گفت‌وگو با كامران قدكچيان
در جست‌و‌جوي اعتلاي سينما
كامران قدكچيان
يكي از مهم‌ترين شاخه‌هاي هنري كه از واقعه تاريخي انقلاب تاثير گرفته وهم روي اين جريان تاثير گذاشته پديده سينماست و كامران قدكچيان هم يكي از فيلمسازاني است كه با فيلم‌هاي «خاك وخون» و «گردباد» پيرامون اين موضوع فيلم ساخته است . با اين فيلمساز گفت‌وگويي انجام داديم و نظر او را در باب تاثيرپذيري و تاثيرگذاري اين رخداد مهم جويا شديم كه از نظر مي‌گذرانيد.
با توجه به اينكه شما در زمره فيلمسازاني هستيد كه همز‌مان با واقعه انقلاب اسلامي در سينما فعاليت مي‌كرديد و فيلمي هم با عنوان «خاك و خون» را سال 62 درباره انقلاب ساختيد درباره اين موضوع توضيح دهيد كه آيا از شروع انقلاب اسلامي اين رخداد توانسته بر سينما تاثير بگذارد؟
قطعا تاثير گذاشته است. در اوايل انقلاب، سينمايي كه قبل از آن فعاليت مي‌كرد خود به خود ورشكست شد. توليدات سينما در آن زمان به تعداد انگشتان يك دست يا نزديك به هفت يا هشت فيلم بيشتر نمي‌رسيد. در آن بحبوبه انقلاب سينما محكوم بود كه مسير خود را عوض كند و وقتي هم كه انقلاب اسلامي شد متناسب با شعارهاي انقلابي فرهنگي كه آن زمان داده مي‌شد سينما هم متاثر از اين فضا قرار گرفت و خودش را با آن تطبيق داد.
در اين زمان يك تعداد سينماگران هم نظير شما فيلم‌هايي مطابق با شرايط آن زمان ساختند.
بله بچه‌هايي كه انگيزه داشتند با فكرها و انديشه‌هاي نو وارد كار شدند و پيرامون انقلاب فيلم‌هاي خوب و مهمي آن زمان ساخته شد. سينما در آن سال‌ها دوباره خود را تعريف كرد و اساسا فيلم‌ها مسير جديدي را طي كرد. آن زمان انقلاب به وضعيت سينما كمك كرد و ما شاهد يك ديگرگوني در شاكله فيلم‌ها شديم كه خب با نهايت تاسف بايد بگويم كه به مرور و بعد از چهل سال سينما از آن معيارهاي ارزشمند و شعارهايي كه برايش انقلاب كرديم دور شد.
البته خيلي‌ها با شما هم‌عقيده هستند كه سينما از آن ارزش‌ها فاصله گرفته است.
البته بگويم كه فاصله گرفتن از ارزش‌ها منظورم كمتر شدن ساخت فيلم‌هاي انقلابي نيست . منظورم اين است آن راهي كه براي تعالي و اعتلاي سينما از ابتداي مسير انتخاب كرده بوديم و سينماگران براي آن تلاش مي‌كردند؛ به مرور و بعد از گذشت چهل سال ديگر وجود ندارد و اصلا به كل فراموش شد. متاسفانه بايد اعتراف كنيم كه سينما در حال حاضر به لحاظ مضموني عقبگرد به سال‌هاي دور داشته به سمت همان فيلم‌هاي بي‌محتوا و بي‌مضمون. البته با تاكيد بگويم كه در اين ميان فيلم‌هاي با ارزشي هم ساخته شده كه حاصل و نتيجه انديشه و تفكر فيلمساز بوده اما اين روزها اغلب فيلم‌هاي سينماي ايران را فيلم‌هاي تجاري تشكيل مي‌دهد كه عموما صاحبان اين آثار به انگيزه كسب درآمد و گيشه هنگفت اين فيلم‌ها را مي‌سازند.
سوالي كه دراين ميان به ذهن مي‌رسد اين است كه در آن زمان سينما از انقلاب چگونه تاثير گرفت؟
وقتي انقلاب وحكومت ثابت شد و خط‌مشي آن مشخص و روشن شد فيلم‌هاي زيادي دراين راستا ساخته شد . تا آن زمان اصلا ژانر سينماي جنگ درايران وجود نداشت بعد از انقلاب اسلامي بود كه سينماي جنگ و دفاع مقدس زنده شد و به ديگر ژانرهاي سينماي ايران افزوده شده. فيلم‌هاي زيادي با اين مضامين ساخته شد آدم‌هاي بسيار باسوادي شروع به فعاليت در سينما كردند. آن زمان انگيزه زيادي هم براي فعاليت درسينما در ميان سينماگران وجود داشت . اين يعني انقلاب بر سينما اثر گذاشت.
چرا وقتي به ابتداي انقلاب برگرديم فيلم‌هاي زيادي با اين موضوع ساخته شده، اما در سال‌هاي اخير دست سينماخالي است؟
دهه شصت و هفتاد اساسا فصل شكوفايي سينما بود همان زمان كه فيلم‌ها به فستيوال‌هاي بزرگ زيادي راه پيدا مي‌كردند و جوايز زيادي نصيب سينماي ايران مي‌شد و هم اينكه فيلم‌هاي داخلي خوبي آن زمان ساخته مي‌شد كه معنا و مفهوم خوبي هم داشتند. حقيقتا آن زمان دوران شكوفايي سينماي ايران بود . حتي اينطور مي‌توانم بگويم كه فيلم‌هاي ضعيفي هم كه در دهه شصت ساخته مي‌شد بسيار ارجح است به بسياري از فيلم‌هاي اين سال‌ها.