مرحله جديد اقدامات تحريك‌آميز واشنگتن عليه چين، روز يكشنبه هفته جاري با آغاز سفر الكس آزار، وزير بهداشت دولت ترامپ به تايوان آغاز شد. سفر وزير بهداشت امريكا به تايوان و ملاقات او با تساي اينگ- ون رييس‌جمهور تايوان، نخستين ديدار يك وزير امريكايي از تايوان بعد از دهه‌ها به شمار مي‌رود. سفري كه با اعتراض تند چين مواجه شده است. دولت ايالات متحده امريكا براي احترام به حق حاكميت چين بر تايوان، سال ۱۹۷۹ رابطه ديپلماتيك خود را با دولت اين جزيره قطع كرده بود. دولت پكن، تايوان را بخشي از سرزمين چين واحد مي‌داند هر چند كه اين منطقه دهه‌هاست به صورت خودمختار اداره مي‌شود. اما به رسميت شناختن حاكميت مستقل تايوان از سوي امريكا مي‌تواند يك اقدام خصمانه جدي از سوي واشنگتن عليه چين ارزيابي شود. با اين حال الكس آزار در سفرش به تايوان تاكيد كرده كه سياست كلي واشنگتن در مقابل چين واحد تغييري نكرده است و اولين سفر يك وزير كابينه امريكا به جزيره تايوان، نشانه تغيير سياست‌هاي كلان واشنگتن نيست. به رغم قطع روابط ديپلماتيك واشنگتن و تايپه از سال ۱۹۷۹ دولت امريكا بزرگ‌ترين فروشنده سلاح به تايوان محسوب مي‌شود. اين سفر درست بعد از آن انجام مي‌گيرد كه دولت‌هاي چين و امريكا، اماكن ديپلماتيك يكديگر را در خاك خود تعطيل كردند و اقدام به تصرف كنسول‌گري‌هاي طرف مقابل كردند. روند تعطيلي كنسول‌گري‌ها با تعطيلي كنسول‌گري چين در هوستون، مركز ايالت تگزاس آغاز شد، جايي كه دولت امريكا مدعي شده بود يك شبكه جاسوسي گسترده از طريق آن براي دولت چين دست به جاسوسي تجاري و علمي از موسسات امريكايي مي‌زدند. در برابر دولت چين هم كنسول‌گري ايالات متحده امريكا در چنگدو را تعطيل كرد و در واكنش به ورود غيرقانوني تعدادي از مقام‌هاي امريكايي به كنسول‌گري‌اش در تگزاس، ساختمان اين كنسول‌گري را نيز تسخير كرد.
چين ستيزي به بهانه كرونا
روز سه‌شنبه، وزير بهداشت دولت ترامپ در تايپه، پايتخت تايوان به دليل شيوع جهاني بيماري كرونا به دولت چين حمله كرد و گفت كه اگر اين بيماري در امريكا يا تايوان شيوع يافته بود، احتمالا در نطفه خفه مي‌شد. اين مقام دولت ترامپ گفت:«حزب كمونيست چين اين فرصت را داشت كه به جهان در مورد ويروس هشدار بدهد و با جامعه جهاني براي مبارزه با آن همكاري كند. اما آنها تصميم گرفتند كه اين كار را نكنند و هزينه اين تصميم روز به روز سنگين‌تر مي‌شود.» اين مقام امريكايي بر اساس رويه جديد دولت ايالات متحده امريكا به جاي اطلاق عبارت دولت چين از عبارت «حزب كمونيست چين» براي اشاره به حكومت چين استفاده مي‌كند. او در ادامه گفت:«اغراق نيست اگر بگوييم ريشه اين ويروس در محلي مانند تايوان يا ايالات متحده امريكا بود به سادگي مي‌شد آن را از بين برد، با اطلاع‌رساني فوري به مقام‌هاي بهداشتي و در ميان گذاشتن اطلاعات با متخصصان و افكار عمومي.» وزير بهداشت امريكا اين سخنان را در شرايطي بيان مي‌كند كه كشورش از لحاظ ميزان مبتلايان به ويروس كوويد ۱۹ و ميزان مرگ و مير در ميان بدترين كشورهاي جهان قرار دارد. الكس آزار كه از امريكا به تايوان سفر كرده بود به محض ورود به اين جزيره با تيم همراهش براي جلوگيري از انتقال بيماري كوويد۱۹ از امريكا به تايوان مورد آزمايش قرار گرفتند.
