پاسخ دولت ترامپ به معترضان و مقامات محلي
همچنان گاز اشكآور است
خوشه‌هاي خشم
محمدحسين لطف‌الهي
اعتراضات عليه نژادپرستي در ايالات متحده امريكا كه از مرگ جرج فلويد، شهروند سياه‌پوست به وسيله نيروهاي پليس آغاز شد و با حضور مردم در خيابان‌ها ادامه يافت، همچنان سوداي پايان ندارد و وضعيت برخي شهرهاي ايالات متحده بحراني است. تداوم اعتراضات و اصرار دولت مركزي به سركوب خشونت‌آميز معترضان باعث شده تا اختلافاتي جدي ميان كاخ سفيد و برخي مسوولان محلي به وجود آيد؛ پليس فدرال به معترضان و مسوولان محلي حمله مي‌كند، دادگاه و سيستم قضايي در پي حمايت از شهروندان و خبرنگاران است و دونالد ترامپ مي‌خواهد به هر نحو ممكن و در كوتاه‌ترين زمان اين غائله پايان يابد. كارشناسان و رسانه‌ها نيز هشدار مي‌دهند اگر اين اعتراضات با همين شرايط ادامه يابد و دولت مركزي نتواند معترضان را راضي كند، احتمال تشديد بحران و تحميل تلفات جاني و مالي بيشتر بر شهروندان امريكايي وجود دارد.
به گزارش سي‌ان‌ان، در هفته جاري تظاهرات‌كنندگان در شيكاگو نزديك منزل شهردار تجمع كرده‌اند. تظاهرات‌كنندگان در اين تجمعات پليس را به استفاده از زور به منظور سركوب اعتراضات متهم كردند. در شهر لس‌آنجلس در ايالت كاليفرنيا تظاهرات‌كنندگان تقريبا هر چهارشنبه تظاهرات برگزار مي‌كنند. يكي از خواسته‌هاي معترضان بركناري «جكي ليسي»، دادستان دادگاه منطقه‌اي اين شهر است. معترضان مي‌گويند ليسي با آنكه سياه‌پوست است تمايلي براي تعقيب قضايي نيروهاي پليس ندارد و در راستاي «منافع شخصي» خود حاضر نيست تا اقدامي عليه نيروهاي پليس كه در سركوب معترضان و اعمال رفتارهاي نژادپرستانه نقش داشتند، صورت دهد. در نيويورك آخرين تظاهرات پرجمعيت به روال هر هفته روز چهارشنبه برگزار شد و طي اين اعتراضات، پليس به سمت تظاهرات‌كنندگان حمله‌ور شد و آنها را متفرق كرد. سي‌ان‌ان نوشته است كه معترضان شعارهايي براي قطع بودجه پليس سر داده و از طرح برخي اعضاي مجلس نمايندگان براي كاهش بودجه پنتاگون و همچنين كاهش بودجه پليس حمايت كرده‌اند. اوج اين اعتراضات اما در پورتلند در جريان است و تقابل مسوولان محلي به گونه‌اي افزايش يافته كه پليس بدون توجه به حضور شهردار و برخي ديگر از مقامات ميان معترضان، به آنها حمله كرده و با رفتارهاي خشونت‌آميز در پي سركوب برآمده است.
راه‌حل ترامپ
از زمان آغاز اعتراضات، ترامپ تلاش داشته با خشونت‌آميز خواندن اعتراضات و همچنين متهم كردن دموكرات‌ها به سوءاستفاده از فضاي موجود، خود را از بار مسووليت برهاند اما تداوم اين وضعيت و افزايش نارضايتي‌ها از دولت سبب شده تا رييس‌جمهور امريكا بخواهد هرچه زودتر اين اعتراضات پايان يابد. راهكار ترامپ براي اين منظور استفاده از پليس فدرال براي كمك به پليس محلي بوده كه با اعتراض فرمانداران و شهرداران همراه شده است. از دو هفته قبل نيروهاي پليس فدرال به دستور ترامپ به برخي شهرهاي امريكا از جمله پورتلند و سياتل اعزام شدند. رييس‌جمهور امريكا نيز به‌رغم برخي مخالفت‌ها اعلام كرد قصد دارد نيروهاي پليس فدرال را «براي مبارزه با جرايم خشونت‌بار» به شيكاگو و چند شهر ديگر اعزام كند.
به نوشته رويترز، ترامپ در جلسه‌اي كه روز پنجشنبه در كاخ سفيد با حضور «ويليام بار»، وزير دادگستري امريكا از طرح خود براي اعزام نيروهاي پليس فدرال به چند شهر از جمله شيكاگو و البوكركي رونمايي كرد. ترامپ گفت: «امروز من گسيل نيروهاي پليس فدرال به شهرهايي كه گرفتار جرايم خشونت‌آميز هستند را اعلام مي‌كنم». رييس‌جمهور امريكا اضافه كرد: «چاره‌اي نداريم جز اينكه براي افزايش مرگ و مير در برخي شهرهاي بزرگ كاري كنيم. اين خونريزي‌ها بايد متوقف شوند؛ خونريزي‌ها بايد تمام شوند». اين اقدام در حالي رخ داد كه بسياري از سياستمداران و مقامات محلي از رييس‌جمهور خواسته بودند پليس فدرال را براي مقابله با اعتراضات اعزام نكند. هفته گذشته شهردار شيكاگو در نامه‌اي به ترامپ به اين موضوع اعتراض كرده بود.
