ماجراهاي يك گشايش اقتصادي!
3- به اعتقاد برخي كارشناسان، شركت نفت بايد يك «كف قيمتي» را براي خريداران پتههاي نفتي تضمين كند. تا اگر قيمت نفت پايينتر از آن «كف قيمت» رفت، خريدار ضرر نكند. اگر اين سناريو پذيرفته شود طبعا شركت نفت خواهد گفت بايد «سقف قيمت» هم تعيين شود تا بالاتر از آن به عنوان سود دولت در نظر گرفته شود به خاطر ريسكي كه پذيرفته است. برخي ديگر از كارشناسان معتقدند، تضميني براي تعيين حداقل و حداكثر قيمت نفت نبايد در نظر گرفته شود و خريداران بايد در يك بازار آزاد با پذيرش ريسكهاي معامله، خريد و فروش كنند. در اين صورت معلوم نيست مردم چقدر از خريد پتههاي نفتي استقبال كنند با توجه به اينكه تحليل بازار نفت بسيار تخصصي است. گروه سومي هم هستند كه اعتقاد دارند، بهتر است پتههاي نفتي با 5 درصد كمتر از فوب خليج فارس عرضه شود(مثل قيمت تحويل نفت به پالايشگاههاي داخلي) و بعد بيمههايي با دريافت اين 5 درصد، پتههاي نفتي را در قيمت مشخصي بيمه كنند.
4- فرض كنيد برگه هر بشكه نفت را در بتههاي 100 بشكهاي امروز به قيمت 40 دلار با سررسيد دو ساله در بازار بورس عرضه كنند. اگر دو سال بعد قيمت هر بشكه نفت 50 دلار شود به معني اين است كه خريدار اين نفت در هر بشكه سالي دوازده و نيم درصد سود ارزي كرده است. در حقيقت خريدار هم ارزش پولش را در اين دو سال به دلار حفظ كرده و هم سالي دوازده و نيم درصد سود ارزي كرده است. اين رقم سود بسيار بزرگ است، وقتي بدانيد «لايبور» بين 5/1 تا 3 درصد است. (لايبور ميانگين نرخ بهره بينبانكي است.) بنابراين ساده است كه فروش پتههاي نفتي ميتواند جذاب باشد به شرط آنكه با اعتماد عمومي مردم بازي نشود.
5- فروش پتههاي نفتي حتما كار خوبي است اگر دقيق و كارشناسي اجرا شود و بسيار بد خواهد بود اگر بيمحابا و بدون در نظر گرفتن ابعاد مختلفش به شعارها گره خورده و راهي بازار شود. اگر پتههاي نفت را قطعي نفروشيد در حقيقت يعني اوراق قرضه ارزي منتشر كردهايد تا مخارج امروزتان را تامين كنيد. يعني دولت بعد را از هم اينك بدهكار كردهايد. اگر كار دولت قبلتر بد بود كه دولت شما را بدهكار كرد، كار شما هم بد خواهد بود اگر دولت بعد را بدهكار كنيد. اگر پتههاي نفت را قطعي بفروشيد، آنگاه ديگر حق نداريد حداقل و حداكثر قيمت برايش تعيين كنيد يا شركت نفت، فروش نفت به خريدار را صرفا يك امكان بداند نه حق بدون مذاكره خريدار. حالا اگر «كف قيمتي» تضمين نشود، مردم ممكن است اعتماد نكنند و ريسك خريد پتههاي نفتي را قبول نكنند. ميبينيد چقدر ماجرا پيچيده است آقاي رييسجمهور!