درباره راجر فدرر؛ مردي كه سخت ميبازد
جادوگري در عصر مدرن
مترجم: مرضيه حسينخاني
نزديك به دو دهه از زماني كه راجر فدرر براي نخستينبار پا روي زمين مسابقه تنيس گذاشت، ميگذرد.
او در جولاي 2001 و در 19 سالگي به عنوان يك تنيسور با استعداد وارد رقابتها شد اما هنوز در رقابتهاي گرانداسلم محك نخورده بود. در طرف ديگر پيت سمپراس بزرگترين تفنگدار زمينهاي چمن تنيس تمام دورانها با سبك بازي منحصربهفردش حضور داشت.
آن امريكايي از 8 رقابت قبلي ويمبلدون 7 تا را برده بود؛ بيشتر از هر كس ديگري. با اين حال در دور چهارم مسابقات فدرر تازهوارد در يك بازي حماسي موفق شد، اسطوره رقابتها را شكست
دهد.
در آن بازي جوان سوييسي با نتيجه سه بر دو و با نتايج فوقالعاده نزديك 7 بر 6، 5 بر 7، 6 بر 4، 6 بر7 و در نهايت 7 بر 5 به پيروزي دست يافت. جمعيت بارو نميكردند پسري با راكت سفيد توي دستش توانسته چنين كاري را انجام دهد.
سمپراس بعد از بازي توجه سادهاي به حريف جوانش نشان داد و با خونسردي گفت:«بازيكنان خوب زيادي وجود دارند و راجر يكي از آنهاست. اما من فكر ميكنم او كمي بهتر از ساير افراد باشد.»
با اين حال خبرنگار گاردين، مارتينا ناوراتيلوا كمي فراتر رفت و حدس زد:«پيروزي فدرر بر قهرمان بلامنازع اين مسابقات ميتواند شروع دوران تازهاي در رقابت مردان ويمبلدون باشد.»
همين هم اتفاق افتاد. دو سال بيشتر طول نكشيد تا فدرر در سال 2003 در ويمبلدون به اولين گرانداسلم زندگي حرفهاي خود دست يابد. او خيلي زود حاكم زمينهاي چمن تنيس شد. وقتي او در سال 2006 براي نخستينبار با تايگر وودز اسطوره گلف ملاقات كرد هر دو در اوج قدرت خود بودند آنها فقط با يك حلقه اتصال ميتوانستند به هم مرتبط شوند.
فدرر گفت:«من هرگز با كسي كه اينچنين احساس غيرقابل شكست بودن ميكند، صحبت نكرده بودم.»
اين احساس دوام چنداني نداشت. با ظهور رافائل نادال و بعد از آن نواك جوكوويچ به آن رنگ واقعيت داد. وقتي خورشيد بزرگترين مرد عصر حاضر تنيس رو به غروب بود، هيچ كس به اندازه فدرر نتوانست بايستد و مقاومت كند.
ورزش در وهله اول يك جور بازي با اعداد است. فدرر اكنون 38 ساله است و در حال انجام اين بازي. او بيشتر از هر كس ديگري در تنيس گرانداسلم برده است. او ركورد 310 هفته صدرنشيني در رنكينگ جهاني تنيسورها را دارد. اين نشان ميدهد، كتاب تاريخ تنيس نيازي به بهروزرساني هر روزه ندارد. اما نادال با 19 عنوان در پشت سر فدرر قرار دارد و هنوز هم بازي ميكند.
جوكوويچ كه سن كمتري نسبت به اين دو دارد 17 عنوان برنده شده. آنها هنوز رقابت رو در رويي با فدرر دارند. آنها هنوز اين فرصت را دارند كه ركورد بينظير استاد سوييسي را بشكنند.
اما حتي اگر اين اتفاق بيفتد و ركورد فدرر شكسته شود، روش ديگري براي فهميدن بزرگي فدرر وجود دارد. تصور كنيد براي نجات جان خود بايد يك بازيكن را براي يك مسابقه انتخاب كنيد. اما شما از نوع راكت، زمين برگزاري مسابقه يا حريف احتمالي هيچ چيزي نميدانيد.
