سفير امريكا به حزب‌الله، ايران و دستگاه قضايي لبنان توهين كرد
امريكا در لبنان؛ روي دور تند
شهاب شهسواري
دولت ايالات‌متحده امريكا بعد از تنگ‌تر كردن حلقه تحريم و محاصره عليه مردم لبنان، حالا با ديپلماسي تهاجمي سفير جديدش در بيروت، قصد دارد گروه‌هاي سياسي لبنان را مقصر مشكلات ايجاد شده بر اثر تحريم‌ها و فشارهاي اقتصادي امريكا معرفي كند. سفير جديد امريكا در لبنان، دوروتي شي از جمعه هفته گذشته در يك سلسله مصاحبه با رسانه‌هاي لبناني و شبكه خبري وابسته به دربار عربستان‌سعودي، اظهارات توهين‌آميز و اتهام‌زني‌هاي تندي را عليه حزب‌الله لبنان آغاز كرده است. اظهارنظرات تند سفير امريكا در لبنان در طول يك هفته گذشته به صورت مستمر ادامه پيدا كرده است. اين ديپلمات امريكايي در مصاحبه‌هاي خود علنا به مداخله در امور داخلي لبنان، توهين به گروه‌هاي سياسي و نهادهاي رسمي كشور و حتي حمله به شركاي خارجي لبنان مشغول است. همزمان يك رسانه لبناني از تلاش امريكا براي افزايش فشار بر دولت لبنان براي اخراج نمايندگان منتخب حزب‌الله از پارلمان و دولت، پرده برداشته است. به نوشته روزنامه الاخبار، دولت امريكا از دولت‌هاي اروپايي خواسته است تا زماني كه حزب‌الله در دولت لبنان حضور دارد از هر كمكي به بيروت خودداري كنند.
زانوي امريكا، روي گردن لبنان
لبنان در طول ماه‌هاي گذشته گرفتار مشكلات اقتصاد عديده‌اي شده است و با شيوع گسترده ويروس كرونا و تنگ‌تر شدن حلقه محاصره اقتصادي امريكا به‌ويژه تصويب تحريم‌هاي جديد موسوم به سزار عليه سوريه كه شريك مهم تجارت خارجي لبنان محسوب مي‌شود، مشكلات اقتصادي در اين كشور تشديد شده است. روزنامه الاخبار در تحليلي نوشته است كه دليل كناره‌گيري سعد حريري، نخست‌وزير پيشين لبنان و بي‌ميلي او براي بازگشت به قدرت اين بود كه دولت امريكا و متحدان اروپايي‌اش تهديد كرده بودند، مادامي كه نمايندگان منتخب ملت از حزب‌الله در دولت او حاضر باشند، امكان هر‌گونه كمك مالي به دولت لبنان وجود ندارد. سفير امريكا در لبنان با تاييد تلويحي اين تحليل گفته است:«عامل اصلي تمام مشكلات لبنان، حزب‌الله است.» هر چند سفير امريكا در بخش دوم اظهاراتش به كمك‌هايي اشاره مي‌كند كه مدت‌هاست، امريكا پرداخت آنها را قطع كرده است و مي‌گويد:«مشكل حزب‌الله است، نه ما كه بزرگ‌ترين اعانه‌دهنده به دولت لبنان هستيم.» اين اظهارات در حالي بيان مي‌شود كه آخرين جلسه حاميان بين‌المللي مالي لبنان، آذر ماه گذشته برگزار شد و دولت‌هاي اروپايي و امريكا هر‌گونه كمك به اين كشور را به «اصلاحات اقتصادي و مبارزه با فساد» منوط كردند، شرطي كه به گفته تحليلگران لبناني معناي واقعي آن «تصفيه لبنان از تمامي سياستمداران شيعه، سني و مسيحي نزديك به مقاومت» است.
دولت جديد لبنان در پي ركود حاصل از شيوع بيماري كرونا و بسته شدن راه‌هاي ورود ارزهاي خارجي به اين كشور، مذاكراتي را با صندوق بين‌المللي پول براي دريافت يك وام جديد از اين نهاد بين‌المللي آغاز كرده است. جبران باسيل، وزير خارجه پيشين لبنان و رهبر بزرگ‌ترين فراكسيون پارلمان اين كشور هشدار داده كه اگر مذاكرات با صندوق بين‌المللي پول به نتيجه‌اي نرسد، وضعيت لبنان مشابه ونزوئلا خواهد شد. با كمبود شديد ارز در بانك‌هاي لبنان، نرخ برابري پوند لبنان در برابر دلار در ماه‌هاي گذشته به شدت تضعيف شده و بانك‌ها بنا به دستور بانك مركزي، اجازه برداشت از سپرده‌هاي ارزي به شهروندان نمي‌دهند. اين مشكلات باعث برگزاري تجمع‌هاي اعتراضي نسبت به معيشت و مشكلات مالي شده است.
