امريكا 19 سال بعد از اشغال افغانستان در حال جمع كردن پايگاه‌هاي نظامي خود در اين كشور است اما شعله‌اي كه اين طرف خارجي در خاك افغانستان برافروخته است هنوز روزانه جان چندين غيرنظامي را در افغانستان مي‌گيرد. بر اساس تازه‌ترين آمارها فقط در طول يك هفته گذشته 28 غيرنظامي در حملات گروه‌هاي شبه‌نظامي و درگيري نيروهاي دولتي با آنها جان خود را از دست داده‌اند. بر اساس تازه‌ترين گزارش كميسيون مستقل حقوق بشر افغانستان در 6 ماهه اول سال 2020 دست‌كم 1213 غيرنظامي در افغانستان بر اثر درگيري‌ها كشته شده‌اند و 1744 نفر ديگر هم مجروح شده‌اند. بر اساس اين گزارش دست‌كم 880 رويداد امنيتي و درگيري ميان نيروهاي دولتي و شبه‌نظامي و بمب‌گذاري‌هاي تروريستي در طول اين 6 ماه رخ داده است. در حالي كه ويروس كرونا در افغانستان تاكنون دست‌كم 35 هزار نفر را گرفتار كرده و باعث مرگ بيش از 1000 شهروند افغانستان شده است، حملات طالبان بيش از هر زمان ديگري جان نيروهاي امنيتي افغانستان را مي‌گيرد. امريكا وعده داده بود كه توافقش با طالبان باعث كاهش 80 درصد خشونت‌ها در افغانستان شود اما بر اساس آمار منتشر شده از سوي كميسيون مستقل حقوق بشر افغانستان، تعداد قربانيان غيرنظامي خشونت‌ها در افغانستان فقط 11 درصد نسبت به 6 ماهه نخست سال 2019 كاهش يافته است.
تخليه 5 پايگاه امريكايي
همزمان با كشتار غيرنظاميان در افغانستان، دولت امريكا 5 ماه بعد از امضاي معاهده دوستي با گروه شبه‌نظامي طالبان اعلام كرده كه تاكنون 5 پايگاه نظامي خود را در خاك افغانستان تخليه كرده است. زلمي خليل‌زاد، فرستاده ويژه ايالات متحده امريكا در امور افغانستان خبر داده است كه 5 پايگاه نظامي ايالات متحده در راستاي اجراي توافق صلح با طالبان تخليه شده‌اند. به نوشته پايگاه خبري طلوع‌نيوز به نقل از يك مقام آگاه در ارتش امريكا پايگاه‌هاي مذكور در ولايت‌هاي هلمند، پكتيكا، اورازگان و لغمان قرار داشتند. زلمي خليل‌زاد، فرستاده ويژه وزارت خارجه امريكا گفته است كه امريكا به كاهش نيروهاي خود در افغانستان بر اساس توافقي كه سال گذشته ميان دولت امريكا و گروه شبه‌نظامي طالبان امضا شد، متعهد است. امريكا وعده داده بود كه تا تير ماه با خروج نزديك به 5 هزار تن از نظاميان خود از خاك افغانستان، تعداد نظاميانش را به سطح گذشته(يعني زمان روي كار آمدن ترامپ و پيش از اعلام استراتژي جديد امريكا در آسياي جنوبي و افغانستان) يعني 8600 نظامي برساند. زلمي خليل‌زاد گفته است كه امريكا اين تعهد خود را كاملا اجرا كرده و اكنون تعداد نظاميان امريكايي در افغانستان به 4 سال پيش برگشته است.
به رغم اعلام مكرر ايالات متحده امريكا به پايبندي به توافق صلحش با طالبان، شهروندان غيرنظامي و نيروهاي امنيتي افغانستان اصلي‌ترين گروهي هستند كه هزينه اين توافق شتاب‌زده را پرداخت مي‌كنند. نيروهاي طالبان به حمله‌هاي بدون تبعيض خود به شهروندان غيرنظامي و پايگاه نيروهاي امنيتي افغان ادامه مي‌دهند و اين خشونت‌ها زمينه را براي فعاليت گسترده‌تر گروه‌هاي تروريستي همچون داعش هموارتر كرده است.
عمليات تروريستي سمنگان
صبح دوشنبه نيروهاي طالبان حمله گسترده‌اي را عليه اداره امنيت ملي افغانستان در شهر ايبك، مركز ولايت سمنگان انجام دادند. به گزارش رسانه‌هاي افغانستان، شبه نظاميان طالبان بعد از منفجر كردن يك كاميونت حامل مواد منفجره در مقابل ورودي ساختمان اداره امنيت ملي افغانستان وارد اين ساختمان شدند و نيروهاي امنيتي و كاركنان اين اداره را به آتش بستند. پايگاه خبري روزنامه 8 صبح افغانستان تعداد كشته‌هاي اين عمليات طالبان را 10 نفر عنوان كرده اما طالبان با صدور بيانيه‌اي ضمن پذيرش مسووليت اين حمله، تعداد كشته‌شدگان را 70 نفر اعلام كرده است. به نوشته 8 صبح در اين عمليات كه توسط اشرف غني، رييس‌جمهور افغانستان يك عمليات تروريستي توصيف شده است10 نيروي اداره امنيت ملي كشته و 50 نفر ديگر زخمي شده‌اند.
