جو بايدن، كامالا هريس را به عنوان معاون اول برگزيد
انتخابي «امن» براي پيروزي
محمدحسين لطفالهي
كانديداي دموكراتها در انتخابات رياستجمهوري، بامداد چهارشنبه به وقت تهران سناتور كامالا هريس را به عنوان معاون اول خود برگزيد؛ انتخابي تاريخي كه سناتور ايالت كاليفرنيا را تبديل به اولين زن سياهپوست و آسيايي –امريكاييتبار كرد كه از سوي يكي از دو حزب اصلي امريكا به عنوان معاون اول معرفي شده است. حزب دموكرات به اين انتخاب به عنوان يك برگ برنده نگاه ميكند و اميدوار است كه زوج جو بايدن و كامالا هريس بتوانند در روز انتخابات دونالد ترامپ و شريك انتخاباتياش مايك پنس را شكست دهند.
جو بايدن با اين انتخاب، اصليترين منتقدش در زمان برگزاري انتخابات مقدماتي حزب دموكرات را به عنوان شريك انتخاباتي خود برگزيد. او در توييتي در اين باره نوشت: «هنگامي كه كامالا دادستان كل بود با باو (پسرم) همكاري داشت. من ديدم كه چطور آنها عليه بانكهاي بزرگ اقدام، براي بهبود وضع كارگران فعاليت و زنان و كودكان را از خشونت محافظت كردند. من در آن زمان افتخار كردم و اكنون افتخار ميكنم كه او را به عنوان شريكم در اين كارزار انتخاب كردم». انتخاب هريس اما نه صرفا انتخابي شخصي براي بايدن بلكه انتخابي براي آينده حزب دموكرات بود. معاون اول باراك اوباما، در صورتي كه بتواند در انتخابات رياستجمهوري سوم نوامبر به پيروزي برسد، در زمان آغاز به كار دولتش در ژانويه سال آينده 78 ساله خواهد بود. اين مساله او را به پيرترين رييسجمهور امريكا در دوره اول تبديل خواهد كرد و باعث ميشود كه احتمالا در رقابتهاي انتخاباتي 2024 جو بايدن نتواند بهطور موثري ايفاي نقش كند. از همين رو از ماهها پيش افراد نزديك به حزب دموكرات توصيه ميكردند كه معاون اول دولت او بايد كسي باشد كه در انتخابات آينده بتواند رهبري حزب را بر عهده گيرد و شانس بالايي براي پيروزي داشته باشد. بايدن نيز كه خود به اين مساله آگاه است، تلاش كرده تا دولتش را به عنوان «دولت گذار» معرفي و تاكيد كند كه براي نجات امريكا از دونالد ترامپ وارد رقابتهاي انتخاباتي شده است. همين دلايل باعث شده تا انتخاب كامالا هريس 55 ساله، به عنوان انتخابي مناسب از سوي طرفداران حزب تعبير شود؛ هرچند كه مخالفاني نيز در اين ميان وجود دارند.
كامالا هريس متولد ۱۹۶۴ بوده و از سال 2017 تاكنون به عنوان سناتور ايالت كاليفرنيا فعاليت ميكند. او كه در پي ازدواج مادري هندي و پدري جاماييكايي متولد شده است، در سالهاي ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۷ دادستان كل اين ايالت بود و به نوشته واشنگتنپست، دوستي عميقي با پسر بزرگ جو بايدن كه در سال 2015 و در 46 سالگي درگذشت، داشت. واشنگتنپست نوشته است اين دوستي وي تصميم بايدن در راستاي انتخاب او به عنوان معاون اول تاثيرگذار بوده و باعث شده بايدن بتواند به هريس به عنوان فردي قابل اعتماد نگاه كند. اين اقدام بايدن كه به عنوان معاون اول به اولين رييسجمهور سياهپوست امريكا خدمت كرده بود، به نوعي زمينهسازي براي انتخاب شدن اولين رييسجمهور زن سياهپوست اين كشور (در سال 2024) تعبير شده اما خود جو بايدن به اين نيز اكتفا نكرده و وعده داده در صورتي كه در انتخابات رياستجمهوري به پيروزي برسد، يك زن رنگينپوست ديگر را به عنوان دادستان كل امريكا برخواهد گزيد.
