گروه ورزش
در حالي كه مقامات فوتبال ايران اين‌طور وانمود مي‌كردند كه سلب ميزباني از تيم‌هاي ايراني يك بازي رسانه‌اي از طرف رسانه‌هاي عرب‌زبان منطقه است، اما خيلي زود مشخص شد كه اين داستان واقعيت دارد و كنفدراسيون فوتبال آسيا در تصميمي ظالمانه ميزباني تيم‌هاي ايراني را به بهانه واهي عدم امنيت سلب كرده است. از آنجايي كه اين تصميم از كميته اجرايي AFC عبور كرده و مهدي تاج نيز عضو اين كميته است، انكار اوليه مسوولان فوتبال ايران جاي تامل دارد و آنها با اين كار فرصت يك روز رايزني با كنفدراسيون فوتبال آسيا را از خود گرفتند. چهار تيم ايراني حاضر در ليگ قهرمانان، در جلسه‌اي كه روزگذشته در وزارت ورزش برگزار شد تصميم گرفتند اگر كنفدراسيون فوتبال آسيا بر موضع خود مبني بر سلب ميزباني تيم‌هاي ايراني پافشاري كرد، از حضور در ليگ قهرمانان آسيا انصراف بدهند. لازم به ذكر است كه اين تصميم احتمالا امروز در كميته اجرايي به راي گذاشته مي‌شود و تمام اميد تيم‌هاي ايراني به مهدي تاج است كه بتواند با لابي‌گري راي كنفدراسيون را به نفع تيم‌هاي ايراني بازگرداند، اما تجارب قبلي و به‌خصوص مورد بازي در زمين بي‌طرف با تيم‌هاي عربستاني، نشان داده كه نمي‌توان به ديپلماسي ورزشي مديران فوتبال ايران دل بست و از همين حالا بايد به فكر واكنش مناسب در قبال سلب ميزباني باشيم. در حال حاضر تيم‌هاي ايراني چند راه چاره مقابل خودشان مي‌بينند. يكي آنكه به اين تصميم ظالمانه تن بدهند و بپذيرند كه در كشور ثالث بازي كنند تا اين ماجرا ختم به خير شود و با رايزني‌هايي كه در هفته‌هاي آتي انجام مي‌شود، اين محروميت تنها منوط به بازي‌هاي دور مقدماتي و پيش از مرحله گروهي باشد. يعني استقلال و شهر خودرو بازي‌هاي تك‌حذفي پلي‌آف را در زمين ثالث برگزار كنند و در اين فاصله يك ماهه باقي‌مانده تا آغاز مرحله گروهي، مقامات ورزش ايران از جمله وزير ورزش و تيم حقوقي همراهش، با فشار به كنفدراسيون فوتبال آسيا و فيفا و دادگاه عالي ورزش تمام تلاش‌شان را انجام بدهند تا اين سلب ميزباني ملغي شود. اين تصميم شايد در شرايط فعلي عاقلانه‌ترين تصميم باشد، اما به نظر مي‌رسد مسوولان ورزش ايران آگاهند كه شانس كمي براي بازگرداندن اين راي دارند و مي‌خواهند همين امروز انصراف رسمي تيم‌هاي ايراني از مسابقات را اعلام كنند. انصراف تيم‌هاي ايراني از ليگ قهرمانان آسيا، علاوه بر اينكه حدود صد هزار دلار در مجموع جريمه در پي دارد، مي‌تواند باعث محروميت طولاني‌مدت تيم‌هاي ايراني از ليگ قهرمانان آسيا بشود. به احتمال فراوان كميته اجرايي كنفدراسيون فوتبال آسيا حداقل به مدت دو تا سه سال از حضور تيم‌هاي ايراني در ليگ قهرمانان جلوگيري خواهد كرد و اين تصميم لطمه‌اي جبران‌ناپذير به فوتبال ايران مي‌زند و ضرر هنگفتي متوجه تيم‌هاي ايراني خواهد كرد كه از معدود منابع درآمدشان پاداش‌هاي AFC است. يكي ديگر از چاره‌هايي كه تيم‌هاي ايراني دارند، اين است كه مانند مساله ميزباني در كشور ثالث از تيم‌هاي عربستاني، اين تصميم را هم بپذيرند و به جاي تحمل ضرر هنگفت، به بازي سياسي كنفدراسيون فوتبال آسيا تن بدهند. باتوجه به موضع‌گيري‌هايي كه تاكنون شده، اين گزينه از همين حالا حذف شده به نظر مي‌رسد و تيم‌هاي ايراني احتمالا هرگز زير بار اين تصميم نخواهند رفت.
