كرونا در پاكستان و معضل فرافكني
فاطمه كارگشا
در چند هفته اخير تعدادي از رسانههاي پاكستاني وابسته به رياض چون «جيو تي وي» با ادعاي اينكه شيوع كرونا در آن كشور به واسطه بازگشت زائرين پاكستاني از ايران رخ داده است، حملات شديدي به كشورمان داشته و تلاش كردهاند، ايران را در جايگاه متهم رديف اول بنشانند. برخي از مقامات رسمي پاكستاني نيز مقهور اين تبليغات سوء شده و بدون هيچ پايه و اساسي، همان ادعا را تكرار كردهاند. اين در حالي است كه پاكستان علاوه بر مرز مشترك با چين(به عنوان كانون اصلي شيوع بيماري كرونا) با كشورهاي هند و افغانستان نيز مرز مشترك داشته و پروازهاي خارجي به اين كشور هم صورت ميگرفت. رفت و آمدهاي زياد شهروندان چيني به پاكستان با توجه به روابط گسترده اين كشور با چين يا بازگشت زائرين عمره از مكه و... پر رنگتر از بازگشت زائرين از ايران بوده است. در تاييد اين موضوع، وزير امور داخلي ايالت پنجاب پاكستان طي يادداشتي در روزنامههاي جنگ و نئي بات، رسما نگراني خود را از حضور بيش از 2000 كارگر چيني شاغل تنها در آن ايالت و احتمال ابتلاي 7050 نيروي حفاظتي آنها به كرونا اعلام كرد. مضاف بر اينها، رييسجمهور پاكستان با همراهي وزير امورخارجهاش در اسفند 1398 در راس هياتي بلندپايه به طور شتاب زده به چين سفر كرد؛ اين در حالي بود كه تقريبا كليه سفرهاي رسمي به چين معلق بوده و اين اقدام وخامت اوضاع و نياز شديد پاكستان به دريافت كمك از چين را نشان ميدهد. در نتيجه اين سفر شاهد ارسال كمكهاي چين به پاكستان بوديم. هر چند تبليغات رسانههاي وابسته به رياض توانست برخي از مقامات رسمي پاكستاني را تحت تاثير خود قرار دهد ولي نتوانست افكار عمومي و برخي شخصيتهاي حقيقي و حقوقي را با خود همراه كند. بنابراين تعدادي از مقامات و شهروندان واقعبين پاكستاني از جمله سروزير ايالت بلوچستان و برخي علماي شيعه با حضور فعال و تحرك خوب در رسانهها، شبكههاي تلويزيوني و فضاي مجازي به بيان واقعيات پرداختند. آنها ضمن سياسي دانستن تبليغات سوء عليه ايران، آن را محكوم كرده و براي جلوگيري از شيوع بيشتر آن، رعايت دستورات حكومتي و حفاظت از جان خود و شهروندان را مورد تاكيد قرار دادهاند. آنها همچنين به تحريمهاي ظالمانه رژيم امريكا اشاره كرده و خواستار لغو اين تحريمها براي مبارزه موثر ايران با كرونا شدهاند. جام كمال، سروزير ايالت بلوچستان در مصاحبه با شبكه آر واي ابراز ميكند:«تبليغات عليه 5 هزار زواري است كه از ايران وارد شدند در حالي كه آنها كنترل شدند و محل اقامت آنها مشخص است. ظرف يك ماه گذشته 900 هزار مسافر پاكستاني از عربستان، امريكا، انگليس و ساير كشورها وارد شدهاند كه اين بيماري در آنها شيوع بسيار داشته و اين مسافران كنترل پزشكي و قرنطينه نشده و اكنون در سراسر پاكستان پخش شدهاند.» حجتالاسلام راجا ناصر، رهبر حزب وحدت مسلمين در گفتوگو با شبكههاي بول، اب تك، جي تي وي، آر واي و پابليك تي وي عنوان كرده كه «از شخصيتهاي سياسي انتظار نداريم زوار پاكستاني كه از ايران آمدهاند را متهم به انتشار ويروس كرونا كنند. تعداد زيادي زوار