بيش از 55درصد از سرمايه‌گذاري‌هاي 6 سال نخست دولت كنوني در بخش معدن و صنايع معدني، طي دو سال اخير انجام شده است. در حالي كه مجموع سرمايه‌گذاري انجام شده طي دولت يازدهم و دوازدهم به بيش از 8.7 ميليارد دلار رسيده، مدل جديد نظارتي ايميدرو سبب شد، 4.8 ميليارد دلار آن از اين رقم، طي دو سال گذشته (97 و 98) محقق شود. به گزارش روابط عمومي سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران (ايميدرو)، مهم‌ترين علت تسريع در راه‌اندازي طرح‌ها به‌رغم تشديد تحريم‌ها، طراحي و اجراي مدل جديد نظارتي ايميدرو از زمان حضور غريب‌پور در راس اين سازمان بوده به‌طوري كه در اين مدت، ايميدرو مدل «پايش حوزه توليد و توسعه» را با هدف نظارت دقيق، طراحي و اجرايي كرده است. مدلي كه در آن ماهانه 40تا 50 جلسه پايش برگزار مي‌شود. يكي از برجسته‌ترين اثرات اين مدل، تسريع در راه‌اندازي پروژه‌ها بوده است. در حالي كه از ابتداي فعاليت ايميدرو، در اكثر سال‌ها، متوسط تعداد طرح‌هاي راه‌اندازي شده تك رقمي بوده، در سال‌هاي 97 و 98 به يك‌باره شاهد اوج‌گيري سرعت اجرا و همچنين راه‌اندازي پروژه‌ها شده‌ايم به‌طوري كه طي اين دوره، به‌رغم تشديد تحريم‌ها و اعمال شرايط پيچيده، به ترتيب 16 و 22 طرح معدن و صنايع معدني با مشاركت بخش خصوصي در سراسر كشور راه‌اندازي شد. بخش قابل توجهي از اين طرح‌ها همچون آلومينيوم جنوب، توسعه كارخانه‌هاي كنسانتره و گندله سنگ آهن در سنگان، آهن اسفنجي فولادهاي استاني، طرح‌هاي توسعه صنعت مس و ... در مقياس ملي بوده‌اند. ايميدرو به همراه شركت‌هاي بزرگ بخش معدن و صنايع معدني از ابتداي دولت كنوني تا پايان سال گذشته در 27 استان سرمايه‌گذاري كردند. اكنون اما اين سازمان و شركت‌هاي بزرگ، در 31 استان كشور «پروژه در دست اجرا يا راه‌اندازي» دارند. در دولت فعلي 110 پروژه در بخش معادن همچون سنگ آهن، زغال‌سنگ، فولاد، مس، آلومينيوم، طلا، سرب و روي و همچنين حوزه‌هاي زيرساخت راه‌اندازي شده است. در اين ميان، از سال گذشته معادن كوچك احيا و فعال شده نيز سهمي از راه‌اندازي طرح‌ها داشته‌اند. طي 6 سال اخير، 22هزار و 351 اشتغال مستقيم و 71هزار و 250 شغل به صورت غيرمستقيم براي اين تعداد استان از سوي ايميدرو و شركت‌هاي بزرگ معدن و صنايع معدني ايجاد شده است. اين ميزان اشتغال در استان‌هاي اصفهان، ايلام، البرز، آذربايجان شرقي، آذربايجان غربي، بوشهر، چهارمحال و بختياري، خراسان شمالي، خراسان رضوي، خراسان جنوبي، خوزستان، زنجان، سمنان، سيستان و بلوچستان، فارس، قزوين، قم، كردستان، كرمان، كردستان، كهگيلويه و بويراحمد، گيلان، لرستان، مازندران، مركزي، هرمزگان، همدان و يزد ايجاد شده است.
13 ميليارد دلار طرح با 43هزار شغل مستقيم
از سوي ديگر ايميدرو و شركت‌هاي بزرگ معدن و صنايع معدني، اكنون در 31 استان كشور پروژه در دست راه‌اندازي يا احداث دارند. تعداد اين پروژه‌ها به 247 و ارزش سرمايه‌گذاري آنها به بيش از 13.5 ميليارد دلار مي‌رسد. اين طرح‌ها بخش‌هاي اكتشاف و معادن كوچك (در مسير احيا و راه‌اندازي) را نيز شامل مي‌شود. پيش‌بيني شده اين ميزان سرمايه‌گذاري بيش از 43هزار و 300 شغل به صورت مستقيم و افزون بر 180هزار شغل به صورت غيرمستقيم ايجاد خواهد شد.
عملكرد سال 98؛ بهره‌برداري از 3.2 ميليارد دلار طرح
عملكرد كلان ايميدرو در توسعه و تكميل طرح‌هاي بخش معدن و صنايع معدني موجب شد تا در سال 98، حدود 3.2 ميليارد دلار طرح با مشاركت بخش خصوصي به بهره‌برداري برسد. اين دستاورد در حالي محقق شد كه كشور در وضعيت تحريم‌هاي بي‌سابقه قرار دارد.
برنامه‌هاي سال 99؛ اشتغالزايي 4100 نفر
افتتاح 2.2 ميليارد دلار طرح در سال99 با اشتغال مستقيم 4100 نفر و 15 هزار نفر به‌طور غيرمستقيم هدف‌گذاري شده است. همچنين علاوه بر هدف‌گذاري فوق، ايميدرو به عنوان يك سازمان توسعه‌اي بستر كمك به افتتاح يك ميليارد دلار طرح بخش خصوصي در سال99 را فراهم خواهد كرد.