شما چه كسي را انتخاب ميكنيد؟ بديهي است شما تنيسوري را ميخواهيد كه در تمام زمينهاي تنيس بتواند موفق شود. كسي كه ضربات والي و سرويسهايش هر كسي را تحت فشار قرار ميدهد؛ اين مرد مطمئنا فدرر خواهد بود. با توجه به اينكه او تنها بازيكن تاريخ جهان است كه حداقل 10 عنوان در 3 زمين مختلف به دست آورده است.
بدون شك فدرر، سلطان زمينهاي چمن تنيس است. او در رقابتهاي مختلف از گرانداسلم تا تورهاي جهاني بيشترين قهرماني را در اين زمينها به دست آورده.
او 19 بار قهرمان شده و نزديكترين تعقيبكنندهاش پيت سمپراس است با 10 قهرماني. پشت سر اين دو جان مكاينرو با 8 قهرماني قرار دارد.
عظمت فدرر همچنين در فاصله بين اولين قهرماني و آخرين قهرمانياش در يك گرانداسلم مشخص ميشود. اين فاصلهاي 15 ساله است. از ويمبلدون 2003 تا اوپن استراليا در 2018 و زماني كه او 36 ساله بود.
براي اينكه متوجه بشويد چه اتفاق بزرگي رخ داده بايد بدانيد سمپراس آخرين قهرمانياش را در 31 سالگي به دست آورد؛ رود لاور در 31 سالگي و آندره آغاسي در 32 سالگي.
آنچه در اين اواخر فدرر را چشمگيرتر ميكند، اين است كه تقريبا به مدت 5 سال بين سالهاي 2012 تا 2017 او نتوانست فاتح يك گرانداسلم شود. بخشي از آن به دليل صدمات مختلفي بود كه در ناحيه پشت پا و زانو به او وارد شده بود. در دوراني كه او با راكتش شمايل يك ويولونيست قهار را به نمايش ميگذاشت، ديويد فاستر والاس تماشاي بازي او را با يك تجربه مذهبي مقايسه كرده بود. مقايسهاي كه بجا به نظر ميرسيد.
با اين وجود سگ پير حقههاي جديدي براي پيروزي پيدا كرد. حركتي كه با نام حملههاي دزدكي راجر معروف شد.
اين كار شامل حركت فدرر به سمت بالاي زمين براي زدن ضربه والي به سمت مخالف حريف ميشود. ضربهاي كه معمولا با ضربه چرخشي بكهند همراه ميشد. همين حربه يكي از عاليترين داستانهاي بازگشت ورزشي را رقم زده است.
كريگ اوشانسي، تحليلگر تنيس ATP اخيرا اظهار كرد:«نكته قابل تقدير از بزرگي فدرركه فراموش شده و كمتر به آن پرداخته ميشود، اين است كه فدرر در تمام رقابتهاي ATP كه از سال 1991 حاضر بوده حتي در بازيهايي كه واگذار كرده تقريبا 48 درصد از امتيازها را كسب كرده است؛ بيشتر از هر بازيكن ديگري در شكستها. شما هيچ وقت اين را از رفتار و منش او نميتوانيد متوجه شويد اما بايد بدانيد بازيكن سوييسي سرسختترين حريف در تنيس به حساب ميآيد.»
اگرچه براي بسياري بزرگي فدرردر اعداد و آمار و ارقام خلاصه نميشود و چيزي فراتر و عرفانيتر است؛ بزرگي فدرر را ميتوانيد در حركات موزون و نرم او در زمين مسابقه ببينيد. در ضربات چشمنواز و در عين حال كشندهاش.
اينكه چطور پيروزي را بيدردسر جلوه ميدهد. شما آن را در تنوع نقشههايي كه به كار ميگيرد، مشاهده ميكنيد. انگار بازيگري باشد روي صحنه نمايش كه نقشهاي مختلفي را بازي ميكند. فدرر جادوگري در عصر مدرن است. چوب جادوي او يك راكت تنيس است. اين راكت گاهي شبيه به يك گرز ميشود و گاهي شبيه به يك سلاح گرم. فدرر را ميتوان در تشويقهاي ستايشآميز جمعيت شناخت، هنگامي كه همانند يك قديس به يكي از نشانهاي متعالي دست پيدا ميكند.