تعداد تماس‌هاي تلفني روساي جمهور امريكا و روسيه افزايش يافت
پوتين و دوستي مصلحتي با ترامپ
گروه جهان
شيوع ويروس كوويد 19 در سطح جهاني به بهانه‌اي براي ارتباط‌هاي بيشتر ديپلماتيك تبديل شده است. روسيه در زمره كشورهايي است كه چندان در مسير هجوم اخبار كرونايي قرار نگرفته است. خبرگزاري امريكايي سي‌ان‌ان در تازه‌ترين گزارش خبري به تماس‌هاي بيش از پيش شده دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات‌متحده امريكا با ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه پرداخته است. براساس اين گزارش، ترامپ و پوتين در دو هفته گذشته تماس‌هاي مداوم بيشتري با هم داشته‌اند به‌گونه‌اي كه ميزان تماس‌هاي تلفني اين دو مقام در اين دو هفته به بالاترين تعداد از 2016 تا به امروز رسيده است. به نظر مي‌رسد كه كرملين قصد دارد از فرصت اپيدمي كرونا براي نزديك‌تر شدن به دونالد ترامپ در راستاي تنش‌زدايي از رابطه مسكو و واشنگتن استفاده كند. روساي جمهور امريكا و روسيه در دو هفته گذشته حداقل چهار بار با هم تلفني صحبت كرده‌اند كه به گزارش سي‌ان‌ان اين تعداد تماس تلفني ميان پوتين و ترامپ بي‌سابقه بوده است. نگاهي به گزارش تماس‌هاي تلفني دو رييس‌جمهور نشان مي‌دهد كه چگونگي مبارزه با كرونا و همچنين جنگ قيمت‌ها كه به بي‌ثباتي بازار نفت منتهي شده اصلي‌ترين محورهاي گفت‌وگوي تلفني پوتين و ترامپ را به خود اختصاص داده است. اين تماس‌هاي تلفني در حالي ميان سران دو كشور برقرار شده كه پوتين و ترامپ هر دو با چالش‌هاي سياسي در داخل كشورهاي‌شان روبه‌رو شده‌اند و تصور مي‌كنند كه مي‌توانند با تنش‌زدايي از رابطه دوجانبه كرملين و كاخ سفيد تا حدودي راهي براي نجات بيابند. با اين همه برخي تحليلگران معتقدند كه تلاش پوتين براي تعميق دوستي شخصي با ترامپ مي‌تواند با ريسك‌هايي براي امريكا و شخص رييس‌جمهور اين كشور همراه باشد. يك كارشناس مسائل شرق دور در اين رابطه به سي‌ان‌ان مي‌گويد: مصالحه با ايالات‌متحده سياست قديمي پوتين براي زيرسوال بردن قدرت امريكا به عنوان بازيگري مهم در سيستم بين‌المللي و همچنين تضعيف اتحاد اروپا و امريكاست. هر چه روسيه در اين مسير موفق‌تر شود، فشار كمتري را از جانب كمپ نامتحد و از هم گسسته غرب متحمل مي‌شود. تلاش پوتين براي دوستي با ترامپ در حقيقت به معني دور زدن بروكراسي امنيت ملي امريكا، وزارت خارجه، پنتاگون و جامعه اطلاعاتي اين كشور است. نهادهايي كه بسيار بيش از شخص رييس‌جمهور به روسيه و نيت‌هايش مشكوك هستند. سي‌ان‌ان در ادامه مي‌نويسد: رابطه روسيه و امريكا در دوره رياست‌جمهوري ترامپ پيچيده‌تر از قبل شده است. هر چند كه رابطه شخصي ترامپ با پوتين گرم است اما مسكو به دليل تحولات اوكراين و اشغال كريمه به اضافه ادعاي دخالت كرملين در انتخابات رياست‌جمهوري 2016 امريكا متحمل تحريم‌هاي واشنگتن شده است. ليست اختلاف‌هاي كاخ سفيد با كرملين كم نيستند: جدا از مساله اوكراين و دخالت روسيه در انتخابات امريكا، دو كشور درباره فعاليت‌هاي سايبري روسيه، نقش حقوق بشر در اين كشور، سياست‌هاي روسيه در قبال سوريه، كره‌شمالي و ونزوئلا با هم اختلاف‌هاي بسياري دارند. در نتيجه همين اختلاف‌ها بوده كه تنش ميان مسكو و واشنگتن بعضا از دعواهاي ديپلماتيك ميان كشورها فراتر رفته است. روز چهارشنبه هفته گذشته بود كه نيروي دريايي امريكا اعلام كرد يك جت سوخو 35 روسيه اقدام به ايجاد مزاحمت براي هواپيماهاي نظارتي امريكا هنگام گشت‌زني اين هواپيماها در محدوده هوايي بين‌المللي بر فراز درياي مديترانه كرده است. همان روز روسيه