هريس پس از انتخاب شدن به عنوان معاون جو بايدن در توييتي به اين موضوع واكنش نشان داد و نوشت: «جو بايدن ميتواند بار ديگر امريكا را متحد كند، چرا كه تمام عمرش را صرف مبارزه براي مردم كرده است». او همچنين وعده داد كه تمام تلاشش را براي رسيدن بايدن به صندلي رياستجمهوري انجام دهد. ديگر افراد شاخص در حزب دموكرات نيز به سرعت از انتخاب شدن هريس ابراز رضايت كرده و آن را نقطه عطفي براي كارزار انتخاباتي جو بايدن ارزيابي كردند. سوزان رايس، مشاور امنيت ملي باراك اوباما از جمله گزينههاي مطرحشده براي معاون اولي به حساب ميآمد، از اولين كساني بود كه انتخاب كامالا هريس را تبريك گفت و در بيانيهاي نوشت كه بايدن و هريس در كنار يكديگر ميتوانند ثابت كنند كه تيمي برندهاند». باراك اوباما و هيلاري كلينتون نيز به صورت جداگانه از انتخاب بايدن تقدير كرده و آن را گامي رو به جلو دانستند. اوباما در بيانيهاي كه در اين باره منتشر كرد، نوشته است: «انتخابي صحيح نشان داد كه بايد بدانيم شخصيت و قدرت قضاوت در رييسجمهور و معاونش نبايد معياري اختياري باشند، بلكه هر رييسجمهور و معاون اولي بايد اين صفات را داشته باشند».
مخالفاني كه مخالفت نكردند
معاون اول جديد كارزار انتخاباتي دموكراتها مخالفاني هم داشت كه پس از انتخاب او ترجيح دادند از مخالفت دست بردارند و با توجه به هدف اصلي اين كارزار، يعني شكست دادن دونالد ترامپ، از انتخاب كامالا هريس حمايت كنند. از جمله اين مخالفان ميتوان به برني سندرز اشاره كرد. سندرز و ترقيخواهان حزب دموكرات كه به دليل برخي اقدامات و سياستهاي دنبالشده از سوي هريس در دوره دادستاني كل كاليفرنيا، با انتخاب او مخالف بودند و ترجيح ميدادند چهرهاي مانند اليزابت وارن براي اين سمت برگزيده شود، بامداد چهارشنبه به وقت تهران و پس از اعلام رسمي معاون اولي هريس، از مخالفت خود چشم پوشيدند و به او تبريك گفتند. برني سندرز روز گذشته در توييتي نوشت: «به كامالا هريس كه به عنوان معاون اول آينده تاريخساز خواهد شد، تبريك ميگويم. او ميداند چگونه از طبقه كارگر دفاع كند و از ضرورت فراهم كردن حق درمان براي همه مردم و مبارزه با فساد آگاه است. بياييد با يكديگر كار كنيم و پيروز شويم». پس از سندرز، سناتور اليزابت وارن نيز انتخاب هريس را تبريك گفت و با بيان اينكه سالهاست او را ميشناسد نوشت كه «كامالا شريكي فوقالعاده براي جو بايدن خواهد بود».
علاوه بر ترقيخواهان اما گروهي از مشاوران نزديك جو بايدن نيز با انتخاب هريس مخالف بودند، چرا كه رفتارهاي او را در دوره مناظرات انتخابات مقدماتي بياحترامي به بايدن ميدانستند و او را شخصي ميديدند كه باعث افت بايدن در نظرسنجيها شده بود. كامالا هريس در اولين مناظره انتخاباتي ماه ژوئن ۲۰۱۹ با جو بايدن درباره نظرات گذشته وي در مخالفت با پايان اجباري تفكيك نژادي اتوبوسهاي مدارس به شدت درگير شد، اما پس از كنارهگيري از رقابتها، در ميان سندرز و بايدن، معاون اول اوباما را انتخاب كرد و در يك مصاحبه تلويزيوني در پاسخ به پرسشي اعلام كرد كه اگر بايدن به او پيشنهاد معاون اولي دهد، با افتخار اين پيشنهاد را ميپذيرد. با اين وجود، اين مشاوران مخالفت خود را علني نكردند تا دموكراتها بدون نگراني از حاشيهها خود را براي پيروزي در انتخابات آماده كنند. تنها مخالفتها از درون حزب دموكرات از سوي فعالان ضدجنگ نزديك به اين حزب اتفاق افتاد كه نسبت به مواضع هريس در مقابل طرحهاي كنگره براي كنترل جنگطلبي دولت انتقاد داشتند و روز گذشته اين انتقادات را مطرح كردند.
