لزوم تردد قانوني
حشمت‌الله فلاحت‌پيشه
در حال حاضر افغانستان با مشكلات جدي معيشتي دست و پنجه نرم مي‌كند و در واقع گروهي از افغانستاني‌ها راه‌حلي جز ورود غيرقانوني به ايران ندارند؛ چون به هر حال براي بعضي‌ها، ماندن در افغانستان يعني مرگ خانواده‌شان از گرسنگي. از طرفي ايران هم مانند ديگر كشورها بايد مرزهاي خود را كنترل كند. حادثه‌اي كه 14خرداد در شهر يزد اتفاق افتاد و 3 افغان كشته شدند، حادثه تلخي بود كه نبايد رخ مي‌داد. به هر حال جان يك انسان مهم است.
شكي در اين وجود ندارد كه افغان‌ها توسط يك عده افراد سودجو به صورت غيرمجاز وارد ايران مي‌شوند، و نيروي انتظامي هم چاره‌اي جز جلوگيري و برخورد ندارد اما نيروهاي انتظامي بايد به جاي شليك مستقيم به ماشين اتباع افغانستاني، با ديگر نيروهاي راهداري هماهنگ كنند و راه را براي ماشين قاچاقچيان انسان ببندند و متخلفان را دستگير كنند. در قصه يزد هم بايد همين اتفاق مي‌افتاد.
به هر حال تعدادي از افغان‌ها به هر شكلي كه شده وارد ايران خواهند شد؛ براي همين بايد فكري براي ورود اتباع افغان به ايران كرد؛ به عنوان مثال لازم است دو كشور با هم توافق كنند و مسوولان ما تسهيلاتي براي ورود افغان‌هاي طالب كار در ايران در نظر بگيرند و شرايط مناسبي فراهم آورند. در كل اگر شرايط تردد قانوني افغان‌ها مهيا شود، هر دو كشور مخصوصا ايران هزينه كمتري مي‌پردازد. ما و افغان‌ها زبان، فرهنگ و دين مشترك داريم؛ بنابراين براي آرامش آنها و خودمان بايد تسهيلاتي قرار دهيم و راهكارهايي بينديشيم تا رفت و آمد آنها براي كار همراه با سودآوري دو طرفه باشد.
كارگرهاي افغان با قيمت كمتر از كارگران ايراني كار مي‌كنند و گاهي اوقات كارفرماها منافع خود را در كار كردن با آنها مي‌بينند؛ چون با حداقل معيشت زندگي را سر مي‌كنند. با اين وجود تعداد پيمانكاراني كه با سودجويي حقوق كارگران افغان را پايمال مي‌كنند، بسيار اندك است چراكه اساسا چنين برخوردهايي در فرهنگ و مرام و مسلك ايرانيان مذموم و ناشايست است. به اعتقاد من يكي از تبعات بزرگ مهاجرت غيرمجاز، كودكان بدون شناسنامه‌اي است كه نتيجه ازدواج يك مرد افغان با يك زن ايراني است. دولت ايران اين كودكان را طبق قانون به رسميت نمي‌شناسد چون پدر اين كودكان ايراني نيست و از طرفي دولت افغانستان نيز به دليل ايراني بودن مادر اين كودكان به آنها اوراق هويتي نمي‌دهد. البته لازم به ذكر است كه آيين‌نامه اين مصوبه اخيرا تصويب شده است و به نظر مي‌رسد اقلا اين معضل درحال ترميم است.