«اعتماد» اثرات و تبعات اعتراض‌هاي اخير بر ميزان مشاركت انتخابات مجلس را بررسي مي‌كند
اعتراضات آبان، انتخابات اسفند
آبان 98 تكرار خواهد شد؟ اين پرسشي است كه بارها و بارها با آن كلنجار رفته‌ايم؛ آن هم نه تنها در درون خودمان بلكه هر بار كه در كوچه و خيابان به زمزمه‌هاي رهگذران و راننده‌هاي تاكسي گوش سپرديم و ردي از نااميدي را در روزمره‌هايشان ديديم؛ وقتي مي‌پرسند «فكر مي‌كنيد اعتراض‌ها تمام شد؟» خروارها سوال و فرضيه و احتمال و تحليل‌هاي رنگارنگ بر سرمان خراب مي‌شود؛ و حال پس از گذشت يك ماه و نيم از آن حوادث نه تنها رخدادهاي آبان ماه كمرنگ نشده بلكه با گزارش‌هايي كه از واكاوي آن اعتراض‌ها منتشر شده، دايره پرسش‌ها بيشتر هم مي‌شود.
سايه سنگين آمار بر آبان
«۷۹ درصد تهراني‌هاي داراي تحصيلات ارشد و بالاتر معتقدند، اعتراضات ادامه خواهد يافت و ۸۵ درصد معترضان را محق مي‌دانند»، «85 درصد تهراني‌ها از شرايط كشور ناراضي‌اند و ۸۴ درصد نسبت به آينده ارزيابي مثبتي ندارند» اينها گوشه‌اي از آماري است كه «مركز افكارسنجي دانشجويان ايران (ايسپا) » آن را در چند بخش منتشر كرده است. گزارش‌هايي كه نمي‌توان به سادگي از كنار آن عبور كرد. عباس عبدي، روزنامه‌نگار و تحليلگر سياسي در يادداشتي كه 30 آذر ماه در «اعتماد» منتشر شد به اين آمار اشاره مي‌كند و مي‌نويسد:«۷۱ درصد مردم تهران معتقدند كه صداوسيما به ميزان كم و خيلي كم در پوشش اعتراض‌هاي مردم بي‌طرفانه عمل كرده است. فقط ۱۱درصد مردم به ميزان زياد و خيلي زياد بي‌طرفي آن را قبول داشته‌اند. حال آنكه اين رقم براي افراد با تحصيلات عالي حدود ۵ درصد است.
همان‌گونه كه بسياري از افراد اظهار كرده‌اند كه گراني بنزين عامل اصلي اين اعتراض‌ها نبود تنها 6 درصد شركت‌كنندگان در اين نظرسنجي برابر اين پرسش كه اين روزها بيش از همه از چه چيزي نگران هستند به گراني بنزين اشاره كرده‌اند. اكثريت قاطع آنان(۸۵ درصدشان) به مسائل كلان اقتصادي و فقدان اشتغال و نيز نااميدي از آينده اشاره كرده‌اند. بنابر آمار كمتر از 10 روز پيش ايسپا، رضايت از وضعيت كشور در شهر تهران حدود ۱۵ درصد است كه به نظر مي‌رسد، تفاوت چنداني با سال گذشته نداشته است. ولي نسبت به سال ۹۶ حدود نصف شده و مشكل اصلي اين است كه اميد آنان به بهبود نيز اندك است و تنها ۱۶ درصد مردم ارزيابي مثبتي از آينده دارند اما ۵ درصد گمان مي‌كنند كه اوضاع بدتر خواهد شد. ديگران نيز يا معتقدند، فرقي نخواهد كرد يا اظهار بي‌اطلاعي كرده‌اند. جالب آنكه در اين مورد نيز افراد با تحصيلات عالي نااميدي بيشتري ابراز داشته‌اند. همزمان درخصوص محق بودن معترضان نيز حدود ۷۵ درصد، شهروندان را در اعتراض صاحب حق مي‌دانند.» اينها البته تنها اعداد و ارقامي نيست كه يك روز آن را از جلوي چشم بگذرانيم و روز ديگر فراموش كنيم كه چه چيزي خوانديم؛ اين اعداد وقتي به دامنه سياست‌گذاري‌ها مي‌رسند، تبديل به مولفه‌هاي تاثيرگذاري مي‌شوند كه طبيعتا سايه‌شان بر تصميم‌گيري‌ها يا دست‌كم تبعيت از تصميمات موثر خواهد بود.
