سيلي ترامپ به بن سلمان
اردوان اميراصلاني
مشرقزمين مملو از پيچيدگيهاست؛ناظران اغلب تمايل دارند مستندات را بر اساس توضيحات پيچيده نظريه توطئه رد كنند. گويي اين مستندات ماهيت توضيح حقايق را ندارند و ضروري است كه در جاي ديگري به جستوجوي توضيح واقعياتهاي لزوما پنهان بپردازيم. ايده اصلي اين است كه بايد در همهچيز به دنبال يك معني پنهان بود زيرا حقيقت به صورت شفاف يا آزادانه در دسترس نيست.
به همين ترتيب اينگونه استنباط ميشد كه چهار سامانه موشك پاتريوتي كه با دو ناوگان اسكادران اف 15 توسط امريكا از عربستان برگردانده شد، قرار بود براي محافظت از اين ناوگانها مورد استفاده قرار بگيرند. توضيحات امريكاييها مبني بر اصرار به لزوم نگهداري موشكها و جتهاي جنگي در اين دوره پر تنش در خليج فارس كسي را متقاعد نساخت. با اين حال، براي توضيح اين عقبنشيني بايد به تهديد ايالات متحده عليه عربستان سعودي و شخص وليعهد در تاريخ 2 آوريل در جريان گفتوگوي ميان ترامپ و محمد بن سلمان اشاره كرد. در طي اين مكالمه تلفني، ترامپ براي محمد بن سلمان روشن كرد كه اگر عربستان سعودي توليد نفت خود را كاهش ندهد، چتر دفاعي ايالات متحده براي اين كشور بسته ميشود و به موجب آن حمايت نظامي هفتاد و پنج ساله خاتمه مييابد. اين محفاظت نظامي كه اغلب به نام پيمان كوئينسي ناميده ميشود در پي ملاقات روزولت و ملك عبدالعزيز روي عرشه ناو كوئينسي منعقد گرديد كه بر اساس آن امريكا در ازاي محافظت نظامي از عربستان و تاسيسات نفتي آن از موهبت دسترسي به ذخاير نفتي اين كشور برخوردار ميگردد. در حال حاضر بيش از سه هزار سرباز امريكايي در عربستان سعودي مستقر هستند و ناوگان پنجم امريكا كه در بحرين مستقر است محافظت از صادرات نفت سعودي را برعهده دارد. 10 روز پس از اين مصاحبه تلفني معروف در تاريخ 2 آوريل، سعوديها با متابعت از اوپك با كاهش 10 درصدي توليد نفت به 9.7 ميليون بشكه در روز از جمله 2.5 ميليون بشكه سهميه عربستان سعودي موافقت كردند. وظيفه ترامپ دشوار نبود، زيرا اين واقعيت نيز صادق است كه عربستان سعودي در كنگره ايالات متحده از همدلي زيادي برخوردار نيست. سناتورها همچنان از عربستان سعودي كه وجهه خود را از زمان فاجعه خاشقجي از دست داده انتقاد ميكنند. در شانزدهم مارس، تقريبا يك ماه قبل از تصميم اوپك براي كاهش توليد نفت و دو هفته قبل از گفتوگوي ميان بن سلمان و ترامپ، سيزده سناتور جمهوريخواه بهطور كتبي وابستگي كامل وليعهد سعودي و خاندان و كشورش به حمايت نظامي امريكا را به وي يادآور شدند. دو روز پس از ارسال نامه گروهي سناتورهاي جمهوريخواه به محمد بن سلمان، همان گروه امضا كننده براي ابلاغ پيام خود به سفير سعودي ريما بنت بندر بن سلطان به سفارت عربستان سعودي در واشنگتن مراجعه كردند. اين پيام كه با لحن خشونتآميزي ابلاغ گرديد منعكس كننده آشفتگي صنعت نفت امريكا به ويژه نفت شيل و عواقب جنگ فاجعهبار عربستان سعودي در يمن و كشته شدن قريب به صد هزار غيرنظامي بود. واقعيت اين است كه بهرغم پذيرش سعوديها مبني بر تقبل هزينه استقرار موشكها و جتهاي جنگي اف 15 تا مبلغ پانصد ميليون دلار، هنوز واكنشي از جانب ترامپ مبني بر يادآوري وابستگي رياض به واشنگتن در اين دوره دشوار كه ايران با برنامه فضايي خود موفق به استقرار ماهواره نظامي در مدار زمين شده را دربر نداشته است.