سياه و سفيدهاي دوران پساكرونا
حسين ابراهيمي‌مقدم
جهان پساكرونا را بايد با شماري از آسيب‌هاي روحي نظير دلمردگي و خودبيماري‌انگاري در نظر آوريم و اين در حالي است كه تقويت همدلي و همبستگي و برخي رويدادها همچون آشتي با كتاب نيز از دستاوردهاي اثربخش اين جهان خواهد بود. آثار و نتايج گذار از كرونا به‌طور حتم با مدت‌زمان اتمام و چگونگي مخاطره تغيير مي‌يابد.
به عبارت ديگر ميزان اتلاف انرژي براساس مدت‌زمان گذار از يك مخاطره و به دنبال آن آثار و تبعات آن نيز تغيير مي‌كند، اما يكي از آثار و نتايج شيوع ويروس كرونا در كشور افزايش شمار جانباختگان است. اين اتفاق با توجه به عدم برگزاري مراسم ختم و سوگواري و همراهي و مساعدت خويشاوندان (به جهت جلوگيري از شيوع بيماري) بي‌شك سبب افسردگي، دلمردگي و كاهش اميد به زندگي مي‌شود.
همچنين از مهم‌ترين تبعات يك آسيب گاه افزايش ميزان خودكشي است؛ كاهش اعتقادات و ترديد در باورهاي مذهبي به دليل بروز آسيب و تحمل رنج و اندوه از ديگر تبعات مخرب دوران پساكرونا محسوب مي‌شود.
احساس گناه نيز كه گاه وقوع يك اتفاق دردناك را تنبيهي (از جانب آفريدگار) به جهت انجام گناه تلقي مي‌كند، پديدار مي‌شود.
وسواس، اضطراب، تنش و خودبيماري‌انگاري نيز در جهان پساكرونا بروز مي‌كند؛ افراط در شست‌وشو و جست‌وجو براي علايم بيماري كه مي‌تواند جامعه را با يك بحران رواني همراه سازد.
فقر اقتصادي نيز كه با اختلال در چرخه اقتصادي جوامع گسترش مي‌يابد، گاه موجب برخي آسيب‌هاي اجتماعي همچون بروز سرقت، قاچاق و فحشا مي‌شود.
اين آثار و نتايج (فقر اقتصادي و...) گاه با برخي از آسيب‌ها نظير مصرف مواد مخدر با هدف دستيابي به آرامش نيز همراه مي‌شود. آرامش و اطمينان‌خاطر نيز به جهت بروز يك واقعه مشابه در جهان پساكرونا رنگ مي‌بازد و اين مساله خود در بروز دلمردگي، افسردگي و ايستايي جوامع نقش موثري ايفا مي‌كند.
بحران فلاكت فرهنگ و دانش هم مي‌تواند در جهان پساكرونا ظهور يابد؛ لغو كلاس‌هاي آموزشي در مدارس و دانشگاه‌ها و كسب اطلاعات از طريق فضاي مجازي و كانال‌هاي ارتباط جمعي همچون راديو و تلويزيون بي‌شك جايگزين تدريس در مراكز علمي - آموزشي نخواهد بود. در جهان پساكرونا نيز بي‌شك روانشناسان و مشاوران بايد جهت مقابله با برخي آسيب‌هاي روحي - رواني اقدام كنند.
بنابراين مردم نيز در دوران شيوع اين بيماري بايد با بهره‌گيري از خواب كافي، تغذيه مناسب و ورزش سيستم ايمني بدن را تقويت و با دريافت حمايت‌هاي رواني و اجتماعي از طريق فضاي مجازي، تلفن و... ارتباطات اجتماعي را گسترش و از انزواطلبي جلوگيري كنند.
تقويت اعتقادات و باورهاي ديني - مذهبي نيز كه گاه تحت‌تاثير يك بحران در جامعه قرار مي‌گيرد، بايد تقويت شود؛ توسعه و گسترش باورها به معنويت به‌طور حتم در دوران پساكرونا اثربخش خواهد بود. دولتمردان نيز بايد با برنامه‌ريزي‌هاي دقيق و جامع و همچنين تامين اعتبارات اقتصادي شرايط پس از بحران را بهبود بخشند؛ با حمايت‌هاي اقتصادي از روانشناسان امكان عدم دريافت ويزيت و مشاوره‌هاي رايگان را فراهم و از طريق اهداي وام شرايط را براي راه‌اندازي كسب وكارها تسهيل كنند. روحيه نشاط و اميدواري نيز در جهان پساكرونا بايد از طريق برگزاري اعياد ملي و جشن‌هاي مذهبي ارتقا يابد كه اين امر بي‌ترديد باروري و بازدهي جامعه را نيز افزايش مي‌دهد.
به گفته اين متخصص روانشناسي، گسترش احساس تعلق به جامعه نيز بايد از اهداف اساسي جوامع باشد، زيرا همدلي و همبستگي مردم با دولت‌ها است كه سبب پويايي جامعه مي‌شود.
روانشناس و استاد دانشگاه