واكنش رسمي مديران باشگاه‌ها
محمدحسن انصاري‌فرد درباره موضع باشگاه پرسپوليس گفته است: «اگر اين اتفاق بيفتد ما شركت نمي‌كنيم. از ديد باشگاهي و ملي، مي‌توانم بگويم پرسپوليس جايگاه ويژه در آسيا دارد و ما پرطرفدارترين تيم آسيا هستيم. در فينال باشگاه‌هاي آسيا آقاي اينفانتينو تعجب كرده بود. هواداران نهايت احترام را گذاشتند و نهايت خويشتنداري را نشان دادند، نمي‌شود اين را ناديده گرفت. شعار كنفدراسيون فوتبال آسيا اين است كه مسائل سياسي نبايد وارد فوتبال شود كه الان شده است. مسائل جذب تماشاگر هم با اين كار در تناقض است و اين يك ضربه به آبروي AFC و فيفا است. شما چطور مي‌توانيد تيم‌هايي را كه در تهران و شهرستان هوادار دارند، محروم كنيد؟ ايران جزو امن‌ترين كشورهاي غرب آسيا و منطقه است. در عربستان با جنگي كه با يمن دارد ممكن است هر لحظه پهپادهاي يمني، عربستان را بزنند اما ما كه داخل جنگي نيستيم و مشكلي هم نداريم. خود عراق هم وضعيتش همين‌طور است اما عربستان و عراق مي‌توانند ما نه؟ اين نشان مي‌دهد بحث سياسي مطرح است و ما نبايد زير بار اين داستان برويم چون هرقدر عقب برويم اينها جسارت بيشتري نشان مي‌دهند و به نظرم فيفا بايد عاقلانه و به دور از مسائل سياسي برخورد كند. فيفا آبرو و اعتبار خود را زير سوال مي‌برد. فيفا و AFC بايد از اين آزمون سربلند بيرون بيايند چون آبرو و اعتبارشان در خطر است.»فرهاد حميداوي، مالك باشگاه شهرخودرو درباره اين موضوع گفت: «من قبل از جلسه گفتم و در جلسه هم به همين جمع‌بندي رسيديم و قرار شد فقط و فقط در كشور خودمان بازي كنيم. متاسفانه اين اتفاق در ادامه مي‌تواند به بازي‌هاي ملي و ديگر ورزش‌هاي كشور سرايت كند. عزت و شرف ايران از همه چيز مهم‌تر است و به همين دليل ما در كشور ثالث بازي نمي‌كنيم.» حميداوي درباره بازي اين تيم در رقابت‌هاي پلي‌آف ليگ قهرمانان آسيا هم گفت: «در نامه‌اي كه ديروز به فدراسيون فرستادند گفتند 5 روز بعد بايد در خارج از ايران بازي و بايد كشور ثالث را معرفي كنيم. امروز (ديروز) اما در اين جلسه به اين جمع‌بندي رسيديم كه در اين صورت در رقابت‌ها شركت نكنيم.» او با ابراز اميدواري از اينكه لابي و رايزني ايران در AFC بتواند ماجرا را حل كند، گفت: «اميدوارم آقاي تاج و هيات‌رييسه فدراسيون بتوانند كاري كنند به حق‌مان دست پيدا كنيم.» مسعود تابش، مديرعامل باشگاه سپاهان نيز در اين مورد گفت: «در اين باره كمي تحمل كنيد تا جلسات ما تكميل شود، ان‌شاءالله كنفدراسيون فوتبال آسيا قبول مي‌كند كه ما ميزبان بازي‌هاي‌مان باشيم. اين يك تصميم كاملا سياسي است. در كشورهاي ديگر تظاهرات ميليوني انجام مي‌شود و حتي خيلي از كشورها درگير جنگ هستند. شعار فيفا و اي‌اف‌سي اين است كه فوتبال از سياست جداست و من فكر مي‌كنم اين تصميم‌ها كاملا سياسي است.» باشگاه فوتبال استقلال هم روز گذشته تاكيد كرد كه به هيچ‌وجه در كشور ثالث ميزبان الكويت نخواهد بود و فقط در تهران به ميدان خواهد رفت.
