يك‌صدا در برابر توهم امريكا

گروه ديپلماسي

نشست دوره‌اي كميسيون مشترك برجام كه طبق توافق صورت گرفته بايد هر 3 ماه يك بار برگزار شود، اين ‌بار به دليل شيوع ويروس كوويد 19 با فاصله زماني 6 ماه پس از آخرين دورهمي نمايندگان ايران و 1+4 در وين برگزار شد. اين ‌بار هتل كوبرگ وين در يك روز باراني شاهد رفت و آمد نمايندگان ارشد 5 كشوري بود كه هنوز به توافقي كه در جولاي سال 2015 در همين هتل به دست آمد، وفادار مانده‌اند و در چند هفته اخير هم براي حفظ آن مقابل ديگر عضو اين توافق كه در سال 2018 با ترك آن، مسيرش را از متحدان اروپايي و چين و روسيه جدا كرد، ايستاده‌اند. شيوع كرونا همچنان بر تلاش‌هاي اعضاي برجام براي حفظ اين توافق سايه انداخته است به گونه‌اي كه در جلسه روز گذشته هم از هر هيات تنها 3 نفر مجاز به حضور در سالن اصلي بودند.

با اين همه تدابير كرونايي هم براي ديپلمات‌ها و هم براي خبرنگاران رسانه‌هاي متفاوت در نظر گرفته شده بود تا جلسه كميسيون مشترك برجام در روزهاي سرنوشت‌ساز پيش رو براي اين توافق هسته‌اي برگزار شود و پيامي كه بايد از وين به نيويورك و به دست تيم دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده برسد، مخابره شود.
درست در ساعاتي كه ديدارهاي دوجانبه هيات‌هاي ايران و 1+4 با هم در جريان بود در جلسات مجازي راي‌گيري در شوراي امنيت باز هم ايالات متحده تنهايي ديگري را تجربه كرد و در حالي كه 14 عضو شوراي امنيت به قطعنامه‌اي درباره مسائل تروريستي راي مثبت داده بودند نه تنها راي مخالف خود را به صندوق انداخت بلكه در نهايت با وتو مانع از تصويب آن شد. مقابله با اين يكجانبه‌گرايي همان مسووليتي است كه بازماندگان در برجام در دو سال و نيم گذشته از خروج امريكا از اين توافق حداقل در حوزه موضع‌گيري سياسي و مخالفت با آن در صحن شوراي امنيت به خوبي از عهده‌اش برآمده‌اند.
اين‌ بار نيز سيدعباس عراقچي، معاون سياسي وزير امور خارجه پيش از آغاز رسمي نشست كميسيون مشترك برجام در گفت‌وگو با خبرگزاري صدا و سيما بر لزوم مقابله با اين يكجانبه‌گرايي تاكيد كرد. عراقچي با اشاره به دوره‌اي بودن جلسات كميسيون مشترك گفت: اين جلسه به خاطر همزماني با وقايعي كه در نيويورك مي‌گذرد و تلاش‌هايي كه امريكا براي به اصطلاح برگرداندن قطعنامه‌هاي سابق شوراي امنيت و به نوعي نابودي برجام در نيويورك انجام مي‌دهد، ويژگي خاصي را پيدا كرده است. 
اعضاي جلسه 3 كشور اروپايي، چين و روسيه در نيويورك مواضع بسيار محكمي در برابر امريكا داشتند و تلاش امريكا براي فعال كردن سازوكار حل اختلاف يا سازوكار ماشه، يا اسنپ بك را رد كردند و بقيه اعضاي شوراي امنيت(۱۳عضو) نيز چنين كردند و با قطعنامه امريكا مخالفت كرده و راي مساعد ندادند و دو بار امريكا در فضاي نيويورك با شكست مواجه شد. طبيعتا در اين فضا وقتي كميسيون مشترك را برگزار مي‌كنيم، اهميت و ويژگي خاصي پيدا مي‌كند. موضوع تلا‌ش‌هاي امريكا در نيويورك حتما يك بحث جدي در جلسه كميسيون مشترك خواهد بود و اميدواريم، كميسيون مشترك بتواند به مواضع يكسان و واحدي برسد و در خصوص نحوه ادامه مسير و مقابله با تلاش‌هاي امريكا و تلاش‌هايي كه اين كشور براي نابودي برجام به كار گرفته، تصميماتي را اتخاذ كند.
اميدواريم بتوانيم با كشورهاي عضو با همان مواضعي كه در نيويورك داشتند، بحث سازنده‌اي را در جريان كميسيون مشترك داشته باشيم و جمع‌بندي كنيم.  عراقچي به ديدارش با مديركل آژانس نيز اشاره كرد و گفت: با آقاي گروسي ديداري خواهم كرد كه در حقيقت در امتداد رايزني‌ها با ايشان پس از سفر اخيرش به تهران است. 
در سفر اخير ايشان به تهران موفق شديم يكي از مشكلات جدي كه در روابط ايران و آژانس پديد آمده بود را به نحو مطلوبي حل و فصل كنيم و بيانيه‌ مشتركي صادر شد و در ادامه و براي اجراي بيانيه، ملاقاتي را با ايشان خواهم داشت. اميدواريم مجموعه ديدارها به درك بهتر از شرايط فعلي و مقابله با تهاجمي كه امريكا عليه چند جانبه‌گرايي و سازمان ملل آغاز كرده است، كمك كند. تلاش امريكا در نيويورك قبل از هر چيز شوراي امنيت و خود سازمان ملل را هدف قرار داده و اصل چند جانبه‌گرايي را زير سوال مي‌برد به خاطر همين است همه اعضاي سازمان ملل و حتي متحدان نزديك امريكا با آن كشور مخالفت كرده و جلوي اقداماتش ايستاده‌اند. لازم است در اين خصوص با كشورهاي مختلف رايزني داشته باشيم.