دست به آزمايش موشك ضدبالستيك كرد كه اين اقدام از سوي مقام‌هاي امريكايي تحريك‌زا خوانده شد. تنش‌هاي به وجود آمده در رابطه واشنگتن با مسكو عملا همكاري‌هاي دوجانبه دو كشور در برخي حوزه‌هاي مشترك را هم زير سوال برده است: به عنوان نمونه معاهده نيو استارت در فوريه سال 2021 منقضي مي‌شود اما دو كشور هنوز نتوانسته‌اند درباره مفاد معاهده جديد به توافقي دست پيدا كنند. جمعه گذشته بود كه مايك پمپئو، وزير خارجه امريكا در گفت‌وگوي تلفني با همتاي روس خود اعلام كرد كه هرگونه بازخواني نيو استارت بايد شامل چين هم بشود. برخي تحليلگران بر اين باورند كه اين پيشنهاد به معناي تلاش براي مقصر جلوه دادن پكن در هرگونه شكست مذاكراتي محتمل است. ذخيره مواد هسته‌اي چين بسيار كمتر از امريكا يا روسيه است لذا هيچ دليلي ندارد كه پكن با حضور در مذاكرات سه‌جانبه با مسكو و واشنگتن دست به كوچك كردن بيشتر اين ذخاير بزند. در داخل امريكا نيز مخالفت‌ها با روسيه به‌خصوص به دليل نزديك شدن به رقابت انتخاباتي 2020 بيشتر شده و كنگره همچنان وضع تحريم‌هاي بيشتر عليه مسكو را بررسي مي‌كند؛ تحريم‌هايي كه اين‌بار قاعدتا بايد بخش نفتي روسيه را شامل شود. با اين همه سياست ترامپ در قبال مسكو بسيار كمتر از كنگره و برخي اعضاي دولت امريكا خصمانه است. پوتين با همين پشتوانه به ساير چهره‌هاي حاضر در دولت امريكا نشان داده كه رويكرد و نگاه آنها به روسيه اهميتي براي كرملين ندارد، چراكه سكاندار كرملين دسترسي مستقيم به شخص رييس‌جمهور امريكا دارد.
آنجلا استنت از كارشناسان مركز اوراسيا دانشگاه جورج تاون در اين باره مي‌گويد: تماس‌هاي پوتين با ترامپ از يك الگوي آشنا پيروي مي‌كند. اين دو رييس‌جمهور هربار با هم ديدار يا تماس تلفني داشته‌اند، اغيار را به راحتي ناديده گرفته‌اند. همواره ديده‌ايم كه پوتين و ترامپ با هم ديدار يا گفت‌وگو داشته‌اند آن‌هم در حالي كه خبري از بقيه نبوده است. اين ديدارهاي خصوصي و دونفره به ويژگي رابطه ترامپ و پوتين تبديل شده است. مثلا ما نمي‌دانيم كه اين دو مقام در تاريخ جولاي سال 2018 در ديداري دو جانبه در فنلاند به هم چه گفتند؛ ديداري كه در آن برخلاف عرف رايج ديپلماتيك فقط پوتين، ترامپ و يك مترجم حضور داشتند.
مت روجانسكي از كارشناسان مركز ويلسون در گفت‌وگو با سي‌ان‌ان اعتقاد دارد كه اين رويكرد برگرفته از بي‌اعتمادي ترامپ به سيستم بروكراسي امريكاست. اين كارشناس با اشاره به طرح اتهام‌هايي درباره تباني تيم انتخاباتي ترامپ در سال 2016 با روسيه مي‌گويد: ما رييس‌جمهوري داريم كه به دليل پرونده راشاگيت و استيضاح ديگر به چهره‌هاي حاضر در دولت خود هم اعتماد ندارد. وقتي صحبت از ترامپ و پوتين مي‌شود، پروسه سياسي معمول جوابگو نيست.
به گزارش سي‌ان‌ان، ترامپ هيچ‌گاه پيش از اين در تماس تا اين اندازه عيان با همتاي روس خود نبوده است. براساس آمار سي‌ان‌ان، اين دو رييس‌جمهور تاكنون 16بار با هم گفت‌وگوي تلفني داشته و شش‌بار هم چهره به چهره ديدار كرده‌اند. در سه سال گذشته هر بار بحراني بالا گرفته فاصله تماس‌هاي دو طرف هم كمتر شده است. مثلا مناقشه اخير بر سر نفت در اجلاس اوپك به بهانه‌اي براي تماس‌هاي مداوم
دو رييس‌جمهور تبديل شد. البته حوزه‌هاي همكاري دو رييس‌جمهور هم در اين سه سال كم نبوده‌اند. دو مقام در پرونده سوريه براي پايان دادن به بحران با هم همكاري كردند. درباره نحوه تنش‌زدايي از بحران هسته‌اي كره‌شمالي رايزني داشتند و البته اين دو حوزه دقيقا همان پرونده‌هايي هستند كه باراك اوباما هم تلاش كرد با روس‌ها پيش ببرد.
