معمولا همه راه‌ها به پول ختم مي‌شود
تنش در خانه سينما
گروه هنر و ادبيات
تعطيلي سراسري سالن‌هاي سينما و به تبع آن توقف يك به يك توليد پروژه‌هاي سينمايي و تلويزيوني درنهايت سينما را با نوعي ركود غيرقابل پيش‌بيني مواجه كرد. پس از آن دغدغه و اضطرابي كه براي بسياري از اهالي سينما شكل مي‌گرفت بيكاري ناشي از ركود و تعطيلات بود و اينكه خرج و مخارج زندگي آنها در مدت خانه‌نشيني چه مي‌شود؟ از آنجايي كه خيل گسترده‌اي از اهالي سينما را عوامل و دست‌اندركار توليد فيلم در سينما تشكيل مي‌دهند تعطيلي پروژه‌هاي سينمايي شرايط زندگي آنها را در موقعيت اضطراري قرار داده، به‌طوري كه ضرورت سر و سامان دادن و رسيدگي به وضعيت زندگي آنها در اين موقعيت دو چندان حس مي‌شد. در مدت اخير هم خبرهاي مختلف زيادي پيرامون ارايه تسهيلات به اهالي سينما شنيده شد كه بخشي از آن توسط سازمان سينمايي و قسمت ديگر آن برعهده خانه سينما بود. سازمان سينمايي درخصوص حمايت و جبران بخشي از اين خسارات ناشي از اشاعه ويروس كرونا سامانه‌اي را راه‌اندازي كرده و گزارش‌هاي اخير حاكي از آن بوده كه بيش از 2100 نفر در اين سامانه ثبت‌نام كرده‌اند اما رسيدگي به اين مورد مهم در خانه سينما با حاشيه‌هايي همراه بوده است.
موضوع چيست؟
همايون اسعديان، رييس هيات‌مديره خانه سينما در گفت‌وگوي اخير خود با ايسنا گفته بود جداي از سازمان سينمايي آنها هم در خانه سينما مساله معيشت اعضاي خانه سينما را پيگيري مي‌كنند تا بتوانند اعتباري را به عنوان كمك هزينه براي نيازمندان خانه سينما در شب عيد فراهم كنند. اسعديان همچنين تاكيد كرد كه براي حفظ جان اعضاي خانه سينما كارگروه كرونا تشكيل شد، پيگيري لازم صورت گرفت تا فيلم‌هايي كه حتي فقط يك هفته از فيلمبرداري‌شان باقي مانده بود متوقف شوند.
نظر رييس هيات‌مديره خانه سينما اين است كه اگر خانه سينما بتواند پولي براي كمك معيشتي به اعضايش فراهم كند بايد به آن بخش از سينماگران حرفه‌اي عضو خانه سينما كه نيازمند هستند تعلق بگيرد و بايد نيازمندان سينما را شناسايي كنند ولي بعضي اهالي سينما نظر مخالفي دارند و معتقد هستند بايد منابع مالي بين همه اعضاي خانه سينما تقسيم شود. خود همين موضوع باعث بروز حاشيه‌هايي در خانه سينما شده است.
لفظ عيدي براي هنرمندان توهين‌آميز است
سال‌هاست بحث چگونگي پرداخت عيدي اهالي سينما توسط خانه سينما محل اختلاف ميان سينماگران است، اما بخش بحث‌برانگيز صحبت‌هاي اسعديان اين بوده كه او معتقد است هيچ‌گاه مساله عيدي در خانه سينما مطرح نبوده و مبلغي كه وزارت ارشاد به خانه سينما مي‌دهد يك كمك هزينه معيشتي است: «اگر دولت‌هاي گذشته اين اشتباه را كرده‌اند كه يارانه را به همه مردم اختصاص دادند قرار نيست ما همان اشتباه را تكرار كنيم.» به گفته او اساسا دادن عيدي به اعضاي خانه سينما رسمي بود كه زمان تعطيلي خانه سينما به عنوان يك بودجه 10 ميلياردي در اختيار جامعه صنفي تهيه‌كنندگان و شوراي ساماندهي صنوف قرار گرفته است: «كارت‌هاي ۷۰۰ هزار توماني عيدي در خيابان ايرانشهر مي‌دادند و آخر هم حدود ۴ ميليارد تومان توزيع و مابقي آن معلوم نبود چه شد. درواقع قبل از آن چنين چيزي نداشتيم اما اين مساله جا افتاد درحالي كه به نظر من لفظ عيدي براي هنرمندان توهين‌آميز است.»
