طرح اصلاح اصولگرايانه هيات نظارت بر رفتار نمايندگان اعلام وصول خواهد شد
خطري بالقوه
«دادگاهي درون‌پارلماني» شايد تعبيري مناسب باشد براي توصيف تغيير و تحولاتي كه اصولگرايان راه‌يافته به يازدهمين دوره مجلس شوراي اسلامي در غياب چهره‌هاي اصلاح‌طلب و حتي معتدل بنا دارند در هيات نظارت بر رفتار نمايندگان كه از بدو تاسيس تاكنون با مشكلات و معضلات بسياري مواجه بوده، ايجاد كنند. اين تغييرات و تحولات اگر تا پايان بي‌تغيير باقي مانده و به اصطلاح اسير چكش‌كاري‌هاي درون و برون‌كميسيوني نشود، اين هيات علاوه بر «رييس كميسيون حقوقي و قضايي مجلس»، «يك نفر از قضات ديوان عالي كشور با پيشنهاد رييس قوه قضاييه و به انتخاب مجلس و يك نفر از حقوقدانان شوراي نگهبان با معرفي دبير شوراي نگهبان و انتخاب مجلس» به اين هيات اضافه خواهند شد.
اين طرح كه نخستين‌بار در مجلس يازدهم از زبان ابوالفضل ابوترابي، نماينده نزديك به جبهه پايداري اصفهان مطرح شد، در حال حاضر و بر‌اساس اظهارات نماينده اصولگراي شيراز، آماده اعلام وصول در صحن علني است؛ اعلام وصولي كه به‌زعم تحليلگران خطري است بالقوه براي پارلمان و پارلمانتاريست‌هاي امروز و فرداي جمهوري اسلامي، چراكه علاوه بر محدوديت‌هايي كه نمايندگان از بيرون از قوه مقننه با آن مواجهند، هيات نظارت با حضور يك قاضي و يك حقوقدان شوراي نگهبان، عملا به محلي براي محاكمه نمايندگان تبديل خواهد شد، نه صرفا نظارت بر رفتارشان. نكته قابل‌توجه آنكه مجلس يازدهمي‌ها بدون اشاره به اين مهم، طرح اصلاح هيات نظارت را با مقوله «شفافيت» گره زده و آن را گامي در مسير تحقق اين مهم معرفي مي‌كنند؛ چنانكه جعفر قادري به خبرگزاري تسنيم گفته كه «طرح جديد براي نظارت بر رفتار نمايندگان تركيبي از شفافيت و نظارت است كه نمايندگان را به خوداظهاري در مورد عملكرد خودشان سوق مي‌دهد.»
با اين حال و به‌رغم مخاطرات احتمالي اين طرح، به نظر مي‌رسد در صورت اعلام وصول آن، علاوه بر خبرگزاري‌ها و روزنامه‌هاي نزديك به منتهي‌اليه راست سياست ايران، احتمالا با استقبال شوراي نگهبان و البته قوه قضاييه نيز مواجه خواهد شد، چراكه نقطه آغاز اصلاح هيات نظارت بر رفتار نمايندگان، آن‌هم به شكل كنوني به اظهارنظر آيت‌الله جنتي، دبير شوراي نگهبان در فروردين‌ماه 99 برمي‌گردد؛ آنجا كه خواستار اصلاح اين هيات شد و تاكيد كرد كه «سازوكار خودنظارتي مجلس با نام هيات نظارت بر رفتار نمايندگان كارآمدي لازم را ندارد.» بدين‌ترتيب بايد منتظر ماند و ديد مجلس يازدهمي‌ها در روزهاي آتي با اين طرح كه تاثيري مستقيم بر عملكرد و نوع نگاه جامعه مدني به دوره فعلي و آينده پارلمان ايران خواهد داشت، چه خواهند كرد.