نخستوزير مالزي ميگويد كشورهاي مسلمان بايد خوداتكا باشند
استفاده از طلا و تهاتر
براي مقابله با تحريمها
با وجود پايبندي ايران به توافق هستهاي با شش كشور قدرتمند جهان و قطعنامه شوراي امنيت در لغو تحريمهاي جهاني عليه ايران، دولت ايالات متحده امريكا در ارديبهشت سال گذشته اعلام كرد كه به شكل يكجانبه از برجام خارج ميشود و به دنبال آن بار ديگر تحريمهاي اقتصادي عليه ايران را فعال ميكند.
هرچند بسياري از دولتهاي جهان، از اين تصميم امريكا به شكل جدي انتقاد كردند و از تلاش كشورهايشان براي حفظ برجام سخن گفتند اما انحصار اقتصادي امريكا در بسياري از صنايع و تهديد به تحريم شدن در صورت همكاري با ايران، باعث شد بسياري از شركتهاي بينالمللي عملا ريسك باقي ماندن در اقتصاد ايران را نپذيرند و همين مساله فشاري جدي را بر اقتصاد ايران وارد كرد. با وجود آنكه اتحاديه اروپا يكي از اصليترين منتقدان اين سياست دولت دونالد ترامپ بود و از برنامهريزي براي دور زدن تحريمهاي امريكا خبر ميداد اما عملا در طول ماههاي گذشته هيچ گام عملي مهم از سوي اين كشورها مشاهده نشد تا جايي كه ايران اعلام كرد تا زمان اجرايي نشدن وعدهها، ميزان پايبندي خود به اجراي برجام را كاهش خواهد داد.
در شرايطي كه بسياري از فعالان اقتصادي ايران اعلام ميكنند ديگر اميد چنداني به اجرايي شدن قولهاي اروپاييها ندارند، اينبار موج جديدي از حمايت از شرق آسيا و كشورهاي مسلمان اين منطقه شكل گرفته و در جديدترين اظهار نظر، ماهاتير محمد ، نخست وزير مالزي با انتقاد از تحريمهاي امريكا، اعلام كرده كشورهاي مسلمان بايد تلاش كنند به كشورهايي مانند ايران كه زير فشار تحريمهاي يكجانبه امريكا قرار گرفتهاند، ياري برسانند.
نخستوزير مالزي در پايان نشست سران كشورهاي اسلامي از ايران و قطر براي ايستادگي در برابر تحريمهاي اقتصادي تمجيد كرد و گفت: براي دنياي اسلام خوداتكايي براي مقابله با تهديدهاي آينده حائز اهميت است. در دنيايي كه شاهد تصميمات يكجانبه كشورها براي وضع چنين اقدامات تنبيهي هستيم، مالزي و ساير كشورها بايد همواره به ياد داشته باشند كه اقدامات مذكور ممكن است عليه هر كدام از آنها وضع شود. كشورهاي عربي شامل عربستان سعودي، امارات متحده عربي، بحرين و مصر حدود دو سال و نيم پيش با متهم كردن قطر به حمايت از تروريسم، روابط ديپلماتيك و تجاري خود با دوحه را قطع كردند. ايران هم سال ميلادي گذشته پس از خروج واشنگتن از برجام، هدف تحريمهاي امريكا قرار گرفت.
ماهاتير محمد گفت: من پيشنهاد كردم كه ايده استفاده از دينار طلا و تجارت تهاتري در ميان كشورهاي مسلمان دوباره مورد بررسي قرار گيرد. ما به شكل جدي اين ايده را بررسي ميكنيم و اميدواريم كه بتوانيم مكانيزمي براي اجراي آن بيابيم. سران كشورهاي اسلامي تاييد كردند كه بايد اقدامات بيشتري براي تجارت ميان خود و تجارت با استفاده از ارزهاي يكديگر انجام دهند.
در شرايطي كه اجلاس اخير سران كشورهاي اسلامي تنها با حضور تعدادي از مقامات دولتها تشكيل شد و در نهايت سران بيانيه مشتركي منتشر نكردند اما صحبتهاي نخستوزير قدرتمند مالزي ميتواند به گشايش راهي جديد براي افزايش تجارت ايران و كشورهاي منطقه منجر شود. جديدترين آمارها از وضعيت تجارت ايران در سال جاري نشان ميدهد كه همزمان با كاهش قابل توجه صادرات و واردات مشترك با اروپا، چين، عراق، تركيه و ساير كشورهاي حاضر در منطقه خليج فارس و خاورميانه، اصليترين شركاي تجاري ايران به شمار ميروند. همزمان با افزايش تعاملات با كشورهاي اسلامي، ايران از ابتداي آبان عضويت خود در پيمان اوراسيا را نيز نهايي كرده كه ميتواند به افزايش تعاملات مشترك با كشورهاي اروپاي شرقي و روسيه منجر شود.