اشرف غني، رييس‌جمهور افغانستان در واكنش به اين عمليات گفته است كه تلاش براي افغان‌كشي براي دست يافتن به اهرم فشار در مذاكرات يك اقدام غيرانساني محسوب مي‌شود كه طالبان آن را برگزيده است.
به نوشته روزنامه نيويورك‌تايمز، حمله روز دوشنبه به دفتر اداره امنيت ملي افغانستان در ولايت سمنگان عملا نقض توافق صلح ميان امريكا و طالبان محسوب مي‌شود چراكه بر اساس يكي از مواد اين توافق، طالبان وعده داده بود كه حملات به شهرهاي بزرگ در افغانستان را متوقف كند. به نوشته نيويورك تايمز بسياري از منتقدان توافق تنظيم شده توسط زلمي خليل‌زاد كه بخش‌هايي از آن محرمانه مانده است، معتقدند كه در اين توافق هيچ تضميني براي جلوگيري از حملات طالبان به شهروندان غيرنظامي و نيروهاي امنيتي افغانستان پيش‌بيني نشده است. با اين حال مقام‌هاي امريكايي مي‌گويند كه برداشت‌شان از اين قرارداد اين است كه با اجراي كامل آن 80 درصد از خشونت‌ها و تمام حملات به شهرهاي بزرگ افغانستان متوقف مي‌شود. به اعتقاد برخي كارشناسان، بخش بزرگي از نيروهاي طالبان چندان از شاخه‌اي از اين گروه كه در دوحه پايتخت قطر مستقر است، فرمانبري نمي‌كنند. با گسترش عمليات طالبان در شمال افغانستان به نظر مي‌رسد كه اختلاف نظر ميان شبه‌نظاميان طالبان در شمال با شوراي كويته و شبه‌نظاميان مستقر در جنوب در مورد صلح با ايالات متحده امريكا افزايش يافته است.
صبح سه‌شنبه نيز در نزديكي شهر سروبي در ولايت كابل يك خودروي غيرنظامي در برخورد با يك بمب كنار جاده‌اي منفجر شد و 5 غيرنظامي افغان جان خود را از دست دادند. بر اساس اين گزارش جانباختگان اين انفجار شامل زنان و كودكان مي‌شود و دست‌كم 11 شهروند غيرنظامي ديگر هم بر اثر اين انفجار مجروح شده‌اند. هيچ گروهي مسووليت اين انفجار را نپذيرفته است. در حادثه تروريستي ديگر نيز عصر دوشنبه دست‌كم 4 نمازگزار افغان در حمله يك گروه مسلح به مسجدي در ولايت فارياب در شمال افغانستان به شهادت رسيدند. به گفته عبدالكريم يورش، رييس پليس ولايت فارياب اين عمليات توسط گروه‌هاي وابسته به طالبان انجام شده است. اين مقام پليس افغانستان به خبرگزاري شينهواي چين گفته است كه بعد از تيراندازي مسجد كه به شهادت 4 نمازگزار و مجروح شدن 3 نفر ديگر انجاميد، نيروهاي پليس توانسته‌اند خودروي در حال فرار مهاجمان را شناسايي كنند و دو مهاجم از جمله يك فرمانده شناخته شده طالبان به نام قاري نقيب را به هلاكت برسانند. در غندوز و بدخشان هم عمليات طالبان عليه نيروهاي امنيتي افغانستان در دو روز گذشته باعث كشته شدن دست‌كم 27 نيروي امنيتي افغان شده است.
هلاكت يك سرباز امريكايي
رسانه‌هاي امريكايي به نقل از منابع نظامي گزارش داده‌اند كه يك سرباز امريكايي در ولايت قندهار افغانستان روز يكشنبه در حادثه‌اي كه از سوي ارتش امريكا «غيرعملياتي» عنوان شده است، جان خود را از دست داده است. با كشته شدن جوزف آلبائو، سرباز 24 ساله امريكايي كه وزارت دفاع امريكا روز دوشنبه خبر مرگ او را تاييد كرد، تعداد سربازان كشته‌‌شده امريكايي در افغانستان از ابتداي سال جاري ميلادي به 10 نفر رسيد.
