آينده زن است 2، نامههاي عاشقانه عنوان نمايشگاهي است در موزه كدا شهر آپلدورن هلند كه در روز هشتم مارس 2020 همزمان با روز جهاني زن براي بازديد عموم گشايش يافت. اين نمايشگاه با هنرباني فرانسيس بوئسك مجموعهاي از 41 هنرمند زن را از سراسر جهان گرد هم آورده كه اسامي مهمي را نيز شامل ميشود؛ از هنرمندان مهم تاريخ هنر گرفته تا هنرمندان زن امروز از سراسر جهان كه در ميانشان حميده نجفي هنرمند ايراني نيز حضور دارد.
آثار اين نمايشگاه در قالبهاي مختلفي از جمله نقاشي، عكس، چيدمان، چاپ، مجسمه و غيره به تماشا گذاشته شده و نكتهاي كه در آن توجه را جلب ميكند مروري است مختصر بر تاريخ هنر زنان از گذشته تا امروز كه عنوان نمايشگاه و حضور آن در آثار را شامل ميشود. عنوان نامههاي عاشقانه؛ به اين معني كه گويي زنان از گذشته تا آينده همواره به مفهوم عشق گره خوردهاند.
نگاهي كه اگر با مفهومي جديدتر بازخواني نشود در همان چارچوب نگاه اگزوتيك به زنان باقي ميماند، سوالي كه ميپرسد اين است كه چرا بايد هنرمند زن را از هنرمند مرد جدا كرد، چرا بايد او را خيره نگريست و چرا بايد بار سنگين عشق را به او تحميل كرد؟
اما به نظر ميرسد زنان پاسخ اين سوال را به اين شكل دادهاند كه خود را از قيد تعاريف كلاسيك و اشكانگيز عشق رها كرده و به سمت خودشان بازگشتهاند، به سمت آنچه فارغ از تعاريف بيروني است، آنچه احساس ميكنند و هستند.
به عنوان مثال آثار حميده نجفي هنرمند ايراني شركتكننده در اين نمايشگاه كه تلفيقي است از مكانها و زمانها كه بهواسطه عكاسي، چيدمان و طراحي شكل گرفته نمود بارزي است از تغيير معناي عشق از ديگري به خود و كنكاش در معناي رويايي و رمانتيك عشق. آثار نجفي از طراحيهاي خودنگاره آغاز شده سپس طراحي در چيدماني از اشيا قرارگرفته و نهايتا از آن عكاسي شده است كه نشاندهنده توالي و شكستن مديا و زمان است. چهره خوابزده و رويايي درون طراحي كه تصوير خود هنرمند است با روياهاي تجسميافته كه در اطرافش چيدمان شده از قابي به قاب ديگر انتقاليافته و زمان را در خود مستحيل ميكند همانند بازتاب تصاوير در آينههاي روبرو.
يا زماني كه به آثار آنا اتكينز نگاه ميكنيم كه جزو اولين تجربيات عكاسانه به حساب ميآيند تلاش او براي يافتن و كنجكاوي پيرامون يك اختراع تازه و شگفتانگيز از ناخودآگاهي سر ميزند كه با گذشت زمان به شعري كوتاه و رمانتيك تبديل ميشود زيرا او تلاشي براي سرودن اين شعر عاشقانه به كار نبرده بلكه حضور و عمل او آن را شكل داده است.
يا آثار كته كلويتس كه حضورش هرچند ممكن است بهواسطه اهميت تاريخي او باشد اما تجلي رنج و خشونت بافت خطهاي پهن و چهرههاي دردكشيده نگاه او به عشق و رابطه مستقيم آن با درد و حيراني بشري را به خوبي نشان ميدهد.
حتي اثر هاني داربون كه عنوان آن نامههاي عاشقانه است به صراحت با خطوط بيمعني به مفهوم عشق شكل ديگري ميدهد كه از پس خطخطيهاي منظم او روي كاغذهاي نامه، پيامي كاملا انتزاعي را برايگيرنده ارسال ميكند.
جامعترين نگاه از اين دست متعلق به ليز سور هنرمند جواني است كه با اثر چيدماني در اين نمايشگاه حضور دارد، اين چيدمان تصوير چند تكه انساني خوابيده است كه در خود چمباتمه زده است؛ يك انسان كه جنسيت او را نميتوان تشخيص داد، او برهنگي انساني خود را در آغوش گرفته و هويت چندپارهاش با ابعادي بزرگ اثري تاثيرگذار خلق كرده.
درواقع مجموعه حاضر با قدرت اين پيام را تكرار ميكند كه هرچند زنان را از مفهوم بستر بزرگ انسان جدا كنيم و سعي كنيم با تعاريف، آنان را از بيرون بنگريم موفق نخواهيم شد، زيرا به نظر ميرسد آينده انسان است، بدون تعاريف جنسيتي و بدون محدوديتهاي تاريخي و آثاري كه هنرمندان زن از گذشته تا به امروز خلق كردهاند نيز به خودشان به عنوان يك انسان مربوط بوده است، به تجربه زيست فردي و اجتماعي كه جنسيت در آن نه ابزاري براي نمايش بلكه واقعيتي دروني بوده است.
در اين نمايشگاه آثار 41 هنرمند زن از سراسر جهان به تماشا گذاشته شده. اين نمايشگاه كه يك هفته پس از بازگشايي به دليل شيوع كرونا بسته شده بود، در تاريخ 12 خرداد بازگشايي شده و تا 23 شهريور ادامه خواهد داشت.
اسامي كامل هنرمندان شركتكننده در اين نمايشگاه عبارت است از:
پالي اپفلباوم (هنرمند امريكايي)، ماما اندرسون (هنرمند سوئدي)، آنا اتكينز (گياهشناس بريتانيايي)، گتا براتسكو (هنرمند رومانيايي)، اليزابت كاتلت (هنرمند امريكايي – مكزيكي)، مونيكا دالبرگ (خواننده آلماني)، هانه داربوفن (هنرمند آلماني)، سيلوي فلوري (هنرمند سوييسي)، جني هولتزر (هنرمند امريكايي)، دوروتي ايانون (هنرمند امريكايي)، اميلي كيم كنگاوارِي (هنرمند استراليايي)، كيكي كوگلنيك (نقاش استراليايي)، كته كلويتس (طراح آلماني)، اگنس مارتين (نقاش انتزاعي كانادايي – امريكايي)، حميده نجفي (هنرمند ايراني)، اُتوبونگ انكانگا (هنرمند نيجريهاي)، يوكو اُنو (هنرمند، ترانهسرا و خواننده ژاپني)، ليديا شوتن (پرفورمر و هنرمند ويديوي هلندي)، ليلي فان در استوكر (هنرمند هلندي)، رزماري تروكل (هنرمند آلماني)، رز وايلي (نقاش بريتانيايي).