حمله بسكتبالي ترامپ به چين
همزمان با اين تحولات، دونالد ترامپ رييس‌جمهور امريكا با انتقاد از ليگ NBA كوتاه آمدن ليگ بسكتبال امريكا در مقابل خواسته‌هاي چين را يك اقدام «شرم‌آور» توصيف و ادعا كرده كه ليگ بسكتبال امريكا خودش را به چين فروخته است. در طول هفته‌هاي گذشته اعتراضات بازيكنان بسكتبال ان‌بي‌اي به رفتار نژادپرستانه حكومت امريكا در آغاز و حين مسابقات بسكتبال با اعتراض ترامپ مواجه شده كه آنان را به دليل زانو زدن هنگام پخش سرود ملي «بسيار بسيار كثيف و حقيقتا خيلي ابله» توصيف كرده است.
مانور هوايي چين در آسمان تايوان
ساعاتي قبل از آنكه «آلكس آزار» وزير بهداشت و خدمات انساني امريكا با خانم تساي اينگ- ون رهبر تايوان در اين جزيره ملاقات كند، چين با پرواز چندين فروند جنگنده به هر دو طرف هشدار داد.
به گزارش ايرنا روزنامه گلوبال تايمز چين نوشت جنگنده‌هاي نيروي هوايي ارتش اين كشور روز دوشنبه در جريان پروازهاي خود از خط مركزي واسط ميان چين و تنگه تايوان نيز عبور كردند كه هشداري آشكار به ارتباط امريكا و تايوان است. همزمان شماري از كارشناسان نظامي در چين گفته‌اند كه اگر قرار باشد، امريكا به تحركاتي از اين دست ادامه دهد، برگزاري رزمايش در مناطق نزديك به شرق تايوان و در نزديكي جزيره گوام پايگاه امريكا در اقيانوس آرام بعيد نخواهد بود. تايوان هم براي نخستين بار اعلام كرده كه سامانه‌هاي موشكي زميني اين جزيره هواپيماهاي جنگي چين را رديابي و نظارت كرده‌اند اما روزنامه چيني مي‌نويسد كه اينها نمايشي است و آنها تهديد واقعي نيستند. چين براي هشدار به تايوان و امريكا از جنگنده‌هاي جي ۱۰ و جي ۱۱ خود استفاده كرده است. آلكس آزار بلند‌پايه‌ترين مقام امريكايي است كه در طول چند دهه گذشته به تايوان سفر مي‌كند و اين يك ديدار كاملا رسمي تلقي مي‌شود. شو گوانگ يو، كارشناس اداره كنترل تسليحاتي چين به اين نشريه گفت: آزار با سفر به تايوان همه حد و مرزها را زير پا گذاشته و يك اقدام تحريك‌آميز جدي از سوي امريكا محسوب مي‌شود. او تاكيد كرد كه پكن نمي‌تواند نسبت به اين قضيه بي‌تفاوت باشد و به سادگي از آن عبور كند و و واكنش ضعيف چين باعث گستاخي بيشتر امريكا خواهد شد.
