با نايب قهرماني در رقابتهاي شطرنج سريع جهان
فيروزجا خوش درخشيد
رقابتهاي شطرنج سريع قهرماني جهان كه از روز پنجشنبه در استاديوم فوتبال لوژنيكي شهر مسكو آغاز شده بود، با انجام دور پانزدهم به پايان رسيد و نفرات برتر بخش مردان و زنان مشخص شدند. در بخش مردان اين مگنوس كارلسن نروژي، نفر اول رنكينگ جهاني بود كه موفق شد با كسب 11.5 امتياز به مقام قهرماني دست پيدا كند. در بخش زنان نيز كونهرو هومپي هندي بود كه موفق شد از 12 راند مسابقه 9 امتياز به دست آورد و روي سكوي نخست مسابقات قرار گيرد. از كشورمان در بخش زنان سارا خادمالشريعه، آتوسا پوركاشيان و ميترا حجازيپور در مسابقات حضور داشتند كه به مقام در خوري دست نيافتند. در بخش مردان نيز تيم ايران نماينده رسمي نداشت و تنها عليرضا فيروزجا بود كه با پرچم فيده در رقابتها حاضر شد و به نوعي هم بزرگترين افتخار و هم بزرگترين حسرت را براي ورزش ايران رقم زد.
فيروزجا پشت سر كارلسن قرار گرفت
در مسابقات مردان شطرنج سريع جهان، عليرضا فيروزجا سوپر استاد بزرگ ايراني شطرنج كه با پرچم فيده در مسابقات حاضر شده بود، موفق شد با كسب 10.5 امتياز بعد از نابغه نروژي در رده دوم جدول قرار بگيرد. عليرضا رقابتها را با تساوي مقابل نوئل اشتودر از نروژ با ريتينگ 2405 آغاز كرد. اين شطرنج باز در رقابتهاي بعدي خود به ترتيب شطرنج بازاني از قزاقستان و اوكراين و روسيه را شكست داد و سه و نيم امتيازي شد. دو برد فيروزجا مقابل كوروبوف با ريتينگ 2818 و كارجاكين با ريتينگ 2749 را ميتوان جزو شاهكارهاي نابغه ايراني در دورهاي سوم و چهارم دانست. فيروزجا در دور پنجم اولين شكستش را برابر يان كريشتوف لهستاني با ريتينگ 2751 تجربه كرد. اين باخت باعث شد روند صعودي فيروزجا شكل نزولي به خود بگيرد و اين شطرنج باز در دورهاي ششم و هفتم و هشتم به دو تساوي و يك شكست دست پيدا كند. تساوي فيروزجا مقابل لوون آرونيان ارمنستاني و قهرمان سابق جهان از نكات جالب رقابتها بود. بعد از پايان دو هشتم، فيروزجا دوباره ورق را برگرداند و با نتايجي عالي به تدريج خودش را به صدر جدول نزديك كرد. عليرضا ابتدا يك و نيم امتياز از دو شطرنج باز چيني كسب كرد و سپس دو برد متوالي برابر حريفاني از روسيه و ويتنام به دست آورد. در دور سيزدهم آندري ديميتري آخرين كسي لقب گرفت كه توانست از عليرضا نيم امتياز به دست آورد چرا كه در دورهاي چهاردهم و پانزدهم ، فيروزجا نمايندگاني از چين و آذربايجان كه هر دو ريتينگ بالاي 2700 داشتند را شكست داد و در نهايت توانست عنوان ارزشمند نايب قهرماني را به دست آورد. آخرين نفري كه فيروزجا شكست داد ممدياروف نفر هفتم جهان بود؛ آخرين بازيكني كه توانسته در ديدارهاي فكري (كلاسيك) كارلسن را شكست دهد.