باشگاه‌هايي كه نماينده ندارند
باشگاه‌هاي فوتبال استقلال تهران و شهرخودروي مشهد، در حال حاضر نماينده قانوني ندارند كه بتواند از حق‌شان در كنفدراسيون فوتبال آسيا دفاع كند. اسماعيل خليل‌زاده كه سرپرست مديرعاملي استقلال است، سمتي دارد كه در كنفدراسيون فوتبال آسيا به رسميت شناخته نمي‌شود. همچنين بالاترين مقام اجرايي شهرخودرو هم در حال حاضر سرمربيگري اين تيم را عهده‌دار شده و AFC مالك را به عنوان مدير به رسميت نمي‌شناسد. چنين اتفاقي در چنين شرايطي، نشان مي‌دهد وضعيت مديريت در فوتبال تا چه اندازه فشل است و حتي باشگاه‌هاي خصوصي هم از اين قاعده مستثنا نيستند.
واكنش مقامات عالي ورزش و فوتبال
حيدر بهاروند، سرپرست فدراسيون فوتبال
در رابطه با اين تصميم گفت: «به هيچ‌وجه چنين كاري نمي‌كنيم. تصميم فدراسيون و باشگاه‌ها اين است كه اگر اين راي قطعي شود به هيچ‌وجه در خارج از كشور بازي نكنند. ما بايد ميزباني كنيم چون حق مردم ما است. ما نبايد تماشاگران خود را از حق ميزباني محروم كنيم. ما پاي اين تصميم مي‌ايستيم. سرپرست فدراسيون فوتبال درباره تبعات كناره‌گيري از ليگ قهرمانان آسيا گفت: جلسه‌اي در اين زمينه برگزار كرديم و به هر حال اين تصميم تبعاتي دارد كه بايد آن را بپذيريم. اما بايد مقابل اين تصميم بايستيم. يك‌بار در جريان موضوع عربستان كوتاه آمديم و اگر مقابل اين تصميم نايستيم مطمئن باشيد در ادامه تصميمات ديگري مي‌گيرند.» رضا صالحي اميري، رييس كميته ملي المپيك درمورد تصميم AFC مبني بر بازي نكردن تيم‌هاي باشگاهي فوتبال ايران در خانه بيان كرد: «اين مساله را بايد در دايره يك موضوع جامع‌تري ببينيد كه دشمني استكبار جهاني با انقلاب اسلامي است. امروز مساله فوتبال و ورزش جدا از مساله سياست نيست. بخشي از فشار استكبار جهاني از طريق ورزش است و اين هم بخشي از اين پروژه است كه نشاط و شادكامي را از مردم بگيرد. يكي از حوزه‌هايي كه روي آن برنامه‌ريزي كرده‌اند همين است و يك مساله كاملا دروغي و جعلي را عنوان كرده‌اند. همه مي‌دانند كه ما در يك فضاي امني هستيم و ايران در منطقه از امن‌ترين كشورها است. حادثه‌اي كه اتفاق افتاد ناگوار بود و رسما جمهوري اسلامي مسووليت آن را پذيرفت اما ادامه دادن آن به نوعي انتقام‌جويي از ملت است. نمي‌خواهم وارد ابعاد سياسي موضوع شوم اما كساني كه اين رفتار را دارند انجام مي‌دهند فاقد اقتدار هستند و عملا به عنوان بازيچه استكبار جهاني عمل مي‌كنند. يكشنبه (امروز) هيات اجرايي AFC جلسه دارد و نتيجه قطعي را اعلام مي‌كند. اما ما براي حفظ اقتدار و اعتبار نظام هيچ‌وقت فشار و تحقير را تحمل نخواهيم كرد. رسما اعلام شده اگر چنين تصميم گرفته شود ما در مسابقات شركت نخواهيم كرد. تبعات آن هم برعهده كساني است كه اين تصميم را مي‌گيرند.»
مصطفي هاشمي‌طبا: حرف زور نياز به عكس‌العمل دارد
در اين شرايط راهكاري را كه متضمن حل مساله باشد، نمي‌شود پيش‌بيني كرد ولي مي‌توانيم عكس‌العمل مناسب داشته باشيم. عكس‌العمل ما بايد اين باشد كه با مساله برخورد كنيم و حرف AFC را نپذيريم. در حقيقت نبايد اجازه دهيم اينقدر مسائل سياسي بر مسائل ورزشي سايه بيندازد. حالا اينكه در آينده چه اتفاقي خواهد افتاد در هاله‌اي از ابهام است. اينكه ما مذاكره كنيم يا از ديپلماسي ورزشي سود ببريم يا چيزهايي از اين دست بستگي به گذشت زمان و اتفاقات آينده دارد. آنچه در حال حاضر اهميت دارد، اين است كه پذيرش اين مساله از سوي ما شكست بزرگي به حساب مي‌آيد. اين عدم پذيرش البته تبعاتي هم به همراه دارد؛ ممكن است محروم يا مجبور شويم جريمه بپردازيم. به هر حال زور گفتن و حرف ناحسابي زدن نياز به عكس‌العمل دارد. نبايد مثل آن زماني شود كه آقاي كي‌روش هر چه مي‌گفت ما جواب مي‌داديم چشم! اگر قرار باشد هر چه AFC بگويد ما بگوييم چشم كه قابل پذيرش نيست.