عيدي دادن امر پسنديده‌اي است
از آنجايي كه اسعديان در بخشي از صحبت‌هاي خود به قصور جامعه صنفي تهيه‌كنندگان اشاره كرد سيدضيا هاشمي، رييس هيات‌مديره جامعه صنفي تهيه‌كنندگان در پاسخ به اسعديان سخناني را مطرح كرد كه در بخشي از آن آمده: «بايد خاطرنشان كنيم مديران خانه سينما در همين اندك توجه ظاهري به امور رفاهي، رويكرد جداسازي اعضا براساس وضعيت مالي را مبنا مي‌دانند كه اين روش نه تنها مقرون به واقع نبوده كه نتايج آن داراي ابهامات فراواني نيز است. تفكيك اعضا برمبناي تمكن مالي به‌دليل گمانه‌زني بودن آنها، توهين آشكار به همكاران كم‌برخوردار و ناديده گرفتن همكاراني است كه به نجابت صورت به سيلي سرخ نگه مي‌دارند! كه از قضا اين عزيزان در اين حرفه بسيار فراوانند و به‌دليل (در اغلب موارد) حاكميت سليقه و باند و دسته، همواره مورد بي‌مهري و ظلم قرار گرفته و مي‌گيرند! نكته ديگر اينكه لفظ پرداخت و حمايت مالي تحت عنوان عيدي برخلاف نظر رييس هيات‌مديره خانه سينما، نه تنها لفظي اشتباهي و توهين‌آميز نيست، بلكه عيدي دادن و گرفتن در فرهنگ ايراني و اسلامي ما اتفاقا امري بسيار پسنديده و اخلاقي است؛ در عوض آنچه توهين‌آميز و اشتباهي است قشربندي و نگاه كارگري و از بالا به پايين به همكاران‌مان در صنوف سينمايي است كه متاسفانه در همه شؤون از هويت صنفي تا الخ تعميم داده شده؛ به نظر مي‌رسد اشتباهي نگاه بورژوازي طبقه ممتاز به طبقه كارگري است كه در خانه سينما رسوخ كرده است.» سيدضيا هاشمي در انتهاي صحبت خود 48 ساعت به اسعديان مهلت داد تا نسبت به انتشار اسناد 10 ميليارد دريافتي جامعه صنفي و ۶ ميليارد مفقودي آن اقدام كند.
كارگروه كروناي خانه سينما چرا منحل شد؟
اما آنچه باعث تعجب بيشتر است اينكه بحث و مناقشه در خانه سينما به اين موضوع ختم نمي‌شود و به تازگي خبر رسيده كارگروه كروناي خانه سينما كه با همت پنج تشكل سينما به منظور حفظ سلامتي اعضا خانه سينما راه افتاده بود با صدور اطلاعيه‌اي اعلام انحلال كرد و عجيب اينكه 5 تشكل از ۹ تشكل صنفي عضو كارگروه كروناي خانه سينما (كانون كارگردانان سينماي ايران، انجمن مديران توليد سينماي ايران، انجمن برنامه‌ريزان و دستياران كارگردان سينما، انجمن دستياران فيلمبردار سينما، انجمن جلوه‌هاي ويژه ميداني) با اين ادعا كه هيات‌مديره خانه سينما با آنها هماهنگ نيست و موازي‌كاري مي‌كند، از طرف خودشان انحلال اين كارگروه را اعلام كردند و نوشتند: «تصور ما بر اين است كه متاسفانه اين‌گونه حركات غيرصنفي مي‌تواند بيشتر در جهت شيوع ويروس كرونا باشد تا در حكم مقابله با آن!»حالا در كنار هم قرار دادن حواشي اخير مربوط به خانه سنيما اين پرسش در ذهن به وجود مي‌آيد كه در خانه سينما چه خبر است و دليل اين ميزان اختلافات در شرايط بحراني كشور چيست؟