مصاحبه‌هاي جنجالي خانم سفير
مصاحبه تند و مداخله‌جويانه سفير امريكا با شبكه سعودي باعث شد يك قاضي لبناني، حكم ممنوعيت بازنشر اين اظهارات توهين‌آميز و افتراآميز را در رسانه‌هاي لبناني صادر كند. سفير امريكا اما باز هم در برابر رسانه‌ها حاضر شد و نه تنها اتهام‌ها و اظهارات توهين‌آميز خود را تكرار كرد بلكه دستگاه قضايي لبنان را «ديوانه» توصيف كرد و به اتهام‌زني در مورد آزادي بيان در ايران پرداخت. اظهاراتي كه به احضار او توسط وزارت خارجه لبنان و واكنش سفارت ايران در بيروت منجر شد. سفير امريكا بعدازظهر يكشنبه به وزارت خارجه لبنان رفت و به دليل دخالت در امور داخلي لبنان، تذكر رسمي دريافت كرد اما بلافاصله در يك مصاحبه ديگر با رسانه‌هاي لبنان مدعي شد:«بيروت عذرخواهي رسمي‌اش را به من ابلاغ كرده است.»
مصاحبه سفير امريكا در لبنان با شبكه سعودي الحدث، يك بحران تازه سياسي و ديپلماتيك در لبنان رقم زده است. يك روز بعد از آنكه دوروتي شي، سفير ايالات‌متحده امريكا در بيروت در مصاحبه‌اي با شبكه خبري الحدث، حزب‌الله لبنان را «يك گروه تروريستي» ناميد و از «نگراني شديد دولت امريكا
به خاطر نفوذ حزب‌الله در حاكميت لبنان» گفت، محمد مازح، يك قاضي ارشد لبناني در شهر صور، رسانه‌هاي اين كشور را از انتشار اين مصاحبه و اظهارات توهين‌آميز سفير ايالات‌متحده امريكا عليه يك حزب سياسي لبناني منع كرد. سفير امريكا همچنين از رهبران احزاب لبناني خواسته بود تا مسير سيدحسن نصرالله، دبيركل حزب‌الله را در پيش نگيرند و تقصير وضع كنوني لبنان را بر گردن امريكا نيندازند.
سفير امريكا در بيروت با انتشار بيانيه‌اي حكم دستگاه قضايي لبنان را «رقت‌انگيز» توصيف كرد و گروهي از رسانه‌هاي لبناني در اعتراض به اين حكم، عامدانه به بازپخش مصاحبه سفير امريكا اقدام كردند. شبكه خبري ال‌بي‌سي لبنان اين حكم را «غيرالزام‌آور و غيرقابل اجرا» خوانده است. شبكه ام‌تي‌وي لبنان مصاحبه تازه‌اي با اين ديپلمات امريكايي ترتيب داده كه سفير امريكا در آن به شكلي توهين‌آميز در مورد ايران صحبت مي‌كند. دورتي شي در گفت‌وگو با شبكه ام‌تي‌وي لبنان مي‌گويد:«تلاش براي ساكت كردن رسانه‌هاي لبناني، كشوري كه به رسانه‌هاي آزادش شناخته مي‌شود بسيار رقت‌انگيز است. چنين اقداماتي مختص كشورهايي همچون ايران است.» سفارت ايران در لبنان در واكنش به اين اظهارات اعلام كرد:«هر چه او بيشتر اراجيف ببافد به خود و كشورش بيشتر توهين مي‌كند. او حق ندارد از خلال اراجيفي كه مي‌بافد به كشور ديگري ضربه بزند.»
منال عبد الصمد، وزير اطلاع‌رساني كابينه حسن دياب، نخست‌وزير لبنان هم گفته است كه «هيچ‌كس حق ندارد، حق آزادي بيان و آزادي رسانه‌ها در پوشش اخبار را محدود كند.» براساس حكم دادگاه هر رسانه‌اي كه اقدام به پخش اظهارات سفير امريكا كند به جريمه 200 هزار دلاري و يك سال منع فعاليت محكوم خواهد شد. برخي رسانه‌هاي لبناني گفته‌اند كه قاضي مذكور قرار است از سوي نهادهاي بازرسي دستگاه قضايي لبنان مورد بازخواست قرار گيرد اما محمد مزاح گفته كه وجدانش راحت است و حكم خود را كاملا منطبق با قانون مي‌داند. او تاكيد كرده است اگر اين حكم او مورد بازبيني قرار گيرد از مقام قضاوت در لبنان كناره‌گيري خواهد كرد.
