۱۰۰ ميليون هكتار از عرصههاي كشور تحت تاثير بياباني شدن
گروه اجتماعي| مديركل دفتر امور بيابان سازمان جنگلها، مراتع و آبخيزداري ضمن اشاره به اينكه ۱۰۰ ميليون هكتار از عرصههاي كشور تحت تاثير فرآيندهاي بياباني شدن قرار دارند، گفت: نياز است كه هر چه زودتر كارگروه ملي مقابله با بيابانزايي در كشور احيا شود. به گزارش ايسنا، وحيد جعفريان ضمن اشاره به اينكه كشور ما در كمربند بياباني جهان قرار گرفته و بخش از وسيعي از ايران مناطقي خشك، نيمهخشك و خشك نيمهمرطوب هستند، اظهار كرد: در اين گونه مناطق نسبت بارندگي به پتانسيل تبخير و تعرق كمتر از پنج صدم درصد است.
او با بيان اينكه علاوه بر عوامل اقليمي دخالتهاي انساني در طبيعت نيز سبب تخريب سرزمين و بياباني شدن آن ميشود، تصريح كرد: عواملي مانند فرسايش آبي، فرسايش بادي، شور و قليايي شدن عرصههاي حاصلخيز، افت سطح آبهاي زيرزميني و پسابهاي صنعتي و شهري سبب كاهش قابليتهاي بيولوژيك خاك ميشود و شرايط را براي بياباني شدن فراهم ميكند. مديركل دفتر امور بيابان سازمان جنگلها، مراتع و آبخيزداري با تاكيد بر اينكه موضوع بياباني شدن و تخريب سرزمين از بحث بيابانهاي طبيعي موجود در يك اكوسيستم جداست، گفت: بيابانهاي طبيعي، اكوسيستمهايي ويژه با تنوع زيستي منحصر به فرد خود هستند كه با شرايط خشك و نيمهخشك تطبيق پيدا كردهاند اما پديده بياباني شدن به دليل برخي عوامل اقليمي، دخالتهاي انساني و عدم رعايت برخي ملاحظات در اكوسيستم رخ ميدهد. جعفريان با اشاره به اينكه از بين رفتن جنگلها، چراي مفرط دام، استفاده بيش از حد از آبهاي زيرزميني، از بين رفتن جنگلهاي دست كاشت در مناطق خشك و... سبب بيابانزايي ميشود، تصريح كرد: حداقل ۳۰۰ هزار چاه غيرمجاز در دشتهاي كشور وجود دارد و بسياري از عرصههاي كشاورزي ما تحت تاثير شيوههاي كشاورزي ناپايدار قرار گرفتهاند كه تمامي اينها در بياباني شدن يك عرصه موثرند. به گفته او چنانچه سوءمديريت سبب تخريب سرزمين و تبديل شدن يك اكوسيستم به بيابان شود، بازگشت به شرايط اوليه بسيار دشوار خواهد بود به ويژه اگر در عرصههاي بياباني كشور، جنگلهاي دست كاشت را از دست دهيم، بعيد است كه بتوانيم مجدد آن را احيا كنيم.
مديركل دفتر امور بيابان سازمان جنگلها، مراتع و آبخيزداري ادامه داد: از ۱۶۴ ميليون هكتار عرصههاي كشور ۱۰۰ ميليون هكتار تحت تاثير فرآيندهاي بياباني شدن قرار دارند البته از اين ميزان ۳۲ ميليون هكتار وسعت بيابانهاي طبيعي كشور است. به همين دليل وسعت عرصههايي كه به دليل عوامل اقليمي و انساني در معرض بياباني شدن هستند بسيار وسيع است. جعفريان در ادامه درباره اقداماتي كه ميتوان براي جلوگيري از بيابانزايي در كشور انجام داد، اظهار كرد: يكي از اقدامات ضروري ايجاد ساختاري مناسب براي هماهنگي و همكاري دستگاههاي مختلف اجرايي است. اكنون فرصت خوبي است كه كارگروه مقابله با بيابانزايي در كشور فعال شود و در آن دستگاههاي مختلف مسوولانه حضور يابند و اقدامات خود را در جهت مديريت پايدار سرزمين اعلام كنند. مساله مديريت سرزمين، موضوعي پيچيده است كه از يك سو با مباحث اقتصادي مرتبط است و از سوي ديگر به ملاحظات هزينه و فايده براي سرزمين ارتباط دارد. او افزود: خيلي اوقات تلقي ما از آباد كردن سرزمين نگاهي همراه با برداشت و بهرهبرداري كوتاهمدت است درحالي كه اينگونه نگاه چيزي جز تخريب و از دست دادن ثروت كشور نيست. برخي اقداماتي كه ممكن است در كوتاهمدت براي ما ايجاد سرمايه كند در بلندمدت ميتواند سبب از دست رفتن ثروت عظيم و مبنا يعني تنوع زيستي و محيط زيست يك كشور شود. مديركل دفتر امور بيابان سازمان جنگلها، مراتع و آبخيزداري در پايان ضمن اشاره به اينكه اين موضوعات ميتواند در كارگروه ملي مقابله با بيابانزايي مطرح شود، گفت: احياي اين كارگروه سبب خواهد شد كه تصميمات بهتري براي مديريت سرزمين گرفته شود به ويژه در شرايط كنوني كه نياز داريم به مفاهيمي مانند اقتصاد مقاومتي عمق و غناي بيشتري بدهيم بنابراين لازم است از داشتههاي خود بيشتر و بهتر صيانت كنيم تا توسعه پايدار رقم بخورد.