بيژن ذوالفقارنسب: بازي كردن در زمين بي‌طرف بهتر از تحريم است
من فكر مي‌كنم درست‌ترين و منطقي‌ترين واكنش به اين رخداد پيگيري موضوع از طريق كميته ملي المپيك و وزارت ورزش است و اين نهادها بايد از كليت ورزش ايران در اين مساله دفاع كنند. اين مساله تنها مربوط به يك فدراسيون نيست. اين برمي‌گردد به هويت و شخصيت بين‌المللي ورزشي يك كشور كه بايد از آن دفاع شود. آرمان‌هاي كميته بين‌المللي المپيك مي‌گويد ورزش بايد به هر شكلي از سياست جدا باشد. در اين راه بايد از هرگونه تبعيض رنگ، نژاد، دين و جناح‌بندي‌هاي سياسي جلوگيري شود. اين اتفاق بيش از هر چيزي يك‌سري تحركات و فعل و انفعالات سياسي است كه برخي نمايندگان بعضي كشورها در كنفدراسيون فوتبال آسيا انجام مي‌دهند. آنها با تشكل‌هايي كه بين خودشان انجام مي‌دهند چنين تصميماتي را مي‌گيرند و جنبه بين‌المللي مي‌دهند. حال اگر وزارت ورزش و كميته ملي المپيك داراي حقوقدان‌هاي برجسته‌اي باشند، بلافاصله بايد ورود كرده و ثابت كنند ايران از امنيت لازم برخوردار است. حتي اين بهانه‌هايي كه در مورد كريدورهاي پروازي آورده‌اند كه آسمان ايران امن نيست بايد ثابت شود كه كذب است. در مورد اينكه گفته مي‌شود تيم‌ها مي‌خواهند انصراف بدهند بايد بگويم متاسفانه چنين تصميماتي، طولاني‌تر شدن تحريم‌ها را براي ما در پي دارد. به نظرم انصراف دادن يك اشتباه محض است و كمك كردن به تصميمات AFC است. بايد وكيل‌هاي توانمند بگيرند و نگذارند تصميم اوليه اجرا شود. اگر آنها توانستند وكلاي ما را قانع كنند به نظرم برگزاري مسابقات در كشور ثالث بهتر از تحريم كردن است. تحريم كردن هيچ دستاوردي براي ما ندارد چون پروپاگانداي آنها قوي‌تر است و مي‌توانند در عرصه بين‌المللي هجمه عليه ما درست كنند.
عبدالرحمن شاه‌حسيني: بايد به CAS شكايت كنيم
در ابتدا بايد بگويم كه با توجه به سابقه فوتبال ايران من اين حكم را حكمي ظالمانه مي‌دانم. از طرفي اين حكم بيانگر اين واقعيت است كه مديريت ورزش ما در سطح بين‌المللي در سطحي پايين‌تر از صفر قرار دارد. شاهد مثال اين جمله اين است كه AFC هر گاه هر تصميمي كه دلش خواسته، ولو سليقه‌اي براي فوتبال ما گرفته است. اين در شرايطي است كه سابقه امر نشان مي‌دهد ما هيچ‌گاه در ميزباني‌هايي كه داشتيم دچار مشكل نشديم. تيم‌هايي كه مهمان ما بودند هيچ‌گاه دچار مشكل نشدند. با وجود اين نوع برخورد ما با اين قضيه ممكن است تبعات متفاوتي داشته باشد. اگر همان‌طور كه گفته مي‌شود تيم‌ها انصراف بدهند، با توجه به اينكه ما عضو نهادهاي بين‌المللي از قبيل AFC و FIFA هستيم با تمكين نكردن‌مان از احكام آنها، اين نهادها پرونده ما را به اركان قضايي خود مي‌برند و مطمئنا تنبيهاتي براي مستنكفين از اجراي احكام در نظر مي‌گيرند. ولي بنده معتقدم اگر در كشورمان متحد باشيم و باشگاه‌ها بايستند جلوي AFC، اين نهاد نيز متقابلا متضرر خواهد شد. از لحاظ بيزينس فوتبال ما بيشترين تماشاگر را در سطح آسيا داريم و اگر ما از اين مسابقات كنار بكشيم يا كنار گذاشته شويم، خود AFC از لحاظ درآمدزايي به مشكل مي‌خورد. من فكر مي‌كنم يك‌بار براي هميشه بايد محكم بايستيم تا اين مشكل برطرف شود. البته در اين ميان يك راهكار قانوني وجود دارد. ايران مي‌تواند به دادگاه CAS شكايت كند. اين اقدام قانوني مي‌تواند باعث فرجام‌خواهي در مورد اين حكم ظالمانه شود. با توجه به فوريت مساله ما مي‌توانيم تقاضاي دادرسي فوري بكنيم تا خيلي سريع به آن رسيدگي شود.
