ترامپ چين را به تحريم‌هاي بيشتر و تنبيه به خاطر شيوع بيماري كرونا تهديد كرد
پكن و واشنگتن در مسير بدون بازگشت
شهاب شهسواري
دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا وعده داده بود كه با چين به يك توافق جامع تجاري مي‌رسد، اما با گذشت سه سال و نيم از انتخاب او به عنوان رييس‌جمهور، رويارويي ميان پكن و واشنگتن به شديدترين حد خود رسيده است تا جايي كه ديگر دورنمايي از حل اختلافات در ميان‌مدت، وجود ندارد. در طول روزهاي دوشنبه و چهارشنبه، رييس‌جمهور و وزير خارجه ايالات‌متحده امريكا با امضاي مصوبه كنگره، صدور بيانيه و امضاي فرمان‌هاي اجرايي، تصميماتي را به اجرا گذاشتند كه اختلافات ميان پكن و واشنگتن را به شكل چشمگيري افزايش مي‌دهد. تحريم‌هاي جديد امريكا عليه چين كه چندي پيش توسط كنگره تصويب شده بود و سه‌شنبه به امضاي رييس‌جمهور رسيد، در كنار لغو تمام معافيت‌هاي تعرفه‌اي و مالياتي تجارت با هنگ‌كنگ و بيانيه دوشنبه شب وزير امور خارجه امريكا در مورد به رسميت شناختن حاكميت همسايگان چين بر جزاير مورد مناقشه در درياي جنوبي چين، تازه‌ترين اقداماتي است كه به تنش‌هاي ميان امريكا و چين دامن مي‌زند. امريكا همچنين تهديد كرده است كه به زودي تحريم‌هاي بيشتري براي مقام‌هاي چيني كه در اجراي قانون امنيتي هنگ‌كنگ نقش داشته باشند، اعلام خواهد كرد. دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا گفته است كه چين را به دليل شيوع بيماري كرونا هم تحريم خواهد كرد و مقام‌هاي چين وعده داده‌اند كه مقام‌هاي دولت امريكا را تحريم خواهند كرد.
دونالد ترامپ سه‌شنبه شب فرمان اجرايي را امضا كرد كه براساس آن، تمام امتيازهاي تجاري ويژه هنگ‌كنگ در تجارت با امريكا به عنوان يك منطقه آزاد تجاري لغو مي‌شد. ترامپ و دولتمردانش پيش از اين هشدار داده بودند كه در صورت اجرايي شدن قانون جديد امنيتي چين در هنگ‌كنگ، تمامي امتيازات تجاري اين منطقه آزاد تجاري در خاك چين را لغو مي‌كنند. علاوه بر اينها يك مقام آگاه به شرط پنهان ماندن اسمش به خبرگزاري رويترز گفته است كه دولت امريكا در حال آماده كردن مجموعه‌اي از تحريم‌ها عليه شخصيت‌ها و افرادي است كه براساس ارزيابي واشنگتن در «سركوب مردم هنگ‌كنگ» نقش داشته‌اند. به گفته اين مقام تحريم‌هاي پيش رو شامل لغو مجوز سفر به ايالات‌متحده و احتمال توقيف دارايي‌ها خواهد بود.
