مرتضي مبلغ، فعال سياسي اصلاحطلب:
نگراني درباره مجلس آينده مضاعف است
ايران و جهان پس از كرونا دغدغه بسياري از ناظران و تحليلگران است. اگرچه هنوز اين بحران به پايان نرسيده و به نظر ميرسد زمان طولاني باقي مانده تا به روزهاي پساكرونا برسيم، اما بسياري در همين بطن و متن ماجرا معتقدند بايد منتظر تغييرات محسوس و جدي بود. مرتضي مبلغ، معاون سياسي وزير كشور در دوران اصلاحات و فعال سياسي اصلاحطلب معتقد است كه شرايط پساكرونايي شامل دو بخش است؛ بخشي الزامي و بخش ديگر اختياري است.
اين عضو حزب اتحاد ملت در توضيح بخش اول به «اعتمادآنلاين» گفت: «يك بخش امور الزامي و جبري است كه اتفاق ميافتد. به عنوان مثال ميبينيم كه به اقتصاد نهتنها در ايران كه در كل جهان آسيبهاي بسيار جدي، گسترده و عميقي وارد شده است. طبيعي است كه بايد در دوران پساكرونا سازوكارهايي براي جبران اين آسيبها انديشيده شود. منتها اينكه نحوه شكلگيري آن سازوكارها و مناسبات جديد چه باشد به جنبههاي ارادي و اختياري سياستگذاران و سياستمداران بستگي دارد، اما اين اتفاق اجتنابناپذير است.»
او همچنين ادامه داد: «بخشي از اين وضعيت اختياري و ارادي است؛ مثلا اينكه در مناسبات سياسي و فرهنگي چه اتفاقي رخ دهد به اراده سياستمداران و كنشگران سياسي، فرهنگي، اجتماعي، مدني و... اين عرصه بازميگردد. اگر چنانكه گفتم گذشته چراغ راه آينده درس باشد و از تجارب مهم استفاده شود و تجديدنظر جدي و اساسي در بسياري از رويكردهاي نادرست و خسارتبار گذشته صورت گيرد، بالطبع وارد يك دوران سازنده خواهيم شد. اما اگر همان رويه گذشته ادامه پيدا كند و تشديد شود، متاسفانه شرايط پرمخاطرهتري را پيش روي خود خواهيم داشت. اين به اراده حكومتمردان و سياستمداران برميگردد.»
اين فعال سياسي در توضيح و تشريح شرايط موجود گفت: «در شرايط كنوني به دليل اين درد مشترك همگاني يك نوع همدلي، همافزايي و انسجام بين همه جريانها، درون خود حاكميت و مردم با حاكميت به وجود آمده است. ديگر آن اتفاقات گذشته خيلي كمتر تكرار ميشود؛ اينكه چالشهاي مخرب و بازدارنده تداوم پيدا كند، هر دستگاهي بخواهد براي دستگاه ديگر مشكل ايجاد كند، خود را مبرا بداند و... تقريبا كنار رفته و همه قبول مسووليت كردهاند و به اجماع ملي و همگاني بر سر اين درد مشترك رسيدهاند. همه به سهم خود در حال تلاشاند، حتي تندروهايي كه هميشه ميدانداري ميكنند الان به حاشيه رفتهاند، هرچند هرازگاهي همچنان زهر خود را ميريزند.»
مبلغ با تاكيد بر اينكه «وضعيت فعلي بستر مناسب و درس سازندهاي براي پساكروناست»، ادامه داد: «همچنين بحرانهاي عمومي عديدهاي هم از قبل داشتهايم كه پايدار و ماندگار هستند، بنابراين بايد بر سر آنها هم اين اجماع ملي شكل گيرد و همه همدلانه وارد شوند و سعي كنند با قبول مسووليت، بدون چالشهاي فرساينده وارد عرصه شوند و مسائل را پيش ببرند. طبيعي است كه اين يك رويكرد سازنده و بسيار اميدبخش براي كشور خواهد بود. اما اگر خداي ناكرده بعد از پايان يافتن بحران كرونا دوباره احساس شود كه خب اين مشكل پشت سر گذاشته شد و دوباره به همان قيد اول بازگرديم و باز همان مشكلات، رويكردها، چالشها، رويكردهاي غيرسازنده و متصلب، همان منيتها، قدرتطلبيها و سوءاستفادهها و... تكرار شود، طبيعي است كه شرايط خيلي پرمخاطرهتري را پيشرو خواهيم داشت، چون جامعه به شدت آسيبديده بر اثر كرونا مشكلات جديدي پيدا كرده است و قطعا بايد تلاش بسيار گستردهاي براي جبران اين آسيبها صورت گيرد. اگر همانطور كه گفتم بخواهيم به وضعيت اول بازگرديم، معلوم نيست كه دچار چه مخاطراتي خواهيم شد.»
اين فعال سياسي در بخش ديگري از اظهاراتش، تاكيد دارد كه نگراني درباره مجلس آينده مضاعف است. او در اين باره توضيح داد: «يك بعد آن برميگردد به همان نگرانيهاي عمومي كه در بالا به آن اشاره كردم كه اگر دستگاههاي حاكميتي، سياستمداران و جريانهاي مختلف كشور بخواهند رويههاي سابق را ادامه دهند و دوباره وارد درگيريها، چالشها و رقابتهاي مخرب شوند، ميتواند خيلي خطرناك باشد. اما بعد دوم نگراني در مورد مجلس يازدهم از اين بابت است كه مجلس آينده بدون رقابت واقعي شكل گرفت؛ يعني با سازوكارهايي كه فراهم شد عدهاي بدون كمترين رقابت و بدون اينكه افرادي در مقابل آنها باشند، با يك راي حداقلي، وارد اين نهاد شدند. با مشاركت بسيار پايين مردم اين مجلس تشكيل شده و بسياري از افراد توانمند و شايستهاي كه ميتوانستند به اين مجلس راه يابند به نحوي حذف شدند. اين مجلس، مجلسي است كه نگراني زيادي ايجاد ميكند، چون تجربه نشان داده مجالسي كه با پشتوانه حداقلي مردم و بدون رقابت واقعي شكل گرفتهاند، نميتوانند از عهده وظايف ملي و خطير خود برآيند و ميتوانند منشا مشكلات جدي براي كشور باشند. به هر حال اين مجلس و مجلسيان بايد توجه كنند كه حتما لازم است يك فرآيند جديد را شكل دهند تا هم خلأهايي را كه به واسطه آنها به مجلس آمدند، جبران كنند و هم يادشان باشد كه وضعيت كشور بحراني است.» مرتضي مبلغ در مورد اعتماد عمومي و ارتباط آن با شرايط پس از كرونا نيز گفت: «همه واقعيتهايي كه قبل از اين بحران در كشور ميديديم، اين بود كه اعتماد بسيار شكننده شده و سرمايه اجتماعي ما افول چشمگيري پيدا كرده بود. البته شرايط كرونايي كمي اين وضعيت را ترميم كرد. آن هم بدين خاطر كه اين يك درد مشترك در جامعه است. هم حاكميت متوجه شده كه بايد اين درد مشترك را جدي بگيرد و با همه توان وارد شود و هم مردم به واسطه اين درد متوجه شدهاند كه بايد براي خروج از بحران و آسيب هر چه كمتر مشاركت بيشتري داشته باشند.»