فرزاد آشوبي: وضع فوتبال با انصراف تيم‌ها بدتر مي‌شود
به نظرم اين حكم غيرمنطقي و ظالمانه است. با اين حال اگر منافع ملي را در نظر بگيريم، دو راه پيش‌رو داريم. يا بايد اينقدر قوي باشيم كه بتوانيم حق خودمان را بگيريم يا اينكه به اين حكم تن بدهيم به اين خاطر كه منافع ورزش و فوتبال بايد در نظر گرفته شود.
چهار باشگاه ما كه حاضر در مسابقات هستند و امروز اعلام كردند در رقابت‌ها حاضر نخواهند شد، حال مساله سر اين نيست كه كار باشگاه‌ها درست است يا خير؛ مساله سر اين است كه آيا در كميته اجرايي AFC زورمان مي‌رسد يا نه. اگر زورمان مي‌رسد كه هيچ وگرنه اگر نمي‌رسد يا بايد خطر محروميت را به جان بخريم يا تمكين كنيم. به نظرم انصراف از مسابقات اصلا عاقلانه نيست. فوتبال در حال حاضر وضعيت خوبي ندارد و اگر بخواهد از رقابت‌هاي قاره‌اي و رسمي هم دور شود وضعيت بدتر مي‌شود. اميدوارم بتوانيم حق‌مان را بگيريم در غير اين صورت بايد منافع ملي را در نظر بگيريم و در مسابقات حاضر شويم.
ناصر ابراهيمي: زمان جنگ با عراق تيم‌هاي خارجي به ايران مي‌آمدند
من نمي‌خواهم از منظر مسائل سياسي حرف بزنم، اما اصولا اين رويكرد AFC درست نيست. آنها هنوز آزمايش نكرده‌اند تا ببينند وقتي تيمي مي‌خواهد وارد ايران شود، پروازها انجام نمي‌شود يا شركت‌هاي هواپيمايي همه پروازهاي‌شان را ممنوع مي‌كنند. من در زمان جنگ سرمربي تيم ملي بودم و مسابقات دهه فجر را برگزار كرديم. چندين كشور خارجي در آن رقابت‌ها حاضر شدند. بلغارستان و لهستان و غنا و چند كشور ديگر آمدند و بازي‌ها هم برگزار شد. آن هم در شرايطي كه ما در جنگ رو در رو با عراق بوديم. امنيت استاديوم‌ها در ايران مساله‌اي ثابت شده است و تا به حال اتفاقي نيفتاده كه كشورهاي ديگر بخواهند با استناد به آن بهانه بگيرند. مثلا بگويند فلان بازي نيمه كاره ماند يا فلان مشكل براي بازيكنان ايجاد شد. به نظرم بد نيست هر چهار تيم رويه انصراف را پيش بگيرند و حداقل آن را آزمايش كنند. شايد در اين شرايط كنفدراسيون آسيا رايش را برگرداند. تا به حال اتفاقي در فوتبال ايران براي تيم‌هاي خارجي نيفتاده. با عربستان يك‌سري مشكلات خارج از فوتبال داشتيم كه باعث شد بازي‌ها در كشور ثالث برگزار شود. آنها نفوذ دارند در كنفدراسيون آسيا اما اگر قرار باشد كويتي‌ها و ساير كشورهاي حوزه خليج فارس هم اين نفوذ را داشته باشند وضعيت بد مي‌شود. بردن بازي‌ها به كشور ثالث به ضرر فوتبال ايران است. فوتبال ايران به خودي خود رو به ضعف است. شما نگاه كنيد در 4 دهه اخير نه نوجوانان، نه جوانان و نه اميد نتوانسته‌اند به موفقيت برسند. تيم بزرگسالان در جام ملت‌هاي آسيا به فينال نرسيده. حالا در چنين شرايطي اگر بازي‌هاي آسيايي را به خارج از كشور منتقل كنند، اوضاع از اين هم بدتر مي‌شود. ما بايد خيلي قوي مقابل كنفدراسيون فوتبال آسيا بايستيم و از حق‌مان دفاع كنيم.