واكنشها به تغيير مليت و نايب قهرماني عليرضا
پيش از شروع مسابقات برخي سعي داشتند فيروزجا را از تصميمش براي بازي كردن زير پرچم فيده منصرف كنند. در اين ميان احسان قائم مقامي شطرنجباز قديمي تيم ملي ايران در دلنوشتهاي خطاب به فيروزجا با تاكيد بر درك شرايط او نوشت: «عليرضاي عزيزم پرچم و مليت ريشه و اصل و نسب هر فرد است، پرچم به مانند پدر و مادر انسان بي بديل و اصيل است، خوشحالي كردن و باليدن به موفقيتهاي تو، حق مردمي است كه در شرايط بد اقتصادي امروزِ ايران، ناملايمتي و فشارهاي گوناگونِ ناشي از عدم مديريت صحيح و بسياري از معضلات طبيعي يا انسان ساخته را تحمل ميكنند. چشم همه مليپوشان و آيندهسازان كشور به تصميم توست. فقط يادت باشد كه براي رسيدن به اين روزها همه ما خون دلها خوردهايم.» همچنين فدراسيون شطرنج بيانيهاي منتشر كرد و در آن خطاب به فيروزجا نوشت: «جهان پهلوان تختي را الگوي خودت قرار بده و برگرد.» البته اين نامهها و بيانيهها تاثيري در تصميم عليرضا نداشت و او با پرچم فيده در مسابقات شطرنج سريع قهرماني جهان حاضر شد.
عليرضا فيروزجا بعد از نايب قهرماني در مورد مسابقات و عملكرد بينظيرش در روز پاياني كه موفق شد 4.5 امتياز از 5 امتياز ممكن را به دست آورد گفت: «در روز دوم خيلي بد بازي كردم و نياز داشتم كه امروز خيلي خوب بازي كنم. خوشحالم كه توانستم اين كار را انجام دهم. اين باارزشترين موفقيتي است كه به دست آوردهام.» فيروزجا كه هماكنون در فرانسه زندگي ميكند در مورد دلايلش براي تغيير پرچم گفت: «مشكلاتي بر سر راهم قرار داشت.» فيروزجا ضمن اعلام اين مساله تاكيد كرد كه از اين پس با پرچم كشور فرانسه در مسابقات بينالمللي شطرنج حاضر خواهد شد.
بعد از مسابقات برخي از شطرنج بازان تيم ملي ايران در اظهاراتي نسبت به عملكرد فيروزجا و تصميمش براي تغيير مليت واكنش نشان دادند. سارا خادمالشريعه در مصاحبه ويديويي با chessbase درباره مهاجرت فيروزجا گفت: «اين بهترين اتفاق و تصميمي صحيح براي آيندهاش بود. او از هيچگونه حمايتي برخوردار نبود. نه تنها او را به سمت جلو سوق نميدادند بلكه نوعي حركت رو به عقب بود. اميدوارم بعضي چيزها در ايران تغيير كند، چون نميخواهيم اين اتفاق براي ساير بازيكنان رخ دهد.» همچنين شهره بيات، داور بينالمللي و استاد فيده زنان، در توييتر با تبريك موفقيت فيروزجا نوشت «ما همه يك خانواده هستيم.»
نتايج نه چندان خوب زنان
اما در كنار مسابقات مردان، مسابقات زنان نيز برگزار شد و سه نماينده ايران به مصاف رقباي خود رفتند. سارا خادمالشريعه نفر اول رنكينگ ايران كه با ريتينگ 2421 وارد روسيه شده بود، رقابتها را با برد برابر حريفي از مغولستان آغاز كرد. سارا در ادامه پنج برد، دو تساوي و چهار باخت به دست آورد و با مجموع 7 امتياز به كارش پايان داد. خالدمالشريعه با اين 7 امتياز در رده بيست و نهم جدول ردهبندي قرار گرفت و بهترين نتيجه تيم ملي زنان ايران را رقم زد. آتوسا پوركاشيان، ديگر نماينده شطرنج زنان ايران بود كه با ريتينگ ۲۲۹۹ وارد مسابقات شد و توانست همانند سارا 7 امتياز به دست آورد. آتوسا اين هفت امتياز را از پنج برد و چهار تساوي و 3 شكست به دست آورد و در نهايت در رده سيوهفتم جاي گرفت. ميترا حجازيپور نيز به عنوان سومين نماينده زنان ايران در اين رقابتها با ريتينگ 2253 حاضر شد و با پنج برد و يك تساوي و شش شكست و كسب 5.5 امتياز در ميان 122 شركتكننده هفتادوهفتم شد.