آيا خانه‌هاي ديگر هم به سرنوشت عمارت اقدسيه دچار مي‌شوند
حميدرضا خالدي| به نظر مي‌رسد بعد از جنجال‌هايي كه در مورد فروش عمارت اقدسيه از سوي شهرداري به پا شد و با وجود فشارهاي رسانه‌ها و دوستداران ميراث فرهنگي، اين خانه همچنان در فهرست فروش شهرداري قرار دارد.
اواسط دي ماه بود كه براي اولين بار پيگير فروش خانه‌اي ارزشمند يا حتي شايد تاريخي در اقدسيه تهران شديم. خانه‌اي كه منبع خبري «اعتماد» مدعي بود چندين شهردار در آن ساكن بوده‌اند. پيگيري‌هاي «اعتماد» و به دنبال آن رسانه‌هاي ديگر باعث شد تا مسوولان شهرداري و شوراي شهر نيز نسبت به فروش اين خانه واكنش نشان دهند. جنجال رسانه‌اي در مورد اين عمارت زيبا و آينه‌كاري شده باعث شد تا شهرداري بازديدي را از اين محل براي خبرنگاران ترتيب دهد. در آن بازديد غلامحسين محمدي، مشاور شهردار تهران و مديركل روابط عمومي شهرداري درپاسخ به اين سوال كه چرا مي‌خواهيد اين خانه را بفروشيد تا جاي آن برج ساخته شود؟ گفته بود: نمي‌گذاريم تخريبش كنند. نگاه ما اين است كه اين ملك به بساز و بفروش داده نشود. در ثاني آن كسي كه بايد مجوز ساخت برايش صادر كند ما هستيم و ما مجوز ساخت و ساز نمي‌دهيم.
معمولا در چنين مواردي، خانه‌هاي ارزشمند به پاتوق‌هاي فرهنگي بدل مي‌شوند. بنابراين انتظار مي‌رفت كه اين خانه نيز با توجه به سبك معماري ويژه آن به چنين مكاني فرهنگي بدل شود. با اين وجود محمدي در اين زمينه مدعي بود: «هر كار و هر سرمايه‌گذاري بايد يك پلن صرفه و صلاح و هزينه فايده به همراه داشته باشد. نمي‌شود بدون هيچ پلن و بررسي كارشناسي صرفا يك جايي را خانه تاريخي كرد. امثال اين خانه‌ها كم نداريم. شهرداري به چه دليلي بايد دانه دانه اينها را خريداري كرده و احيا كند؟ بايد دلايل اينها مشخص شود. بايد معلوم شود كه چرا ما بايد روي اينها كار كنيم.» او در نهايت در مورد اين ساختمان گفته بود: ما كه هنوز خانه را واگذار نكرده‌ايم؛ شايد شخصي كه خانه را خريد آن را به يك پاتوق تبديل كند! ابوالفتح شادمهري، مديركل بافت تاريخي شهرداري تهران اما از همان ابتدا اعلام كرده بود كه بعيد است اين خانه، خانه‌اي تاريخي يا ارزشمند باشد، چرا كه در اين صورت حتما نام آن در ليست خانه‌هاي ارزشمند و تاريخي شهرداري قرار مي‌گرفت. با اين وجود اظهارنظر قطعي در اين مورد به بررسي اسناد خانه منوط شده بود. اما در نهايت وي باز هم اعلام كرد كه بر اساس اسناد موجود در شهرداري، خانه مزبور نه تنها حايز شاخصه‌هاي خانه‌هاي تاريخي نيست كه حتي در زمره خانه‌هاي ارزشمند نيز قرار نمي‌گيرد! وي همان زمان به «اعتماد» گفت: معتقدم كه اين خانه جزو خانه‌هاي تاريخي يا ارزشمند تهران نيست، چرا كه پروانه ساخت آن متعلق به سال 1354 است. بنابراين نمي‌تواند صرف داشتن آينه‌كاري، در زمره بناهاي ارزشمند باشد. ما الان خانه‌هايي در تهران داريم كه از لحاظ معماري و هنري و آينه كاري ده‌ها برابر زيباتر از اين خانه هستند، اما از سوي ميراث فرهنگي جزو خانه‌هاي تاريخي يا ارزشمند قرار نگرفته‌اند.
نظر ميراث
با اين وجود تب پيگيري سرنوشت خانه اقدسيه به همان شدتي كه آغاز شد به يك‌باره خاموش و معلوم نشد كه بالاخره سرنوشت اين خانه به كجا رسيد. شادمهري، مديركل بافت تاريخي شهرداري تهران در پاسخ به پيگيري‌هاي «اعتماد» در مورد اين خانه رسما اعلام كرد: همان طور كه پيش‌بيني مي‌شد، سازمان ميراث فرهنگي كشور پرونده اين خانه را بررسي كرده ولي در نهايت آن را حايز ارزش تاريخي و ثبت ندانسته است. من هم عينا همين نظر را به شهرداري منتقل كردم.
خليل‌آبادي، رييس كميته ميراث فرهنگي شوراي شهر تهران نيز با تاييد اين موضوع در پاسخ به اين سوال كه آيا اين خانه به فروش رفته يا نه، گفت: بعد از اينكه تاريخي و ارزشمند بودن اين بنا منتفي شد، ديگر پيگير آن نيستيم چون اين خانه نيز يكي از صدها خانه شهرداري است كه اين نهاد مي‌تواند بسته به سياست‌هاي خود آن را بفروشد يا نگه دارد.
به اين ترتيب به نظر مي‌رسد به زودي و شايد طي روزهاي آتي، شاهد پخش خبر فروش عمارت زيباي اقدسيه باشيم. خانه‌اي كه شايد مي‌شد از آن استفاده‌هاي بهتري نيز كرد. استفاده‌هايي مانند كاربرهاي فرهنگي يا حتي تبديل آن به خانه تهران يا و... .