فرافكني كرونايي
دونالد ترامپ در نشست خبري كه بعد از امضاي اين فرمان اجرايي با خبرنگاران داشت اعلام كرد براساس اين فرمان «هيچ امتياز ويژه، هيچ معافيت ويژه اقتصادي و هيچ مجوزي براي صدور فناوري‌هاي حساس» به هنگ‌كنگ وجود ندارد. او تاكيد كرد كه از نظر امريكا هنگ‌كنگ از اين به بعد در همه مقررات امريكا به عنوان بخشي از خاك اصلي چين تلقي خواهد شد. ترامپ گفت: «من امروز يك مصوبه كنگره و يك فرمان اجرايي امضا كردم تا چيني‌ها را در برابر رفتار تهاجمي‌شان در مقابل مردم هنگ‌كنگ تنبيه كنم.» ترامپ در اين نشست خبري تهديد كرد كه تنبيه‌هاي جديدي هم براي چين در راه است و گفت: «اشتباه نكنيد، اين پايان كار نيست، ما قطعا چين را به خاطر پنهان‌كاري در مورد ويروس و رها كردن آن در جهان تنبيه خواهيم كرد. آنها مي‌توانستند جلويش را بگيرند و بايد جلويش را مي‌گرفتند. جلوگيري از شيوع ويروس در منبع آن خيلي آسان بود و بايد اين كار را مي‌كردند.» گروهي از تحليلگران معتقدند كه عملكرد ضعيف ترامپ در مديريت شيوع بيماري در اين كشور و ركوردشكني‌هاي پي‌درپي امريكا در ميزان درگذشتگان و مبتلا‌شدگان به ويروس كرونا وضعيت آراي ترامپ را در انتخابات رياست‌جمهوري آبان ماه به شدت تحت تاثير قرار مي‌دهد، به همين دليل او تا زمان انتخابات تلاش مي‌كند تا سياست‌هاي تهاجمي خود را عليه چين، براي متهم نشان دادن پكن در ناتواني‌اش به خاطر كنترل شيوع بيماري افزايش دهد.
تحريم در برابر تحريم
پكن وعده داده است كه اقدامات خصمانه اخير واشنگتن را تلافي كند. دولت چين تاكيد كرده است كه به‌زودي تعدادي از مقام‌هاي امريكايي را به فهرست تحريم‌هاي خود اضافه مي‌كند. ترامپ سه‌شنبه شب همچنين يك مصوبه جديد كنگره را امضا كرد كه براساس آن هر نهاد و كسب و كاري كه با سياستمداران چيني مسوول اجراي قانون جديد امنيتي هنگ‌كنگ همكاري كند، جريمه خواهد شد. براساس مصوبات جديد اموال و دارايي‌هاي هر فردي كه براساس ارزيابي دولت امريكا «در اقدامات يا سياست‌هايي دست داشته باشد كه باعث ايجاد مانع در مقابل نهادهاي دموكراتيك در هنگ‌كنگ مي‌شود» مصادره خواهد شد.
وزارت امور خارجه چين در واكنش به مقررات جديد وضع شده توسط دولت امريكا هشدار داده است كه دولت پكن تحريم‌هاي متقابلي را عليه مقام‌هاي امريكايي وضع خواهد كرد. براساس بيانيه‌اي كه رسانه‌هاي دولتي چين منتشر كرده‌اند در واكنش به قانون جديد كنگره امريكا كه بانك‌هاي چيني را تحريم مي‌كند، مقام‌هاي امريكايي كه در اجراي اين قانون مشاركت داشته باشند، به تحريم از سوي چين محكوم شده‌اند. وزارت خارجه چين در اين بيانيه آورده است كه «تمامي مسائل داخلي هنگ‌كنگ كاملا مسائل داخلي چين محسوب مي‌شود و هيچ دولت خارجي حق ندارد در آن دخالت كند.»
