگان دختري ملااحمد پسر ملامهدي نراقيكاشاني بود. او در شرح زندگاني خود مينويسد:«اين پير شكسته بال در سال 1239 [ق] بر حسب اراده و تقدير در حيز وجود آمده. پس از چند سالي كه رو به عالم رشد و تمييز نهاد... مشغول تحصيل و تعليم و تعلم شد. از آنجا كه همه قبيله و فاميل از عالمان دين بودهاند، پيروي به نياكان خود نموده و تنقلات علما را خوش داشته به علوم دينيه اشتغال يافتم و حظي وافر بردم. در موقعي، روزگار مقتداي خاص و عامم كرد، امام جماعت و پيشواي امت ناصح ملت نمود. چون اين مرحله را با انزواي خاطر مباين ديدم، ترك آن مقام منيع نموده؛ با اين حال در مجلس علما و محفل فضلا، راهي داشتم و صحبت آنان را ذخيره ميانگاشتم؛ در مقالات علما و ادبا، كهل خوشهچين و كهل خرمنكوب بودم. زماني، نفسم از سركشي بازماند؛ پا در دامن عزلت كشيده به سير و سلوكم انداخت. داخل بساط رياضت و اهل طريقت گرديده، خود را به مقامي والاتر و بالاتر از عهد شباب رسانيده، در بساط محترم اهل طريقت به «مرآت العرفا» ملقب و مفتخر و سرافراز شدم. چون هواي تكميل نفس و سير آفاق و انفس در نظر بود به مسافرت رخت بستم... به هواي ملاقات مرحوم حاجي ميرزا حسين شريف، اخوي كه در هندوستان بود، كمر بستم... بعد به مسافرت مصر و زيارت بيتالله فايز و رستگار شدم. بعد [از]... مراجعت از حج به استامبول رفتم.»
با پيروزي جنبش مشروطهخواهي ايرانيان و برپايي مجلس شورا، شريفكاشاني همچنان در گروه آزاديخواهان قرار داشت و از جايگاهي برخوردار شد كه هنگام برچيده شدن مجلس اول و روي كار آمدن مستبدان نزد محمدعلي شاه از او سعايت كردند اما به دليل شخصيت و پايگاه اجتماعي و خانوادگي، او و ديگر اعضاي خانوادهاش(پسر و دامادش) كه از كوشندگان راه آزادي و مشروطهخواهي بودند از آزار دربار مصون ماندند.شريفكاشاني پس از استقرار مشروطيت در سال 1328 مهشيدي (14) با عنوان رياست «اداره تحقيق كل اوقاف» به كار مشغول و تا پايان عمر در آن اداره خدمت كرد و سرانجام در سال 1301 خورشيدي در تهران درگذشت.«تاريخ جعفري» در واقع نمايي از منازعات بابيان و باييان همچنين فعاليتهاي پيشامشروطه بابيان در آن دوره است.اين كتاب به كوشش سيدمقداد نبوي و توسط انتشارات «نشر نگاه معاصر» منتشر شده است.
فردوسي از نگاه ديگران
شاهنامه به دليل ارزش حماسي، ادبي و اخلاقي بسيار مورد توجه اروپاييان قرار گرفت اما به دليل گستردگي موضوع و حجم زياد آن، ديرتر از گلستان سعدي و رباعيات خيام به طور كامل به زبانهاي اروپايي ترجمه شد. مستشرقان اروپايي كه از قرن هفتم ميلادي با اهداف تجاري، مذهبي و سياسي وارد ايران شده و با ادبيات غني فارسي آشنا شده بودند به ترجمه آثار مهم ادبيات فارسي روي آوردند. از جمله مهمترين اين آثار كه مورد توجه غربيان قرار گرفت، شاهنامه حكيم ابوالقاسم فردوسي است.«طلوع شاهنامه در غرب» كتابي است كه به تحقيق و تفحص در مورد جايگاه شاهنامه فردوسي در ميان پژوهشگران غربي و مستشرقان پرداخته است.«طلوع شاهنامه در غرب» نوشته مريم برزگر توسط انتشارات «نشر نگاه معاصر» به تازگي منتشر و روانه بازار كتاب شده است.
كليد فهم شاهنامه
«واژهنامه شاهنامه» شامل معاني تمام واژهها و شرح اعلام و اماكن شاهنامه و پاسخگوي مراجعات هر كسي است كه نسخهاي از اين كتاب جاودان را در اختيار داشته باشد. در توضيح لغات، سعي بر سادگي و روشني مطلب بوده است. نسبت قهرمانان شاهنامه با يكديگر مشخص شده و به طور كلي متني فراهم شده كه از لحاظ جامعيت در نوع خود كمنظير است. اين كتاب اثر پرويز اتابكي است. او داراي دكتراي فلسفه اسلامي از دانشگاه سن ژوزف بيروت است. اتابكي زبانهاي عربي، فرانسه و انگليسي را به خوبي ميدانست و چندين اثر مرجع را از زبان عربي به فارسي برگرداند. تصحيح «شاهنامه فردوسي» چاپ ژول مول نيز از كارهاي ماندگار اين استاد برجسته است. «واژهنامه شاهنامه» اثر پرويز اتابكي براي بار چهارم توسط انتشارات «فرزان روز» منتشر شد و همچنان در دسترس علاقهمندان قرار دارد.