دعوت از صاحبان حسابها و صفحات حذف شده در فضاي مجازي
طرح شكايت در مجامع حقوقي بينالمللي از اينستاگرام
گروه اجتماعي| جمعه 13 دي ماه بلافاصله پس از رسيدن خبر ترور، شبكههاي اجتماعي تبديل به اولين صحنه نشان دادن واكنشها شدند. كاربران بسياري چه در توييتر و چه در اينستاگرام شروع كردند به نوشتن و قرار دادن عكسهاي شهيدحاج قاسم سليماني در صفحههاي شخصيشان تا هم خبر را به گوش هم برسانند و هم از حس و حالشان بنويسند. خيلي زود از سمت كاربران مختلفي خبر رسيد كه اينستاگرام شروع به حذف عكسهاي سردار سليماني كرده است. اعتراض به رويهاي كه اينستاگرام در پيش گرفته بود خيلي زود آغاز شد. خبر حذف پستهاي اينستاگرام و در برخي موارد از دسترس خارج شدن حسابهاي كاربري سر از توييتر درآوردند. محمدرضا زائري نوشت: «ديدم بعضي صفحات اينستاگرام پست از سردار سليماني گذاشتهاند من هم يكي از پستهايي كه اين دو روز پاك كرده بود، مجددا گذاشتم، كلا صفحهام از دسترس خارج شده!»، خبر مسدود شدن حساب كاربري خبرگزاري ايلنا هم به اين خبر اضافه شد و بعد نوبت صفحه مجازي آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه (س) رسيد. جواد بهشتيپور، مدير روابط عمومي و تبليغات آستان مقدس حضرت معصومه(س) در اين باره به فارس توضيح داد: «از زماني كه خبر شهادت سردار سليماني منتشر شد، صفحه اينستاگرام آستان، اقدام به انتشار پيامهايي با مضمون شهادت ايشان كرد. همين كار باعث شد تا اولين تذكر را بابت انتشار عكس سردار از اينستاگرام دريافت كنيم. كليپهاي ساخته شده توسط اين مركز درباره اين شهيد بزرگ و انتشار اخبار و عكسهاي ايشان توسط اينستاگرام پاك ميشد و حتي صفحه لايو اين آستان بسته شد و كمكم پستهاي صفحه پاك شدند تا اينكه بهطور كامل صفحه اينستاگرام آستان مقدس حضرت معصومه (س)، توسط اينستاگرام پاك شد.» با شدت گرفتن اعتراض به اين عملكرد اينستاگرام، موضوع حتي براي رسانههاي فارسيزبان خارج از كشور هم تبديل به سوژه خبري شد. شبكه خبري بيبيسي فارسي اعلام كرد كه به دنبال حذف عكسهاي سردار قاسم سليماني و مسدود شدن برخي حسابهاي كاربري از شركت فيسبوك، مالك اينستاگرام توضيح خواسته است و بعد پاسخ دريافت شده ازسوي شركت را منتشر كرد: «در پاسخي كه سخنگوي فيسبوك جمعه شب، سومژانويه، ارسال كرده، آمده: ما مطابق مقررات وضع شده در ارتباط با تحريمهاي امريكا اقدام ميكنيم كه شامل تحريم سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران و فرماندهان آن هم ميشود.» با اين حال هنوز هم انتقادات به نقض آزادي بيان از سوي اين شركت امريكايي ادامه دارد. يك كانال تلگرامي با موضوع سواد رسانهاي در يكي از پستهاي خود عكس مبهمي از سردار سليماني و مردي در لباس نظامي ارتش امريكا را در كنار هم گذاشت و در معرفي او نوشت: «عكس سمت چپ خلباني است كه بمب اتمي را روي هيروشيما انداخت و صدها هزار نفر را به كام مرگ فرستاد.» انتقاد اين كاربر به سياستهاي شركت اينستاگرام اين بود كه هر كسي ميتواند عكس خلبان امريكايي را فارغ از اينكه باعث مرگ چند شهروند ژاپني شده، منتشر كند اما انتشار تصوير يكي از چهرههاي اصلي نبرد با داعش مخالف با مقررات اينستاگرام محسوب ميشود. با گذشت 5 روز از ابتداي ماجرا، روز گذشته مركز فناوري اطلاعات و رسانههاي ديجيتال انجام پيگيريهاي حقوقي جهت مسدود شدن صفحات مجازي را صورت گرفته است. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي اعلام كرد: «در پي شهادت سپهبد حاج قاسم سليماني، شبكه اجتماعي اينستاگرام نسبت به حذف مطالب كاربران ايراني در اين باره اقدام كرده و بسياري از حسابهاي كاربران كشور را مسدود كرده است. اين اقدام براي چندمينبار بر جريان يكسويه اطلاعرساني و شيوه جديد اعمال حكمراني ايالاتمتحده امريكا از طريق شبكههاي اجتماعي وابسته به دولت امريكا صحه گذاشت و نشان داد مدعيان جريان آزاد اطلاعات و ارتباطات، در عمل براي آزادي و حقوق كاربران فضاي مجازي ارزشي قائل نيستند.» اين مركز از كاربران حسابهاي مسدود شده دعوت كرد تا به اين پويش حقوقي بپيوندند: «مركز فناوري اطلاعات و رسانههاي ديجيتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي كرده ضمن محكوم نمودن استبداد و ديكتاتوري رسانهاي حاكم بر شبكههاي اجتماعي و به منظور فراهم شدن امكان مطالبه حقوق تضييع شده كاربران ايران اسلامي، از صاحبان حسابها و صفحات حذف شده در اينستاگرام تقاضا ميكند با مراجعه به نشاني
/www.farhang.gov.ir/fa/instagrammediaterror در اين پويش شركت كرده و زمينهساز طرح شكايت در مجامع حقوقي بينالمللي باشند.» يك نكته قابلتوجه در پاسخ فيسبوك به سياستهاي مبتني بر قوانين داخلي كشورش اين است كه در شرايط مشابه، كاربران توييتر با مشكلي مشابه و دستكم با ابعادي كه در اينستاگرام داشت، مواجه نشدند. ارسال گسترده عكسها و نوشتهها و هشتگها در اين شبكه اجتماعي به اندازهاي بود كه حتي تبديل به سوژه رسانههاي بينالمللي شد.