آيا فيفا از فوتبال ايران حمايت ميكند؟
اينفانتينو وارد ميشود
سامان سعادت
بعد از اعلام خبر غيررسمي سلب ميزباني تيمهاي ايراني در رقابتهاي ليگ قهرمانان آسيا، بخش ديپلماسي ورزشي براي لغو اين حكم فعال شد. در اين بين مقامات ورزش ايران با تماسهاي تلفني متعدد با مقامات AFC و كميته بينالمللي المپيك آسيا تلاش كردند، اعتراض خود را به اين حكم ظالمانه ابراز كنند. همزمان با فعاليت بخش ديپلماسي بسياري از كارشناسان بر ضرورت كشاندن اين پرونده به FIFA و دادگاه عالي ورزش CAS تاكيد كردند. همچنين بعد از اعلام خبر انصراف تيمهاي ايراني از ACL فصل جاري، رسانههاي خارجي نظير فوربس و كيكر نيز كمكم نسبت به ماجرا حساس شدند و گزارشهايي را منتشر كردند. در آخرين خبرهاي غروب روز شنبه برخي رسانهها مدعي شدند جاني اينفانتينو، رييس فيفا در يك تماس تلفني با رييس كنفدراسيون فوتبال آسيا شيخ سلمان درخواست كرده گزارشي از اتفاقات رخ داده به فيفا منعكس شود.
خبر پيگيري جزييات ماجراي سلب ميزباني تيمهاي ايراني و انصرافشان توسط نفر اول فيفا بهطور گستردهاي در رسانههاي فارسيزبان انعكاس يافت. اين در حالي است كه اصل اين خبر ابتدا توسط يك رسانه عربستاني منتشر شده بود و هيچ يك از خبرگزاريهاي رسمي نزديك به فيفا يا ايافسي اين خبر را تاييد يا تكذيب نكردند، اما رسانههاي ايراني با ذوقزدگي خاصي بر طبل حمايت فيفا از فوتبال ايران كوبيدند. همزمان با پخش شدن خبر حمايت فيفا از تيمهاي ايراني كمكم جو احساسي به وجود آمده در بين اهالي فوتبال نيز كمرنگ شد و عدهاي به تصميم اتخاذ شده از سوي چهار تيم ايراني حاضر در رقابتها مبني بر انصراف نقدهايي را وارد كردند. اين افراد كه در بينشان از مديران فوتبال و بازيكنان سابق و هواداران به چشم ميخورد، معتقدند گرچه بايد محكم مقابل اين حكم ظالمانه ايستاد، اما انصراف از مسابقات بيشتر از اينكه به نفع فوتبال باشد به ضرر فوتبال تمام ميشود و تنها راه مقابله، رايزني با فيفا و نهادهاي بينالمللي ورزشي است.
آنچه رسانهها را با شنيدن نام فيفا سر ذوق آورده و اميدوار كرده، رفرنسهاي اين نهاد و بخش رسانهاي آن به فوتبال ايران و تماشاچيان ايراني و همچنين مراوده مستقيم دولت ايران و نهادهاي ورزشي كشور با فيفا در مقوله ورود زنان به استاديوم است. جز صفحات اينستاگرام AFC كه مدام با عكس هواداران ايراني در بازيهاي آسيايي بهروز ميشود و فارغ از فخرفروشي كنفدراسيون فوتبال آسيا به بازيهاي پرتماشاچي استقلال و پرسپوليس در ليگ قهرمانان آسيا، فيفا نيز بارها به تمجيد از تماشاگران پرشور ايراني پرداخته است. اگر به AFC حق بدهيم كه در مقايسه با تيمهاي عربي حوزه خليجفارس كه كل هوادارانشان و كساني كه براي تماشاي بازيهاي اين تيمها به استاديوم ميروند به 5 هزار نفر هم نميرسد، تماشاگران ايراني را برجسته ميكند تا اعتبار خود را در سطح جهان بالا ببرد، اما فيفا خيلي نيازي به توجه ويژه تماشاگران ايراني ندارد. پس اگر هواداران ايراني مورد توجه قرار ميگيرند يعني واقعا ويژه و شگفتانگيز هستند. نشريات خارجي كه در دو روز گذشته به ماجراي سلب ميزباني تيمهاي ايراني وارد شدند نيز بارها و بارها به تماشاگران و اعتباري كه AFC و FIFA از حضور آنها به دست ميآورند، اشاره كردهاند.
