مصطفي معين، وزير علوم دولت اصلاحات:
فضاي اجتماعي و سياسي
در دوران گذار از كرونا باز شود
مصطفي معين يكدست شدن تيپ فكري و سياسي نمايندگان مجلس را حاصل يك انتخابات استصوابي ميداند. با اين وجود اما پيشبيني وزير علوم دولت اصلاحات اين نيست كه فضا به سمت تشديد تنش ميان دولت و مجلس و كشيده شدن آن به سطح رسانهها و جامعه در حدود 2 سال باقيمانده دولت روحاني خواهد رفت. او معتقد است كه دولتي كه انسجام دروني و استراتژي مشخصي نداشته باشد، به ناچار خود را با مجلسي يكدست و هماهنگ انطباق خواهد داد. به گفته اين كنشگر سياسي اصلاحطلب، چگونگي تداوم بحران كرونا قابل پيشبيني دقيق نيست و كم و بيش تا چند ماهي ادامه خواهد داشت و پيامدهاي رواني- اجتماعي و اقتصادي آن تا پايان سال جاري و حتي سالهاي بعد گريبانگير كشور خواهد بود. او همهگيري كرونا را به آتشبسي بين اطراف اختلاف تشبيه ميكند ولي در عين حال بعيد ميداند كه اين موضوع تاثيري «قابل توجه» بر روابط و سياست خارجي كشور داشته باشد. معين كه با خبرآنلاين به گفتوگو نشسته همچنين معتقد است كه تحريمهاي امريكا هم كه اكنون در اوج خود قرار دارد، ادامه مييابد و تاثير مخرب بيشتري بر اوضاع نخواهد داشت. از نظر وزير علوم دولت سيدمحمد خاتمي، دولت در هيچ شرايطي نبايد براي رفع تحريمها رفتار التماسگونه برابر بيگانگان از خود نشان دهد و بايد راهبرد ملي مقاومت برابر سلطه و زورگويي امريكا و غرب را ادامه دهد. اين فعال سياسي البته تاكيد ميكند كه باتوجه به تشديد فشارهاي اقتصادي بر دهكهاي پايين جامعه، افزايش بيكاري جوانان و نارضايتيهاي مزمن، احتمال تكرار تنشهاي اجتماعي يا سياسي مانند دو، سه ساله اخير فارغ از جناح بنديهاي سياسي وجود دارد. مصطفي معين ميگويد هم در كوتاهمدت و هم بلندمدت جامعه ايراني و كشورمان درگير پيامدهاي رواني، اجتماعي، اقتصادي و همچنين سياسي بحران پاندمي كرونا خواهد بود. به عقيده او، لازم است كه تدبير و تلاش دولت و مديران نظام پيشگيري از وصل شدن و تلاقي بحرانهاي سياسي، اقتصادي، اجتماعي و مديريت بحران باشد. به گفته اين كنشگر سياسي اصلاحطلب، كشور نيازمند تدوين و اجراي يك برنامه راهبردي در سطح ملي براي پيشگيري از پيامدهاي گوناگون بحران كرونا در مراحل بعدي است. در كوتاهمدت تبعات مراحل ناتمام سوگ عزيزان از دست رفته براي خانوادههاي داغدار مانند افسردگي و اضطراب، خشم و نااميدي خود را بروز ميدهند. معين همچنين پيشبيني ميكند كه فقر و سختي معيشت، افزايش بيكاري و تنش و تشنج در سطح خانوادهها و جامعه هم از پيامدهاي پيش روي ناشي از كروناست. او معتقد است كه متناسب با اين شرايط، سياستهاي جبراني دولت بايد همهجانبه و دربرگيرنده مشكلات و نيازهاي رواني و اقتصادي اقشار آسيبپذيرتر مانند سالمندان، كودكان كار و خيابان، افراد دچار بيماريهاي مزمن و ساير آسيب ديدگاني باشد كه تاكنون هم تلفات بيشتري از پاندمي كرونا دادهاند و هم در ادامه آن خسارتهاي بيشتري ميبينند. او از «تمركززدايي از دولت، ايجاد دولت الكترونيك، تفويض اختيار به مديران استاني و مناطق، انجام اصلاحات ساختاري در نظامات اداري، اقتصادي و اجتماعي به منظور ايجاد شفافيت و ريشهكني فساد و تغيير نوع نگرش و رفتار حاكميت نسبت به جامعه» به عنوان ضروريات ياد ميكند. وزير علوم دولت اصلاحات ميگويد كه حضور مسوولان ردههاي مختلف در شبكههاي اجتماعي فضاي مجازي و اظهار همدردي و گفتوگوي منظم هفتگي و صادقانه و شفاف با مردم، مشورت مديران سياسي و اقتصادي و فرهنگي با دانشگاهيان و كارشناسان و صاحبنظران مسائل رواني و اجتماعي، مردمي كردن و اخلاقي شدن برنامههاي صدا و سيما، محدود كردن پرداخت يارانهها به دهكهاي پايين و ارايه تسهيلات مختلف بانكي و مالياتي به ايشان و... ضروري است. او همچنين تاكيد ميكند كه يك تجديدنظر جدي درخصوص «رويكرد امنيتي و سختگيرانه نظام با نهادهاي غيردولتي و خيريهها و فعالان مدني» هم مورد نياز است. او در بخش ديگري از اظهاراتش از «احترام به حقوق اساسي و راي و نظر مردم و دموكراتيزه شدن ساختار حكومتها، احساس مسووليت بيش از پيش نخبگان علمي و فرهنگي نسبت به جامعه خود، كمك به افزايش و تعميق آگاهي مردم و مطالبه و پيگيري حقوق شهروندي خود، پررنگتر شدن اخلاق و معنويت و خرد جمعي در مناسبات اجتماعي و جهاني، ارتقاي منزلت دانشمندان و كادرهاي پزشكي، اختصاص درصد بالاتري از توليد ناخالص ملي كشورها به گسترش فناوريهاي ارتباطي و اطلاعاتي و هوش مصنوعي، توجه بيشتر افراد به امر سلامت، تاكيد بيشتر جوامع به حفظ محيط زيست و توسعه پايدار، فروپاشي نظم جهاني ظالمانه و آماده شدن زمينه تشكيل مجمع بزرگي از نمايندگان و فرهيختگان ملل براي تدوين منشور صلح و همزيستي عادلانه كشورها و...» با عنوان تحولاتي كه در دوران پساكرونا مورد انتظار است، ياد ميكند. به عقيده معين، خواه يا ناخواه، بازتاب همين فرآيند جهاني در ايران هم انعكاس خواهد داشت و بايد به استقبال آن برويم. معين در پايان صحبتهايش ميگويد: «تا آنجايي كه من از اوضاع و روانشناسي جوانان و جامعه درك ميكنم، مردم ما ديگر حوصله و تحمل دعواي بين جناحهاي سياسي و يا جنگ قدرت مسوولان را ندارند و اعتنايي هم به آنها نميكنند. مردم به دنبال رفع مشكل معيشت، اشتغال، زندگي شرافتمندانه و مطالبات اقتصادي و اجتماعي خود هستند و آن را به صورت نافرماني مدني مانند عدم شركت در انتخابات و يا با اعتراض به فقر و فساد، نابرابري و ... نشان دادهاند.» او معتقد است كه «اصلاحات، ايجاد فضاي باز اجتماعي - سياسي از سوي نظام و اتخاذ سياستهاي جذبي براي مشاركت بيشتر جوانان و نخبگان در مسووليتها ميتواند راهبرد مناسبي جهت مديريت دوران گذار بعد از بحران كرونا باشد.»