واكنش معاون وزير ورزش در امور زنان به محاكمه غيابي‌اش در رسانه‌ها
«من چطور مي‌توانم ضد زن باشم؟»
علي ولي‌اللهي
روز شنبه مصاحبه‌اي از معاون بانوان وزارت ورزش منتشر شد و حواشي زيادي را به دنبال داشت. دكتر مهين فرهاديزاد كه تير سال گذشته به اين سمت منصوب شده است در مصاحبه با ايسنا در مورد مجوز فعاليت ورزشي بانوان در 3 رشته پاورليفتينگ، بوكس و ورزش‌هاي زورخانه‌اي توضيحاتي را ارايه كرد. اين توضيحات بلافاصله انتشار وسيعي در فضاي مجازي پيدا كرد و نظرات مختلفي را برانگيخت. خيلي‌ها معاون وزير را «ضد زن» خطاب كردند و بخشي ديگر ايراداتي علمي به نظرات فرهاديزاد وارد دانستند.
داستان از جايي شروع شد كه درخواست مجوز 3 رشته ورزشي براي فعاليت بانوان به وزارت ورزش رسيد. يكي بوكس كه مدتي پيش فدراسيون بوكس دستور آغاز به كارش را صادر كرده بود و حتي در سايت فدراسيون از زنان علاقه‌مند دعوت كرد تا براي شركت در كلاس‌هاي آموزشي و دوره‌هاي آمادگي ثبت‌نام كنند اما بعد از مدتي مجوز فعاليتشان باطل و به هيات‌هاي بوكس استاني گفته شد فعلا دست نگه دارند. رشته دوم پاورليفتينگ است كه هم‌پوشاني‌هايي با رشته وزنه‌برداري و پرورش اندام دارد. زنان كشورمان مدتي است در رشته وزنه‌برداري فعال شده‌اند و حتي تيم ملي زنان ايران سال گذشته براي نخستين بار به مسابقات جهاني اعزام شد. به همين دليل گمان مي‌رفت كه مشكلي در زمينه صدور مجوز براي رشته پاورليفتينگ وجود نداشته باشد. ورزش سوم نيز كه يك ورزش اصيل ايراني به حساب مي‌آيد و كار كردن زنان در اين ورزش بدون اشكال به نظر مي‌رسيد اما بعد از اينكه گفته شد، زنان نمي‌توانند در اين رشته باستاني ايراني كار كنند، عده زيادي به اين مساله اعتراض كردند. با اين پيشينه فرهاديزاد در مصاحبه‌اش روي اين نكته تاكيد كرد كه مجوز فعاليت اين 3 رشته در وزارت ورزش در دست بررسي است. اما او در ادامه صحبت‌هايش جملاتي را بر زبان آورد كه جنجال‌برانگيز شد. فرهاديزاد گفت:«با توجه به اينكه در مباني اعتقادي ما از زن به عنوان ريحانه ياد شده، نمي‌توانيم رشته‌اي را قبول كنيم كه كل سيستم بدني و فيزيولوژي او را تحت تاثير قرار دهد بنابراين مسائل پزشكي و ورزشي را مورد بررسي قرار مي‌دهيم.» او در مورد رشته پاورليفتينگ گفت:«اين رشته بايد توضيح بدهد كه در چه حوزه‌هايي به دنبال فعاليت است. اگر بحث پرورش اندام را در نظر دارند به سرعت و پس از دريافت نامه پاسخ منفي مي‌دهيم چون بحث پرورش اندام و حجيم شدن عضلات شيوه‌هاي خود را دارد كه با شرايط زنان جور درنمي‌آيد» او همچنين در مورد ورزش زورخانه‌اي نيز به اين نكته اشاره كرد كه در فرهنگ ما اين ورزش مردانه است و تعداد زناني هم كه علاقه‌مند به حضور در اين رشته هستند، معدود است. از بين اظهارات معاون وزير ورزش كلمات «ريحانه»، «حجيم شدن عضلات» و «تعداد كم علاقه‌مندان به ورزش زورخانه‌اي» محل اشكال شد.
بعد از اين مصاحبه همان طور كه گفته شد، رسانه‌هاي داخلي و خارجي با گزينش نكات جنجالي اظهارات فرهاديزاد، خبرهايي با مضمون مخالفت وزارت ورزش و جوانان با صدور مجوز براي 3 رشته مذكور منتشر كردند. برخي رسانه‌هاي خارجي فرهاديزاد را زني ناميدند كه ضد زنان عمل مي‌كند. در توييتر و اينستاگرام بحث‌هاي زيادي به راه افتاد و برخي از زنان اين سوال را مطرح مي‌كردند كه چرا ما بايد بابت حجيم شدن يا نشدن عضلاتمان به كسي پاسخگو باشيم؟ كاربران با اشاره به محدوديت‌هاي جديدي كه براي دوچرخه‌سواري زنان در سطح كشور ايجاد شده، نظرات معاون وزير ورزش را در راستاي محكم‌كاري همان وضعيت دانستند. در كنار اين انتقادات برخي از صاحب‌نظران پزشكي نيز به مصاحبه فرهاديزاد واكنش نشان دادند. يكي از متخصصين فيزيولوژي به «اعتماد» گفت:«هيچ تحقيق مشخصي در مورد اينكه 3 ورزش بوكس، پاورليفتينگ و زورخانه‌اي به فيزيولوژي زنان آسيب مي‌رساند، انجام نشده است.» اين متخصص افزود:«فرق چنداني بين بدن زن و مرد در واكنش به تمرينات ورزشي وجود ندارد. درست است كه بدن مردان استروييد بيشتري توليد مي‌كند و زنان كمتر اما اين تفاوت چنداني ايجاد نمي‌كند.»