گوهرسنگها و سنگ‌هاي تزئيني؛ اقدامات جديد ايميدرو
ايميدرو براي نخستين‌بار، بهينه‌سازي صنعت سنگ‌هاي قيمتي و نيمه قيمتي (گوهرسنگها) و همچنين سنگ‌هاي تزئيني را با تشكيل كارگروهي آغاز كرده است. در اين ميان، سند جامع گوهرسنگها با همكاري و مشاركت بخش خصوصي و مراكز دانشگاهي تهيه و نهايي شده است. نخستين بازارچه سنگ‌هاي قيمتي و نيمه‌قيمتي خردادماه امسال با حضور خداداد غريب‌پور معاون وزير صنعت، معدن و تجارت در ارگ جهان‌نماي شهر اصفهان افتتاح شد. قرار است بازارچه سنگ‌هاي قيمتي و نيمه قيمتي در پنج نقطه از كشور احداث شود كه ۲ نقطه از آن در اصفهان است. مقصد بعدي بازارچه گوهرسنگها، استان خراسان رضوي و شهر مشهد است. در راستاي تفاهمنامه همكاري بين ايميدرو و استانداري خراسان رضوي به منظور ايجاد بازارچه سنگ‌هاي قيمتي و نيمه قيمتي، قرار است به زودي بازارچه اين شهر نيز افتتاح شود. از سوي ديگر پروژه آسيب‌شناسي و برنامه تهيه و اجراي طرح جامع سنگ‌هاي تزئيني از نيمه بهار امسال توسط شركت تهيه و توليد مواد معدني (زيرمجموعه ايميدرو) آغاز شده كه هدف آن رفع گلوگاه‌هاي توسعه صنعت و تسهيل صادرات سنگ‌هاي تزئيني است. در اين ميان به سبب اينكه 30درصد از توليدات صنعت سنگ تزئيني در اصفهان واقع شده، اين استان به عنوان پايلوت توسعه توليد و صادرات مشخص شده است.
افزايش سرمايه و توسعه
ايميدرو استراتژي افزايش سرمايه شركت‌ها از محل سود انباشته را با توجه به نياز مالي شركت‌هاي بزرگ تعريف و از سال گذشته با هدف ايجاد توسعه اين بخش كليد زد. امسال هم شركت‌هايي همچون مباركه، مس، گل‌گهر، چادرملو و... اين راهبرد را عملياتي خواهند كرد. اين رويكرد به منظور تكميل راه‌اندازي طرح‌هاي توسعه‌اي شركت‌ها و با هدف «جهش توليد» اجرا مي‌شود. در سال گذشته مجموع افزايش سرمايه شركت‌هاي بزرگ به مرز 13700 ميليارد تومان رسيد. امسال مباركه و مس هر كدام 10000 ميليارد تومان، گل‌گهر 5200 ميليارد تومان، چادرملو 1200 ميليارد تومان و خوزستان 1300 ميليارد تومان افزايش سرمايه خواهند داشت.
بومي‌سازي و توسعه ساخت داخل
ايميدرو از ابتداي سال، استراتژي بومي‌سازي و توسعه ساخت داخل را ابلاغ، اهداف عملياتي آن را از شركت‌هاي زيرمجموعه دريافت كرده و پايش اين استراتژي را در اولويت برنامه‌هاي خود قرار داده است. به عنوان نمونه شركت‌هاي بزرگ، بومي‌سازي 1000 قطعه در سال جاري را هدف‌گذاري كرده‌اند. شركت‌هاي بخش معدن و صنايع معدني با اجراي برنامه بومي‌سازي قطعات و تجهيزات توانسته‌اند معادل 500 ميليون يورو صرفه‌جويي ارزي ايجاد كنند.
اكتشاف در وسعت۶۵۰ هزار كيلومتر مربع
ايميدرو از ابتداي دولت يازدهم اقدام به اكتشاف ۶۵۰ هزار كيلومترمربع از مساحت كشور كرده است. در اين ميان عملكرد ۲ سال گذسته، ۴۰۰ هزار كيلومترمربع است. يكي از نتايج فعاليت‌هاي گستره اكتشافي ايميدرو طي دولت يازدهم و دوازدهم، افزايش بيش از ۵۰۰ ميليون تن به ذخاير سنگ آهن كشور و ۲ برابر شدن ذخيره بوكسيت كشور است.
افزايش توليدات طي چهار ماه ابتداي سال جهش توليد
آلومينيوم در سال جهش توليد، همچنان بالاترين رقم رشد توليد را در بين توليدات شركت‌هاي بزرگ معدن و صنايع معدني در اختيار دارد. توليد شمش اين محصول طي چهار ماه ابتداي امسال با رشد 67درصدي همراه شد. طي فروردين تا پايان تير ماه سال جاري، افزون بر 138هزار و 700 تن شمش توليد شد، اين در حالي است كه توليد مدت مشابه سال 98 به 83هزار تن رسيده بود. از تابستان گذشته تا بهار امسال، ايميدرو دو كارخانه آلومينيوم جاجرم و آلومينيوم جنوب (سالكو) را راه‌اندازي كرد به‌طوري كه سالكو، به عنوان بزرگ‌ترين و مدرن‌ترين كارخانه توليد آلومينيوم ايران با سرمايه‌گذاري و مشاركت بخش خصوصي احداث شد. شركت‌هاي فولادي نيز طي اين مدت بيش از 9.4 ميليون تن فولاد خام (بيلت، بلوم و اسلب) توليد كردند كه اين رقم 9درصد بيش از عملكرد مدت مشابه سال قبل است. همچنين توليد آهن اسفنجي به بيش از 10.5 ميليون تن رسيد كه حاكي از افزايش 12 درصدي توليد اين محصول است. مس كاتد نيز در اين مدت با توليد 91هزار تني رشد يك درصدي را تجربه كرد.