تماس‌هايي با مصرف داخلي
آنجلا استنت در بخش‌هاي ديگري از گفت‌وگو با سي‌ان‌ان مي‌گويد: فشارهاي سياسي داخلي روي پوتين يكي ديگر از دلايل رويكرد مصالحه‌جويانه او در مقابل همتاي امريكايي‌اش است. يك ماه پيش روسيه از تفاهم با عربستان درباره ميزان نفت توليدي سر باز زد كه اين امتناع منجر به افزايش بهاي نفت شد. هرج و مرجي كه پس از اين اتفاق بازار جهاني نفت و به تبع آن اوضاع اقتصادي روسيه را دربرگرفت تبعات بسياري براي پوتين دارد كه تنها يكي از آنها اين است كه او بايد رفراندوم مدنظر كه قرار بود اواخر اين ماه برگزار شود را به تعويق بيندازد؛ رفراندومي كه درنتيجه آن پوتين مي‌توانست با خيال راحت تا 2036 بر كرسي قدرت در روسيه تكيه كند اما اتفاق‌هايي كه در نتيجه جنگ نفتي رخ داد منجر به كاهش محبوبيت پوتين در روسيه شد. تاتيانا استانوايا از پژوهشگران موسسه كارنگي در اين باره مي‌گويد: مجموعه حوادثي كه در چند ماه اخير به ضرر روسيه رخ داده عملا پوتين را با بدترين بحران چند سال اخير زمامداري‌اش روبه‌رو كرده است. آنجلا استنت درباره هدف اصلي پوتين از نزديك شدن به روسيه مي‌گويد: اگر ترامپ با روسيه به عنوان بازيگري جدي در عرصه بين‌المللي برخورد كند اين مساله مي‌تواند به كمك رييس‌جمهور روسيه در عرصه داخلي برود. رابطه روسيه و امريكا همواره ملغمه‌اي از رقابت و همكاري بوده است. به نظر مي‌رسد كه تنها كاري كه هر كدام از طرفين بايد انجام بدهند اين است كه بدانند در چه حوزه‌هايي همكاري ممكن است و در چه حوزه‌هايي بايد بي‌خيال هرگونه همكاري دوجانبه بشوند. مت روجانسكي در اين باره مي‌گويد: كرملين قطعا در حال استفاده از فرصت ويروس كرونا و پيشنهاد همكاري براي مهار آن در راستاي عادي‌سازي رابطه با امريكاست. البته اين بدان معنا نيست كه تلاش براي همكاري دسته‌جمعي در ميانه يك اپيدمي جهاني اشتباه است. در حال حاضر نيز واشنگتن مي‌تواند پيشنهاد پوتين براي همكاري را جدي بگيرد و روي آن سرمايه‌گذاري كند. روسيه و امريكا همچنين مي‌توانند در دوره پساكرونا با يكديگر همكاري كنند اما اينكه امريكا مابه‌ازاي اين تنش‌زدايي چه چيزي را مطالبه كند به شخص ترامپ و زيركي او بستگي دارد.
خبرگزاري امريكايي سي‌ان‌ان در تازه‌ترين گزارش خبري به تماس‌هاي بيش از پيش شده دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات‌متحده امريكا با ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه پرداخته است. براساس اين گزارش، ترامپ و پوتين در
دو هفته گذشته تماس‌هاي مداوم بيشتري با هم داشته‌اند به‌گونه‌اي كه ميزان تماس‌هاي تلفني اين دو مقام در اين دو هفته به بالاترين تعداد از 2016 تا به امروز رسيده است. به نظر مي‌رسد كه كرملين قصد دارد از فرصت اپيدمي كرونا براي نزديك‌تر شدن به دونالد ترامپ در راستاي تنش‌زدايي از رابطه مسكو و واشنگتن استفاده كند. روساي جمهور امريكا و روسيه در دو هفته گذشته حداقل چهاربار با هم تلفني صحبت كرده‌اند كه به گزارش سي‌ان‌ان اين تعداد تماس تلفني ميان پوتين و ترامپ بي‌سابقه بوده است. نگاهي به گزارش تماس‌هاي تلفني دو رييس‌جمهور نشان مي‌دهد كه چگونگي مبارزه با كرونا و همچنين جنگ قيمت‌ها كه به بي‌ثباتي بازار نفت منتهي شده اصلي‌ترين محورهاي گفت‌وگوي تلفني پوتين و ترامپ را به خود اختصاص داده است.