تايوان به هنگ كنگ ديگر بدل نمي‌شود
در شرايطي كه مقام‌هاي پكن اصرار دارند كه دولت تايوان وارد يك توافق «يك كشور، دو نظام» با چين شود اما مقام‌هاي تايواني بر استقلال‌خواهي از چين مصر هستند. جمهوري چين تايپه، درست همزمان با انقلاب كمونيستي در چين و با هدف ايجاد يك حكومت موازي براي چين در اين جزيره تشكيل شد. تا پيش از آغاز رسمي روابط واشنگتن و پكن بسياري از هم‌پيمانان غربي امريكا، تايپه را به عنوان مركز حكومت چين به رسميت مي‌شناختند و با دولت پكن رابطه‌اي نداشتند تا جايي كه مدتي مقام‌هاي تايواني به جاي چين بر كرسي دائم شوراي امنيت دولت چين تكيه مي‌زدند. بعد از آنكه واشنگتن در دهه ۱۹۷۰ اختلاف‌ها با چين را كنار گذاشت، واشنگتن و بسياري از كشورهاي ديگر، تايوان را به عنوان بخشي از خاك چين به رسميت شناختند و روابط خود را با تايپه قطع كردند تا جايي كه تايوان كرسي خود در سازمان ملل متحد را نيز از دست داد. وزير بهداشت امريكا روز دوشنبه با تساي اينگ- ون، رييس‌جمهور تايوان و روز سه‌شنبه با جوزف وو، وزير خارجه تايوان ديدار و گفت‌وگو كرد. وزير خارجه تايوان هشدار داد كه چين در تلاش است تا اين كشور دموكراتيك را به هنگ‌كنگ ديگري تبديل كند. جوزف وو، وزير خارجه تايوان در جريان ديدار روز سه‌شنبه با الكس ايزار، وزير بهداشت امريكا، كه به اين كشور سفر كرده، گفت:«زندگي ما به طور فزاينده‌اي در حال سخت‌تر شدن است زيرا چين، تايوان را براي پذيرش شرايط سياسي خود تحت فشار گذاشته است، شرايطي كه باعث مي‌شود تايوان به هنگ‌كنگ ديگري تبديل شود.» وزير خارجه تايوان تصريح كرد كه مردم كشور براي مقابله با هر گونه تهديد چين اعم از نظامي، ديپلماتيك و بيماري همه‌گير آماده هستند.
فشار امريكا
براي آزادي مالك روزنامه هنگ‌‌كنگي
هنگ‌كنگ، بخش خودمختار ديگري از خاك چين است كه سال ۱۹۹۷ از قيموميت بريتانيا خارج شد و به عنوان بخشي از خاك چين تحت حاكميت پكن قرار گرفت. بر اساس توافق چين و بريتانيا، مقرر شده است كه تا نيم قرن دولت چين از دخالت در امور حكومت هنگ‌كنگ خودداري كند و اجازه دهد كه اين منطقه خودمختار نظام حكومتي مستقلي از چين داشته باشد. اما در طول ماه‌هاي گذشته، تلاش چين براي تصويب قانون استرداد مجرمان كه به اعتراضات گسترده در هنگ‌كنگ منجر شد و نهايتا پس گرفته شد همچنين تصويب قانون اخير امنيتي ويژه هنگ‌كنگ براي مبارزه با تفكرات جدايي‌طلبانه با انتقاد دولت‌هاي غربي و گروه‌هاي دموكراسي‌خواه در هنگ‌كنگ مواجه شده است. در طول هفته جاري، بازداشت نخستين چهره شناخته شده از فعالان دموكراسي‌خواه هنگ‌كنگ، جيمي لاي به دليل همكاري با دولت‌هاي خارجي براي آسيب رساندن به چين، جنجال زيادي به پا كرده است. جيمي لاي، مالك روزنامه اپل در هنگ‌كنگ يكي از فعالان مهم مخالف دولت مركزي چين محسوب مي‌شد كه حالا بر اساس قانون جديد امنيت هنگ‌كنگ به اتهام همكاري با دولت‌هاي خارجي بازداشت شده است. مايك پمپئو، وزير خارجه امريكا در واكنش به بازداشت جيمي لاي، او را يك «ميهن‌پرست واقعي» معرفي كرده است. دولت امريكا براي فشار به چين براي تسليم در برابر خواسته‌هايش اخيرا هنگ‌كنگ را از فهرست مناطق آزاد تجاري خارجي حذف كرده و تمامي امتيازهاي تجاري كه براي تجارت با خاك هنگ‌كنگ وضع كرده بود را لغو كرده است.
دولت پكن، تايوان را بخشي از سرزمين چين واحد مي‌داند هر چند كه اين منطقه دهه‌هاست به صورت خودمختار اداره مي‌شود. اما به رسميت شناختن حاكميت مستقل تايوان از سوي امريكا مي‌تواند يك اقدام خصمانه جدي از سوي واشنگتن عليه چين ارزيابي شود. با اين حال الكس آزار در سفرش به تايوان تاكيد كرده كه سياست كلي واشنگتن در مقابل چين واحد تغييري نكرده است و اولين سفر يك وزير كابينه امريكا به جزيره تايوان، نشانه تغيير سياست‌هاي كلان واشنگتن نيست. به رغم قطع روابط ديپلماتيك واشنگتن و تايپه از سال ۱۹۷۹ دولت امريكا بزرگ‌ترين فروشنده سلاح به تايوان محسوب مي‌شود.