نشريه فوربس در گزارش خود با اعلام اينكه كنارهگيري تيمهاي ايراني به اعتبار آسيا ضربه ميزند، نوشت: «طرفهاي ايراني فصل گذشته بازيهاي خود را در برابر تيمهاي عربستان سعودي در خاك بيطرف انجام دادند، بنابراين حركت AFC چندان بيسابقه هم نيست. اما انجام هرگونه بازي در زمين بيطرف به اعتبار اين رقابت آسيب ميزند. وقتي بيش از 40.000 نفر براي تماشاي بازيهاي استقلال يا پرسپوليس در تهران گرد هم ميآيند، تبليغي براي مسابقات ليگ قهرمانان آسياست تا اينكه هزار هوادار در دوحه براي تماشاي ديدار خانگي استقلال مقابل الهلال حاضر ميشوند.» البته فوربس در حالي از عدد 40 هزار استفاده ميكند كه استاديوم آزادي در برخي از بازي تيمهاي سرخابي پايتخت جمعيت نزديك به 100 هزار نفر را نيز تجربه كرده است.
مساله بعدي كه فيفا را تحريك ميكند در پرونده ايران دخالت كند، همانطور كه ذكر شد فشار چند وقت اخير اين نهاد روي فدراسيون فوتبال ايران براي حضور زنان در استاديومهاست. يكي از دستاوردهاي فيفا و شخص اينفانتينو در دوران مديريتياش، طبق ادعاي رسانهها باز كردن گره حضور زنان در استاديومهاي ايران است. اتفاقي كه بعد از چهل سال در بازي ايران و كامبوج رخ داد و زنان نيز توانستند بدون گزينش وارد ورزشگاه آزادي شوند. اين پروسه قرار بود به صورت تدريجي فراگير شود و در بازيهاي بعدي تيم ملي و همچنين مسابقات تيمهاي ايراني حاضر در ليگ قهرمانان آسيا پيگيري شده تا كمكم اين مساله بهطور كامل حل شود. فيفا براي اينكه مقامات ايران را متقاعد كند كه اجازه ورود زنان به استاديوم را صادر كنند، فشار قابل توجهي را وارد كرد و رايزنيهاي بسياري را با مقامات كشورمان انجام داد. حال به نظر ميرسد در حالي كه در مساله ورود زنان به استاديوم گشايش حاصل و قدمهاي مثبتي برداشته شده، انصراف تيمهاي ايراني از ليگ قهرمانان آسيا ميتواند همه آن رشتهها را پنبه كند. مخصوصا امكان اينكه اين سلب ميزباني به تيم ملي هم برسد داستان را پيچيدهتر ميكند. پس بيراه نيست اگر گمان كنيم فيفا دلش نخواهد چالش جديدي با فوتبال ايران داشته باشد و ترجيح بدهد در ابتدا همان پروژهاي را كه استارت زده ، به سرانجام برساند. فيفا احتمالا بهتر از هر كسي ميداند فشار مضاعف بر فوتبال ايران نه تنها شرايط را از قبل بهتر نميكند، بلكه با قهر تيمهاي ايراني از رقابتهاي بينالمللي همان دستاوردهاي قبلي نيز از بين ميرود. اگر تيم ملي و تيمهاي باشگاهي ايراني نتوانند در داخل خاك خودشان از تيمهاي خارجي پذيرايي كنند، مساله ورود زنان به استاديوم بيمعني ميشود. در اين شرايط احتمالا اينفانتينو براي حفظ دستاوردهاي قبلي خودش هم كه شده توجه ويژهاي به پرونده ايران خواهد داشت. با اين حال ذكر اين نكته ضروري است كه فيفا نميتواند در مسائل اجرايي AFC دخالت كند. تنها كاري كه اين نهاد و شخص اينفانتينو ميتواند انجام دهد، توصيه به شيخ سلمان و اعمال نفوذ است.
يكشنبه غروب رسانههاي عربي مدعي شدند كنفدراسيون فوتبال آسيا تصميم خود درباره ميزباني تيمهاي ايراني در رقابتهاي ليگ قهرمانان آسيا را اعلام كرده و بر اساس آن فوتبال ايران از ميزباني در ليگ قهرمانان آسيا طبق مصوبه كميته مسابقات AFC محروم شده است. برخي از سايتهاي عربي مثل ارم نيور، كوره آنلاين و شبكه ابوظبي تاكيد كردند كه اين تصميم AFC تنها شامل ليگ قهرمانان آسيا نميشود بلكه هرگونه بازي در چارچوب فوتبال آسيا در زمين ايران تا اطلاع ثانوي ممنوع است و به اين ترتيب اين تصميم شامل بازيهاي ملي نيز ميشود. حال بايد ديد در روزهاي آينده پرونده ميزباني تيمهاي ايراني در آسيا به كجا خواهد انجاميد و مسوولان براي شكستن اين حكم چه برنامهاي پيش خواهند گرفت. عصر ديروز سيد عباس عراقچي معاون وزير امور خارجه براي اولين بار نسبت به اين موضوع واكنش نشان داد و تصميم AFC را تصميمي ناجوانمردانه خواند كه سعوديها سعي كردهاند از آن سوء استفاده كنند. عراقچي گفت:«لغو ميزباني باشگاههاي ايراني در آسيا كاري كاملا سياسي است و بايد در مقابل اين سوء استفاده عربستان ايستاد.»