 امريكا با هدف قرار دادن برجام
كل چند جانبه‌گرايي را هدف قرار داده 
معاون سياسي وزير خارجه ادامه داد: همه دنيا الان نگاه مي‌كند به اينكه جامعه بين‌الملل در مقابل تلاش‌هاي يكجانبه‌گرايانه امريكا چگونه ايستادگي مي‌كند و در همين قالب مهم است كه كميسيون مشترك چه موضعي را اتخاذ و چگونه با اين وضعيت برخورد مي‌كند. مواضع كشورها در نيويورك جداگانه بيان شده است و 3 كشور اروپايي با هم نامه‌اي را به رييس شوراي امنيت نوشتند و چين و روسيه نامه نوشتند و اعضاي شوراي امنيت نامه نوشتند و اميدوارم اين مسائل در نشست كميسيون مشترك بررسي و مسير حركت در هفته‌ها و ماه‌هاي آينده را بتوانيم ترسيم كنيم.

طعنه روسي به امريكا
پيش از آغاز اين جلسه ميخاييل اوليانف، نماينده دايم روسيه در سازمان‌هاي بين‌المللي در وين در توييتي با طعنه به امريكا نوشت:«نشست كميسيون مشترك برجام تا ساعاتي ديگر با حضور اعضاي واقعي و نه اعضاي خودخوانده(كه از برجام خارج شده‌اند) در وين برگزار خواهد شد. مباحث و مشورت‌ها در قالب‌هاي مختلف شروع شده و در حال انجام است». 

تاكيد طرفين بر حفظ توافق هسته‌اي
عصر روز سه‌شنبه در پايان اين نشست «هلگا اشميد» معاون سياست خارجي اتحاديه اروپا با اعلام پايان نشست گفت كه همه طرف‌هاي اين توافق مصمم به حفظ آن هستند. اشميد در توييتر نوشت: «همين الان رياست جلسه كميسيون مشترك برجام را به پايان رساندم. مهم است كه مي‌بينيم طرف‌هاي مشاركت‌كننده در عزم خود براي حفظ توافق هسته‌اي و يافتن راهي براي اطمينان از اجراي كامل آن به‌رغم چالش‌هاي فعلي متحد هستند.»