نگاهي به واكنش روزنامههاي امريكايي نيز نشان ميدهد انتخاب كامالا هريس براي اكثريت دموكراتها راضيكننده بوده است. شوراي سردبيري واشنگتنپست، هريس را حايز شايستگي لازم براي معاون اول توصيف كرد و او را «باتجربهترين و امنترين» گزينه خواند. نيويوركتايمز نيز در مقالهاي از هريس به عنوان چهرهاي براي آينده نام برد كه ميتواند مايك پنس را به چهرهاي مربوط به گذشته تبديل كند.
واكنش تند رييسجمهور
در حالي كه هنوز 20 دقيقه از اعلام رسمي انتخاب شدن معاون اول كانديداي دموكراتها در انتخابات رياستجمهوري نگذشته بود، دونالد ترامپ با انتشار ويديويي به اين موضوع واكنش نشان داد. ترامپ، در اين ويديو هريس را نماينده چپ افراطي معرفي كرد و راي دادن به تيم او و بايدن را اقدامي اشتباه براي امريكا خواند. رييسجمهور امريكا همچنين ساعاتي بعد در نشست خبري كه در كاخ سفيد برگزار ميشد به شدت به كام هريس و جو بايدن حمله كرد. او گفت كه از انتخاب كامالا هريس به سمت معاون جو بايدن تعجب كرده چرا كه رفتار او در مناظرات مقدماتي حزب دموكرات براي انتخابات رياستجمهوري ۲۰۲۰ نسبت به بايدن «گستاخانه» و توام با «بياحترامي» بوده است. آقاي ترامپ رفتار كامالا هريس نسبت به جو بايدن را در زمان رقابت درونحزبي دموكرات «بسيار بسيار زشت» توصيف كرد و گفت: «او با بايدن خيلي گستاخانه رفتار ميكرد و دشوار است كه بتوان كسي تا اين حد بي ادب را برگزيد». رييسجمهور امريكا به اين واكنشها قناعت نكرد و ظهر چهارشنبه در توييتي درباره كامالا هريس نوشت: «او با قدرت رقابتهاي انتخاباتي مقدماتي دموكراتها را شروع كرد و پايان ضعيفي داشت و در نهايت تقريبا بدون هيچگونه حمايتي عرصه را ترك كرد. اين حريفي است كه همه آرزويش را دارند.»
كامالا هريس در عرصه سياست خارجي موضعگيريهاي زيادي نداشته اما در طول مناظرات انتخابات درونحزبي دموكراتها ضمن حمايت از توافق هستهاي گفته بود كه اگر به مقام رياستجمهوري برسد، به برنامه جامع اقدام مشترك (برجام) بازخواهد گشت. هريس همچنين بعد از ترور سردار سليماني با دستور مستقيم دونالد ترامپ، از لايحه «نه به جنگ عليه ايران» در سناي امريكا حمايت كرد. با اين وجود او به عنوان يكي از دموكراتهايي كه بهطور جدي براي امنيت اسراييل اهميت قائل است و با لابيهاي نزديك به تلآويو نظير ايپك همكاري دارد شناخته ميشود. به نوشته المانيتور، هريس «درباره ايران، اسراييل، عربستان سعودي و سوريه مواضعي همراستا با مواضع رسمي حزب دموكرات دارد». اين پايگاه خبري همچنين نوشته است كه هريس در دوره حضورش در سناي امريكا درباره منطقه غرب آسيا مواضعي اتخاذ كرده كه با بايدن و حزب دموكرات همجهت و همراستا بوده است.