تنبيه مردم هنگ‌كنگ به خاطر مردم هنگ‌كنگ
پيش‌بيني مي‌شود لغو وضعيت ويژه منطقه آزاد هنگ‌كنگ در تجارت با امريكا، باعث آسيب ديدن شديد اقتصاد اين منطقه خودمختار چين شود. هنگ‌كنگ به عنوان يك منطقه آزاد تجاري، يكي از پررونق‌ترين هاب‌هاي تجارت خارجي در شرق و جنوب‌شرقي آسيا محسوب مي‌شود كه با لغو امتيازات معافيت‌هاي تجاري امريكا، بخش زيادي از منابع درآمد اين شهر تحت‌تاثير قرار مي‌گيرد. به نوشته رويترز، همزمان با هنگ‌كنگ، ايالات‌متحده امريكا هم از اين تصميم آسيب جدي خواهد ديد. اين خبرگزاري مي‌نويسد، براساس آمار دفتر سرشماري امريكا، تراز تجاري امريكا با هنگ‌كنگ در سال گذشته نسبت به همه طرف‌هاي ديگر تجاري امريكا مثبت‌تر بود. براساس اين گزارش تراز تجاري امريكا با هنگ‌كنگ مثبت 26 ميليارد و 100 ميليون دلار بود. براساس آمار وزارت خارجه امريكا تا سال 2018 بيش از 85 هزار شهروند امريكايي ساكن هنگ‌كنگ بودند و بيش از 1300 كمپاني امريكايي در اين منطقه شعبه داشتند. اين هاب تجاري يكي از مهم‌ترين مراكز صادرات خدمات حقوقي و حسابداري امريكا هم محسوب مي‌شد.
عقب‌نشيني بريتانيا از همكاري
با شركت‌هاي چيني
همزمان با موج جديد اقدامات خصمانه دولت امريكا عليه پكن، دولت بريتانيا هم سه‌شنبه شب اعلام كرد كه از تصميم خود مبني بر مجوز همكاري كمپاني هوآوي در ايجاد زيرساخت‌هاي شبكه نسل پنجم عقب‌نشيني كرد. دولت بريتانيا قبلا به كمپاني‌هاي اين كشور اجازه داده بود كه تجهيزات و همكاري‌هاي كمپاني چيني هوآوي براي ايجاد شبكه نسل پنجم در بريتانيا بهره‌مند شوند، اما براساس تصميمي كه سه‌شنبه‌شب اعلام شد، دولت بريتانيا نه تنها همكاري با هوآوي را در ايجاد شبكه نسل پنجم ممنوع اعلام كرده است بلكه از همه كمپاني‌هاي ارتباطي خواسته تا فناوري‌هاي متعلق به كمپاني‌هاي چيني منتسب به دولت اين كشور را تا سال 2027 از شبكه‌هاي ارتباطي خود حذف كنند. اين تصميم دولت بريتانيا با استقبال دولت امريكا مواجه شده است كه پيش از اين از شريك اروپايي خود به دليل همكاري با هوآوي انتقاد مي‌كرد. با اين حال مقام‌هاي بريتانيا نقش واشنگتن را در رسيدن به اين تصميم منكر شده‌اند. مت هنكاك، وزير بهداشت انگليس ادعاي رييس‌جمهور امريكا درخصوص علت انصراف لندن از عقد قرارداد با شركت چيني «هوآوي» را تكذيب كرد. به گزارش فارس به نقل از رويترز، هنكاك روز چهارشنبه در مصاحبه‌اي گفت: «همه ما دونالد ترامپ را مي‌شناسيم، اين‌طور نيست؟» وزير بهداشت انگليس گفت: «هركسي مي‌تواند تلاش كند كه مدعي شود در اين تصميم دخيل بوده اما اين [تصميم] براساس ارزيابي فني مركز امنيت ملي سايبري گرفته شد كه چگونه مي‌توانيم بهترين كيفيت سيستم‌هاي5G (نسل پنجم اينترنت) را در آينده داشته باشيم.» ترامپ بامداد چهارشنبه اعلام كرد كه در رايزني با بوريس جانسون، نخست‌وزير انگليس او و دولتش را به ممنوع كردن مشاركت شركت هوآوي در پروژه‌هاي زيرساخت نسل پنجم تلفن همراه قانع كرد. او به خبرنگاران گفت: «ما كشورهاي بسياري را قانع كرده‌ايم و من شخصا بخش اعظم اين كارها را انجام دادم و گفتم كه از هوآوي استفاده نكنند، چراكه از نظر ما اين يك ريسك امنيتي دارد و ناايمن است، يك خطر بزرگ امنيتي دارد.»