درباره فيلم «بيصدا حلزون»
تمثيلي از تنهايي انسان امروز
سحر عصر آزاد
«بيصدا حلزون» نخستين فيلم بلند سينمايي بهرنگ دزفوليزاده، عكاس جوان و خوش قريحه سينماي ايران است كه تجربه ساخت فيلم كوتاه را در كارنامه دارد.
او در اولين گام با هوشمندي از معضل عمده فيلم اوليها كه پرداختن به مضامين اجتماعي در قالبهاي متفاوت است، به سلامت عبور كرده و با انتخاب سوژهاي بديع كه در عين حال همهشمولي تمثيلي دارد، تمركز خود را بر نوآوري در فيلمنامه و كارگرداني در كنار هم قرار داده است.
«بي صدا حلزون» قصه پدر و مادر ناشنوايي است كه در مواجهه با چالش شنوا شدن پسر كوچكشان دو واكنش متفاوت و همسو با نياز دراماتيك خود دارند. پدري كه نميخواهد پسرش شنوا شود چون تنها ميماند و مادري كه ميخواهد روياي زندگي عادي را به فرزندش هديه كند.
فيلم از جايي آغاز ميشود كه پدر و مادر به واسطه همين چالش در آستانه جدايي و كشمكشهاي متداول طلاق هستند كه به واسطه ناشنوا بودن آنها و دليل جداييشان، نوعي كليشهزدايي جذاب از اين روند تكراري فيلمها و سريالهاي ايراني است.
در عين حالي كه فيلمساز با انتخاب بسترهايي متفاوت براي اشتغال اين پدر و مادر؛ نقبي ظريف به مشكلات قشر ناشنوا در جامعه امروز هم ميزند كه موجز و به اندازه است بدون آنكه تبديل به مرثيهسرايي فارغ از هسته محوري درام شود.
اهميت فيلم در همين نوع نگاهي است كه باعث ميشود همان هسته محوري درام هم فقط مسالهاي در محدوده ناشنوايان باقي نماند. فيلمساز با دروني كردن اين چالش و كشمكشها به نوعي به كنه انساني هر يك از كاراكترها نقب ميزند كه در صدر آنها پدر و مادر قرار دارند و مواجهه آنها با اين بحران را بسيار تعيينكننده به تصوير ميكشد.
به گفته بهتر ميتوان فيلم را با موشكافي در ذات موقعيت، مواجهه بشر مدرن امروز با معضل قرن يعني تنهايي دانست. ترسي كه دو واكنش مختلف را از پدر و مادر ثبت ميكند و در اين ميان ناشنوايي بستري متمايز براي بسط اين مضمون و خوانش از موقعيت است.
دزفوليزاده ميتوانست اين فيلمنامه پر رمز و راز را با حضور بازيگران ناشناخته تبديل به فيلمي متفاوتتر كند، اما انتخاب او و حضور بازيگران آشنا و شناخته شده در نقشهايي است كه چه بسا دور از انتظار مخاطب باشد.
اما بعد از تماشاي فيلم ميتوان به ريسك او براي اين انتخابها آفرين گفت؛ چراكه توانسته بستري براي نقشآفريني متفاوت اين بازيگران به خصوص هانيه توسلي در نقش مادري ناشنوا فراهم كند. زني كه به شكلي تكاندهنده و باورپذير به آب و آتش ميزند تا شرايط و پول لازم براي عمل پسرش را فراهم كند و در اين مسير از پاي نميايستد.
«بيصدا حلزون» يك فيلم اولي ساده و روان با قصه و فضايي تازه است كه مهارتهاي كارگرداني دزفوليزاده را به گونهاي قابل قبول ثبت ميكند تا از او و زاويه نگاه ظريفش در گامهاي بعدي انتظارات بيشتري داشته باشيم.