به گزارش خبرگزاري يونايتدپرس اينترنشنال، مرگ اين سرباز امريكايي در حادثه‌اي كه «غيرعملياتي» توصيف شده است، دومين حادثه از اين دست در يك ماه گذشته در ميان سربازان امريكايي مستقر در افغانستان است. به نوشته يونايتدپرس 12 روز پيش، 3 ژوييه نيز در حادثه‌اي كه «زير گرفته شدن توسط خودرو» اعلام شده يك نظامي امريكايي حين ماموريت در افغانستان جان خود را از دست داد. پنتاگون اعلام كرده است كه هنوز تحقيقات در مورد تازه‌ترين مرگ نظاميان امريكايي حين ماموريت در افغانستان بدون شركت در هيچ عملياتي ادامه دارد.
بر اساس توافق سال گذشته دوحه ميان واشنگتن و مقام‌هاي گروه شبه‌نظامي طالبان اين گروه وعده داده است تا حملات خود را عليه پايگاه‌هاي نظامي امريكا و متحدانش در خاك افغانستان متوقف كند و در مقابل ارتش امريكا هم دست از عمليات پشتيباني نيروهاي امنيتي افغانستان در مبارزه با طالبان و گروه‌هاي تروريستي در افغانستان بردارد. به همين دليل در شرايطي كه تلفات نظاميان امريكايي در افغانستان در 6 ماه گذشته به شكل چشمگيري كاهش يافته است، روز به روز به تعداد كشته‌شدگان نيروهاي امنيتي افغانستان افزوده مي‌شود.
مذاكرات طلسم شده
امريكايي‌ها از همان زماني كه توافق را امضا كردند به صورت مرتب وعده داده‌اند كه براساس اين توافق گفت‌وگوهاي بيناافغاني به زودي آغاز خواهد شد. اين گفت‌وگوها قرار بود 10 روز بعد از امضاي توافق و اسفند ماه سال گذشته آغاز شود اما با گذشته 135 روز از اجراي اين توافق در حالي كه به گفته مقام‌هاي امريكايي تنها 10 ماه تا خروج كامل نظاميان ناتو و امريكا از خاك افغانستان بر اساس توافق با طالبان باقي مانده هنوز هيچ گفت‌وگويي ميان طالبان و دولت افغانستان آغاز نشده است. در طول ماه‌هاي گذشته چند دور نشست‌هاي فني ميان مقام‌هاي امنيتي كابل و نمايندگان گروه طالبان در مورد آزادي زندانيان طالبان برگزار شده بود اما هيچ‌يك از دو طرف اين مذاكرات را به عنوان مذاكرات رسمي بين‌افغاني براي پيشبرد روند صلح تلقي نمي‌كردند. براساس توافق‌هاي انجام شده تاكنون بخش عمده‌اي از 5000 زنداني محكوم شبه‌نظامي منتسب به طالبان و چند صد اسير از نيروهاي امنيتي افغانستان كه در اختيار طالبان بودند، آزاد شده‌اند. دولت افغانستان گفته است كه نمي‌تواند 500 شبه‌نظامي را به دليل جناياتي كه عليه مردم افغانستان انجام داده‌اند از زندان آزاد كنند. به گفته مقام‌هاي كابل اين زندانيان از مقام‌هاي رده بالاي طالبان هستند كه بيم آن مي‌رود پس از آزادي بار ديگر به ميدان‌هاي نبرد بازگردند. جاويد فيصل، سخنگوي شوراي امنيت ملي افغانستان گفته است كه دولت آمادگي دارد تا به جاي اين 500 نفر كه در فهرست طالبان مشخص شده‌اند، افراد ديگري را به انتخاب طالبان آزاد كند.
امريكا وعده داده كه در صورت آغاز روند گفت‌وگوهاي بين‌افغاني و از سرگيري روند سياسي در اين كشور براي تقسيم قدرت تا ارديبهشت ماه سال آينده تمامي نظاميان خود را از خاك اين كشور خارج كند. اين در حالي است كه طالبان در تمام ماه‌هاي گذشته فقط حاضر به پذيرش يك آتش‌بس 3 روزه با دولت افغانستان به مناسبت عيد فطر شده است. اختلافات در دولت افغانستان هم باعث شده تا جناح‌هاي مختلف از تعيين يك هيات رسمي براي اعزام به گفت‌وگوهاي احتمالي با طالبان باز بمانند. در شرايطي كه بعد از دعواهاي انتخاباتي و ادعاي رياست‌جمهوري توسط هر دو رقيب اصلي انتخابات، اشرف غني و عبدالله عبدالله بار ديگر براي تقسيم قدرت به توافق رسيدند و مقرر شد عبدالله عبدالله در مقام رييس شوراي عالي تازه تاسيس صلح، مسوول مذاكرات بين‌افغاني باشد اما دو طرف هنوز براي تعيين هياتي براي انجام اين مذاكرات به توافق نرسيده‌اند.