يك جرعه انتخابات
وقتي هنوز صحبتي از گران شدن بنزين در ميان نبود، بارها از زبان سياسيون اين سخن كه «بايد مردم را تشويق و ترغيب كرد تا پاي صندوق‌هاي راي بيايند» شنيده بوديم؛ سخناني كه در همان زمان اغلب شخصيت‌هاي سياسي به دشواري به زبان آوردنش معترف بودند؛ حالا احزاب و جريان‌هاي سياسي در نقطه‌اي قرار دارند كه نزديك به 45 روز از اعتراض‌هاي آبان ماه گذشته و تا رسيدن به لحظه موعود انتخابات 42 روز بيشتر زمان ندارند. گذرگاه صعب‌العبوري كه براي به سلامت گذشتن از آن بايد براي هر قدمش حساب و كتابي داشته باشند و بي‌گدار به آب زدن به معناي شكست آنها تمام خواهد شد. احزاب سياسي به ويژه آنها كه به قول معروف چند پيراهني بيشتر پاره كرده‌اند(چه با جنس چپ باشد و چه راست) به خوبي اين واقعيت را با گوشت و پوست خود لمس كرده‌اند كه اتفاق‌هاي اخير و نگاه مردم به گذشته و آينده كشور قطعا و بدون شك بر ميزان مشاركت مي‌تواند موثر باشد؛ در چنين وضعي است كه هنر سياست‌ورزي مي‌تواند مردم را بار ديگر پاي صندوق راي بياورد يا آنها را از اين راه دور كند.
راهكار چيست؟
«بايد از مردم دلجويي كرد»؛ اين يكي از جملات كليدي است كه اين روزها از زبان مقامات و مسوولان به كرات به زبان آورده‌اند. هر چه باشد، نظامي كه با نيروي مردم روي كار آمده است براي هر قدمش نياز به تاييد مردم دارد و اين مهر تاييد در بزنگاه‌هاي انتخابات است كه پاي كارنامه‌هاي سياسي زده مي‌شود. از آنجا كه ديگر زمان زيادي تا انتخابات باقي نمانده است، اين سوال مطرح مي‌شود كه اتفاق‌ها و اعتراض‌هاي اخير تا چه ميزان مي‌تواند بر مشاركت سياسي مردم در انتخابات موثر باشد؟ با طرح اين پرسش بر آن شديم تا اين موضوع را با شخصيت‌هاي سياسي اصولگرا و اصلاح‌طلب در ميان بگذاريم. «عباس سليمي‌نمين» فعال سياسي اصولگرا يكي از افرادي است كه در اين رابطه با «اعتماد» صحبت كرد و معتقد بود كه اين اتفاقات هر چند بي‌تاثير نيست اما مي‌گويد با همه دلخوري‌ها، مردم تنها راه اصلاح را صندوق راي مي‌دانند. «حسين انصاري‌راد» رييس كميسيون اصل 90 مجلس ششم نيز از تاثير اين اعتراضات بر مشاركت سياسي مردم در انتخابات مي‌گويد و معتقد است:«مردم نارضايتي انباشت شده‌اي دارند كه تنها ناشي از حوادث آبان نيست». علي باقري، حسين نوراني‌نژاد، جواد امام و حسن رسولي نيز از ديگر شخصيت‌هاي سياسي بودند كه درباره چند و چون مشاركت سياسي مردم در انتخابات با «اعتماد» صحبت كردند كه در اين پرونده مي‌خوانيد.