در ايران بودند، آنها وارد پاكستان شدند و به رغم شرايط نامطلوب در مرز تفتان قرنطينه شدند. اينها تبليغات امريكاييها و اسراييليهاست كه در مقابل ايران شكست خوردهاند.» او همچنين طي بيانيهاي ابراز كرد:«مقامات امريكايي از يك طرف پيشنهاد كمك براي مبارزه با كرونا را ارايه ميكنند و از سوي ديگر با ادامه تحريمها عليه ايران، رويكرد غيرانساني و منافقانه دارند.» حجتالاسلام سيدساجد نقوي در شبكه سچ گفت:«شيوع كرونا از طريق زوار ورودي ايران نبوده است، اين نكته را عوامل حكومتي هم ميدانند.» او در واكنش به اوضاع فعلي ايران و تحريمهاي قدرتهاي جهاني عليه ج.ا.ايران اظهار كرد:«كرونا به يك بحران جهاني تبديل شده است اما متاسفانه جنايات طاغوت و پرچمداران دروغين حقوق بشر به اوج رسيده و تحريمهاي امريكا در سختترين شرايط نشان ميدهد كه از استعمار جهاني نبايد توقع انساندوستي و خير داشته باشيم.» طبيعتا واكنشهاي وزارت امور خارجه كشورمان و سفارت جمهوري اسلامي ايران در اسلامآباد در كنار اين شفافسازيها موجب شد تا موضعگيري مقامات رسمي پاكستان تعديل شده و آنها همصدا با بسياري از كشورها، خواهان لغو تحريمهاي ظالمانه امريكا عليه ايران شوند. براي نمونه پيرنورالحق قادري، وزير امور مذهبي پاكستان با انتقاد شديد از رويكرد ضد ايراني دولت امريكا و تداوم اعمال تحريمهاي يكجانبه امريكا عليه ايران گفت:«اين تحريمها هيچ توجيه اخلاقي و انساني ندارد و ما افتخار ميكنيم كه عمران خان عليه تحريمهاي امريكا عليه ايران موضعگيري كرد.» محمدحسين محنتي از رهبران ارشد جماعت اسلامي پاكستان ابراز كرده كه اگرچه ملت ايران به خوبي ثابت كردهاند كه به هيچ عنوان در مقابل تحريمهاي غيرقانوني امريكا تسليم نميشوند اما در شرايط بحراني ناشي از شيوع كرونا تداوم تحريمها ظالمانه است. در برهه حساس كنوني كه كشورمان مانند تمام كشورهاي جهان مشغول دست و پنجه نرم كردن با ويروس كروناست، فضاسازيها و شيطنتهاي رسانهاي و اتهاماتي همچون منشأ ايراني اين ويروس در كنار تحريمهاي ظالمانه امريكا، كار را براي مقابله با اين بحران سختتر كرده است. هجمههاي شديد اين رسانههاي وابسته عليه جمهوري اسلامي ايران و همراهي برخي مقامات پاكستان نتوانست واقعيات را پشت پرده نگهدارد و انسانهاي حقگويي در تمامي كشورها وجود دارند كه نميتوانند ساكت باشند. انتظار اين است كه مقامات رسمي پاكستان به جاي تكرار اتهامات واهي عليه كشورمان كه بيشتر فرافكني و فرار از مسووليت و پاك كردن صورت مساله است، تعامل و همكاري دوستانه ايران را مد نظر قرار دهند. مبارزه با كرونا زماني موثر خواهد بود كه تمامي كشورها در كنار يكديگر اقدام كنند و اتهامپراكني، درماني براي كرونا نيست. پاكستان بايد با جلوگيري از تبليغات سوء بدخواهان كه قصد تخريب روابط دوستانه و برادرانه دو كشور را دارند، زمينه همكاري و تعامل هر چه بيشتر برادرانه براي حل بحران كرونا را مدنظر داشته باشد. شايسته است، قدردان ايراندوستان در پاكستان بود كه اشتباهات مقامات رسمي پاكستاني را جبران كرده و آنها را متوجه اشتباه خود كردند.
كارشناس روابط بينالملل