با اين حال برخي از افرادي كه از نزديك با دكتر فرهاديزاد آشنايي داشتند از اظهارات او ابراز تعجب كردند. فرهاديزاد سال‌ها در دانشگاه الزهرا در رشته‌هاي تربيت بدني و مديريت ورزش و فيزيولوژي تدريس كرده و طبق گفته دانشجويان به شدت بين شاگردانش محبوب بوده است. يكي از دانشجويان الزهرا به «اعتماد» در مورد فرهاديزاد گفت:«او هميشه كسي بود كه مي‌گفت، زنان بايد مستقل باشند و روي پاي خودشان بايستند. او مدافع سرسخت ورزش كردن زنان بود و دانشجويان خيلي دوستش داشتند.» يكي ديگر از دانشجويان او كه در يكي از تيم‌هاي ملي زنان مشغول به فعاليت است نيز ادعا كرد اينها نمي‌تواند حرف‌هاي دكتر باشد! او گفت:«احتمالا اين حرف‌ها را كس ديگري توي دهانش گذاشته.» اكثر افرادي كه از نزديك با معاون وزير ورزش برخورد داشتند به اين نكته اشاره كردند كه مصاحبه اخير او با چيزي كه در ذهن داشت، متفاوت است و قبلا فكر نمي‌كردند او كسي باشد كه بخواهد در مورد عضله داشتن يا نداشتن بدن هر فردي تصميم‌گيري كند.
از زمان انتشار گزارش، خبرنگار اعتماد تلاش زيادي كرد تا با معاون وزير ورزش تماس برقرار كند اما موفق نشد. با اين وجود آخر شب خود خانم دكتر با خبرنگار روزنامه تماس گرفتند! ايشان كه دل پري از اتفاقات بعد از انتشار مصاحبه داشتند به اين نكته اشاره كردند كه رسانه‌ها، حرف‌هاي او را بد بازتاب داده‌اند. دكتر فرهاديزاد در گفت‌وگوي تلفني‌اش با خبرنگار اعتماد گفت از صبح از تمام خبرگزاري‌ها با من تماس گرفتند و درخواست كردند به ابهامات پيش آمده، پاسخ بدهم اما همه رسانه‌ها مي‌خواهند در نهايت چيزي كه خودشان دوست دارند را بكشند بيرون و فرقي نمي‌كند من چه بگويم. او از اينكه در برخي رسانه‌ها ضد زن خطاب شده، ابراز تعجب كرد و با دلخوري شديد گفت:«من چطور مي‌توانم ضد زن باشم؟» او در ادامه با يادآوري تلاش‌هايش براي ارتقاي ورزش زنان از دهه60 تاكنون گفت كه در همه اين سال‌ها تلاش بسيار زيادي از قبيل ساخت سالن و برگزاري مسابقات براي تسهيل كردن ورزش زنان انجام داده و در واقع عمر و جواني‌اش را در اين راه گذاشته است. او همچنين به اين مساله اشاره كرد كه ورزشكاران زن زيادي را تحويل تيم‌هاي ملي داده است. معاون وزير ورزش در امور بانوان همچنين به تيترهايي كه از مصاحبه‌اش بيرون كشيدند، واكنش نشان داد و گفت:«خيلي جاها نوشته‌اند كه من گفته‌ام با صدور مجوز اين 3 رشته مخالفم. متن خبر را كه خواندم، ديدم هيچ جايش چنين چيزي نوشته نشده چون اصلا من اين حرف را نزدم. من گفتم درخواست اين 3 رشته به دست ما رسيده و بايد در موردش تصميم‌گيري شود. فدراسيون‌ها بايد مستنداتشان را ارايه كنند تا پروسه معمولش طي شود. من در شورايي كه مجوز صادر مي‌كند فقط يك راي دارم. همه آدم‌هايي كه آنجا حضور دارند، صاحب نظر هستند و در حوزه‌هاي مخصوص به خودشان متخصص به حساب مي‌آيند.» فرهاديزاد كه نمي‌خواست اين ديالوگ شكل مصاحبه داشته باشد و بيشتر مي‌خواست، دلخوري‌اش از رسانه‌ها را بروز بدهد در واكنش به اين سوال كه بالاخره نظر شما چيست؟ پاسخ داد:«من ديدگاه شخصي خودم را دارم و آن را بدون ترس اعلام مي‌كنم اما قرار نيست نظر شخصي من به نتيجه نهايي ختم شود.» او در ادامه افزود:«رسانه‌ها بايد از ورزش زنان حمايت كنند اما گاهي اوقات با چيزهايي كه منتشر مي‌كنند، باعث مي‌شوند فشارها روي ما بيشتر شود.» او گفت:«گاهي برخي از جريانات باعث مي‌شود اگر 5 قدم به جلو رفته بوديم به يك‌باره ده قدم به عقب برگرديم.» او در پاسخ به اين سوال كه آيا قبول دارد سياست دوگانه‌اي در اعطاي مجوز ورزش زنان وجود دارد يا خير و اينكه بالاخره نظرات علما و مراكز فرهنگي در كجاي اين پازل قرار مي‌گيرد، گفت: «دوره مديريت من همزمان شده با درخواست مجوز اين سه ورزش و من در مورد همين سه ورزش مي‌توانم اظهارنظر كنم. مراكز فرهنگي و ديني هم نظرات خودشان را دارند و بايد لحاظ شود.»
او در انتها با ذكر اين نكته كه به زودي سرنوشت مجوز اين 3 رشته صادر مي‌شود، گفت:«اجازه بدهيد تصميم‌گيري در مورد اين 3 رشته انجام شود و آن وقت در موردش مي‌توانيم، بهتر حرف بزنيم».