تظاهرات در حمايت از دستگاه قضايي
عصر روز يكشنبه، صدها شهروند لبناني در حمايت از حكم دادگاه در ممنوعيت انتشار اظهارات سفير امريكا در رسانه‌هاي لبنان به خيابان‌هاي بيروت ريختند. روي پلاكاردهايي كه در دست معترضان بود، نوشته شده بود «مي‌ميريم، ذلت نمي‌پذيريم» و «ما همه محمد مازح هستيم» روز دوشنبه نيز تعدادي از جوانان لبناني با تجمع در برابر وزارت خارجه لبنان در بيروت خواستار اخراج سفير امريكا به دليل توهين‌ها و مداخلاتش در امور داخلي كشور شدند.روزنامه الاخبار در يادداشتي به قلم ميثم رزق نوشته است: «واشنگتن نمي‌خواهد تا زماني كه حزب‌الله در دولت مشاركت دارد، لبنان سر پا شود. اين امري است كه ديگر محرمانه نيست به ويژه كه مقامات مسوول امريكايي، يكي پس از ديگري شروط مطلوب خود از دولت لبنان را طرح كردند و خواستار پاسخگويي اين دولت به شروط مذكور شدند تا در مقابل آن، كشور را از فروپاشي نجات دهند. رويكردي كه «مايك پمپئو» وزير خارجه امريكا در
۲۲ مارس ۲۰۱۹ از آن پرده برداشت و در اين روز لبناني‌ها را تهديد كرد و خواستار مقابله آنها با حزب‌الله به عنوان يكي از شروط براي «پيشرفت به عنوان مردمي مغرور» شد.» به گزارش فارس، اين تحليلگر لبناني مي‌نويسد: «راه‌حل پيش‌رو ممكن است امتيازدهي در چارچوب معادله طراحي شده امريكايي مبني بر يا گرسنگي و فروپاشي يا خلع سلاح حزب‌الله در كنار مطالباتي كه ترسيم مرزها با فلسطين براساس اصول امريكايي يكي از آنهاست، باشد. معادله‌اي كه مقاومت زير بار آن نخواهد رفت و نخواهد پذيرفت و سيدحسن نصرالله، دبيركل حزب‌الله لبنان پيش‌تر به صراحت گفته است: كسي را كه مي‌خواهد به ما گرسنگي دهد، خواهيم كشت.»
احتمال شكست مذاكرات با صندوق
بين‌المللي پول
دولت حسن دياب در حالي كه همچنان تلاش مي‌كند تا موافقت صندوق بين‌المللي پول براي دريافت وام را به دست بياورد، با اختلاف‌نظرهاي جدي در ميان تيم مذاكره‌كننده لبنان با صندوق بين‌المللي پول مواجه شده است. روزگذشته دومين مقام ارشد تيم مذاكره‌كننده لبنان در يك ماه گذشته، از مقام خود استعفا داد. اين استعفاها پس از آن رخ مي‌دهد كه بانك مركزي و وزارت اقتصاد در مورد آمار اقتصادي اين كشور دچار اختلاف‌نظر شدند. آلن بيفاني، عضو تيم مذاكره‌كننده لبنان با صندوق بين‌المللي پول روز دوشنبه در مصاحبه با شبكه تلويزيوني الجديد لبنان تاكيد كرد به دليل اعتراض به نحوه مديريت بحران مالي از مقام خود كناره‌گيري كرده است. پيش از اين نيز هنري چائول، مذاكره‌كننده ديگر لبناني از مقام خود كناره‌گيري كرده بود و در مصاحبه با رسانه‌ها گفته بود كه به دليل «سنگ‌اندازي مقام‌هاي سياسي، مالي و بانكي كشور كه تلاش مي‌كنند ابعاد بحران مالي را پنهان كنند» از مقام خود كناره‌گيري كرده است. صندوق بين‌المللي پول، برآورد دولت لبنان از ميزان ضرر و زيان دولت بر اثر ركود اقتصادي را پذيرفته است، اما برخي مذاكره‌كنندگان لبناني و رياض سلامه، رييس كل بانك مركزي لبنان كه از جناح هواداران غرب در اين كشور است، دولت را به پنهانكاري و كم نشان دادن رقم‌هاي ضرر و زيان اقتصادي در اين كشور متهم كرده‌اند.