جنگ دولت و شهرداري در پورتلند
وضعيت در پورتلند به مراتب متفاوت با شهرهاي ديگر است. پنجشنبه شب نيروهاي امنيتي فدرال امريكا كه به دستور دونالد ترامپ براي سركوب اعتراضات به پورتلند اعزام شده‌اند، با گاز اشكآور به شهردار اين شهر ايالت اورگان حمله كردند. خبرگزاري آسوشيتدپرس در اين خصوص گزارش داد، نيروهاي امنيتي فدرال به رغم مخالفت‌هاي ويلر با دستور «دونالد ترامپ» براي سركوب معترضان به خشونت پليس امريكا در شهر «پورتلند» مستقر شده‌اند. ويلر كه عضو حزب دموكرات است، اعلام كرد اولين‌بار است كه با گاز اشكآور مورد حمله قرار گرفته است و هنوز مشخص نيست كه نيروهاي امنيتي فدرال آگاهانه چنين اقدامي را مرتكب شده‌اند يا خير. اوايل شب گذشته، ويلر ابتدا با حضور در جمع معترضان به حضور نيروهاي امنيتي فدرال در پورتلند مورد تمسخر و اهانت معترضان قرار گرفت و سپس زماني‌كه با مشت‌هاي گره كرده فرياد مي‌زد: «جان سياهپوستان اهميت دارد»، مورد تشويق قرار گرفت. روز يكشنبه هفته جاري، شهردار پورتلند، اقدام ترامپ در استفاده از پليس فدرال براي سركوب اعتراضات اين شهر را «شنيع و منزجركننده» توصيف و تاكيد كرد كه اين اقدامات دولت ترامپ تنها به بدتر شدن اوضاع اين شهر منجر خواهد شد و خواستار خروج نيروهاي فدرال شده بود.
اقدام شهردار پورتلند مبني بر حضور در كنار معترضان با اعتراض رييس‌جمهور امريكا همراه شد. ترامپ روز جمعه در گفت‌وگو با فاكس نيوز گفت: «او باعث تمسخر خودش شد. او مي‌خواست بين مردم باشد پس بين جمعيت رفت و آنها به او حمله كردند. اين پايان او بود. خيلي رقت‌انگيز بود». ترامپ در ادامه بار ديگر از خشونت نيروهاي فدرال عليه معترضان امريكايي حمايت كرد و گفت: «معترضان به پليس احترام نمي‌گذارند. كار پليس عالي بوده، كار خيلي سختي است. كار خيلي خطرناكي است».
نيويورك‌تايمز در توصيف شرايط اعتراضات در پورتلند نوشته است: حدود دو ماه از آغاز اعتراضات در پورتلند مي‌گذرد. از زمان آغاز تظاهرات گسترده عليه نژادپرستي و خشونت پليس، همه روزه اين شهر شاهد تظاهرات و تجمعات اعتراضي مردم بوده است. پرسش بر سر اقدام كردن يا نكردن پليس نيست، بلكه پرسش بر سر زمان وقوع آن است. پليس تقريبا همه روزه با تجمعات اعتراضي مقابله كرده است. لحظه‌اي مي‌رسد كه پليس با استفاده از بلندگو از شركت‌كنندگان در تجمع اعتراضي مي‌خواهد محل را ترك كنند. پس از آن حمله پليس به معترضان شروع مي‌شود. گاهي حتي حمله بدون اطلاع قبلي صورت مي‌گيرد. معترضان گفته‌اند كه برخي ماموران با لباس شخصي در تظاهرات شركت مي‌كنند و همانجا اقدام به دستگيري و مقابله با معترضان مي‌كنند.
يكي از شركت‌كنندگان در تجمع اعتراضي پورتلند به خبرنگاران گفته است كه ماموران پليس معمولا در ساختمان دادگاه اين شهر و در مركز دادگستري مقابل پارك تجمع مي‌كنند و از آنجا به معترضان حمله مي‌كنند. همين فرد گفته است كه در مركز دادگستري، يك واحد پليس و حتي يك زندان نيز براي مقابله با معترضان ايجاد شده است. بسياري از زنان و عمدتا زنان سفيدپوست براي مانع شدن از حمله پليس به معترضان اقدام به ايجاد مانعي به نام «ديوار مادران» كرده‌اند. اين افراد با حضور خود در خيابان‌ها و ايجاد زنجيره انساني مانع از تردد پليس مي‌شوند. در روزهاي نخست شكل‌گيري حدود ۳۰ زن در «ديوار مادران» حضور داشتند. اكنون صدها زن عمدتا سفيدپوست در اين اقدام مشاركت مي‌كنند. آنها هر شب در خيابان‌هاي منتهي به محل تجمعات، با ايجاد زنجيره انساني، مانع از حمله پليس به معترضان مي‌شوند. پليس نيز براي عبور از اين مانع اقدام به پرتاب گاز اشكآور و شليك گلوله‌هاي پلاستيكي مي‌كند. شركت‌كنندگان در اين تظاهرات بر اين باورند كه برخلاف ادعاي ترامپ و مسوولان، اعتراضات، شهر پورتلند را به هرج و مرج نكشانده است.
سي‌ان‌ان گزارش داده است كه علاوه بر معترضان، شهروندان عادي كه نظاره‌گر وقايع بوده‌اند و خبرنگاراني كه براي پوشش حوادث به آنجا رفته‌اند نيز از خشونت پليس فدرال در امان نبوده‌اند. همين مساله باعث شد تا دادگاه فدرال حكم دهد كه پليس حق بازداشت خبرنگاران و ناظران قانوني را ندارد.