مروري كوتاه بر خانواده «دُره ميرحيدر»
صدرا صدوقي
دُره ميرحيدر در5 ارديبهشت ماه 1311 ش در شهر كرمانشاه و در خانواده‌اي اهل علم و ادب و هنر متولد شد. اگرچه تاريخ صحيح تولد او سال 1313 است ولي در شناسنامه 1311 ثبت شده است. مادرش راضيه خانم، دختر حاج ميرزا يحيي قزويني و نوه سعيدالملك از مخالفان مشروطه و طرفداران مشروعه بود. او در تهران و در خانواده‌اي متمكن و متدين متولد شد. پدربزرگ مادرش حاج حسينعلي‌خان نوري از فضلا و شعراي معروف عهد ناصري و متخلص به «وفا» بود.
ديوان شعر او كه در مدح اهل‌بيت (ع) است چاپ و در اختيار علاقه‌مندان به شعر و ادب قرار گرفته است. مادرش در چنين خانواده‌اي پرورش يافت و حساب، فارسي و قرائت قرآن را نزد معلمان سرخانه آموخت. پس از مدتي با استعداد سرشاري كه داشت نه‌تنها حافظ قرآن شد بلكه اشعار ديوان حافظ و گلستان سعدي و باباطاهر را نيز از حفظ داشت كه بعدها در محاوره به مناسبت از آنها استفاده مي‌كرد. مادر او در 9 سالگي با پدرش سيدمحمود حسيني از خوشنويسان بنام دوره ناصري كه آن هنگام 30 سال داشت، ازدواج كرد. واسطه اين پيوند دايي‌اش بود كه با پدرش دوستي ديرينه‌اي داشت و از آنجا كه او را خيلي خوب مي‌شناخت و فرد شايسته‌اي مي‌ديد، زمينه اين وصلت را فراهم كرد. مادرش هم كه مانند دختران همسن و سال زمان خود مطيع نظر و تصميم خانواده بود، پذيرفت و با او در تهران ازدواج كرد. حاصل اين پيوند، دو پسر به نام‌هاي سيدحسين و سيدمحسن و چهار دختر به نام‌هاي شكوه‌السادات، مليحه‌السادات، زهره و دُره بود كه به جز دُره و برادرش محسن، همه در تهران متولد شدند. دُره و محسن بعد از ماموريتي كه پدر او در كرمانشاه يافت و خانواده را به آنجا منتقل كرد، در كرمانشاه به دنيا آمدند. پدر و مادر او، هر دو افرادي متدين، روشن‌بين، بافضليت، دلسوز و پاك‌نيت بودند و فرزنداني را تربيت كردند كه همه با برخورداري از تحصيلات عالي توانستند منشا خدمات علمي و فرهنگي براي كشور خود باشند.
پدرِ دُره ميرحيدر، سيدمحمود حسيني از خوشنويسان دوره ناصري بود. شيفتگي او به خوشنويسي موجب شد تا مجموعه‌اي ارزشمند و گرانسنگ از هنر بزرگان اين رشته را در عصر ناصري و مظفري گرد آورد و با هنر و سليقه به دست خود آن مجموعه را در قالب مرقعاتي به جلد بيارايد. در اين مجموعه خطي نفيس دو اثر با نام‌هاي «سيدمحمود الحسيني» و «سيدمحمود الحسيني الساوجي» رقم زده شده است. همچنين آثاري از ميرعماد، ياقوت مستعصمي، ميرزا غلامرضا اصفهاني، حاجي ميرزا ابوالفضل مجدالدين محمد ساوجي، درويش عبدالمجيد طالقاني، ابوالقاسم فرهنگ بن وصال شيرازي، احمد الطباطبايي الاردستاني، زين‌العابدين محلاتي، احمد وقار بن وصال شيرازي، علينقي‌بن عبدالحسين نيريزي، محمدحسين بن علي محمد لواساني، مولانا يحيي شيبك (سيبك) فتاحي نيشابوري خراساني (از جمله علما و فضلاي خراسان كه در جميع علوم ماهر بود و در فن عروض مسلم و مشهور و متخلص به «فتاحي» و «اسراري» كه از آثار او مي‌توان به شبستان خيال اشاره كرد)، ذبيح‌الله اسماعيل بن رضاقلي خواجه‌نوري و نورالدين نعمت‌الله بن عبدالله حلبي كوهبناني كرماني معروف به شاه‌نعمت‌الله ولي (مولف كتاب اصطلاحات صوفيان) چشم‌نواز است. اين مجموعه تحت عنوان «منتخب آثار اهدايي سيدمحمود الحسيني الساوجي (خاندان ميرحيدر)» در سال 1393به چاپ رسيده است.