دخالت‌هاي خارجي در لبنان
احمد دستمالچيان
دخالت‌هاي خارجي در تعيين كابينه لبنان امري بي‌سابقه نيست و همواره قدرت‌هاي خارجي در زمان تشكيل كابينه لبنان از طريق گروه‌هاي متحدشان در اين كشور سهم‌خواهي‌هايي در تعيين وزراي كابينه لبنان مطرح كرده‌اند. اين‌بار فرانسه علنا دخالت خود را در تشكيل دولت لبنان اعلام كرده است. سهم‌خواهي‌هاي گروهي و جناحي و دخالت‌هاي خارجي، بار ديگر بن‌بستي در تشكيل كابينه لبنان پيش آورد و مسير تشكيل دولت جديد را مسدود كرد. بر كسي پوشيده نيست كه گروه‌هاي مختلف لبناني هر يك به يك كشور خارجي يا قدرت خارجي وابستگي دارند. با انتخاب مصطفي اديب به عنوان نخست‌وزير مكلف بحث اين بود كه كابينه‌اي كه تشكيل مي‌شود مسوول اجراي اصلاحات مد نظر فرانسه در حاكميت لبنان باشد. يعني كابينه لبنان قرار است اهرمي براي اجراي خواسته‌هاي فرانسه در اين كشور باشد. هر اندازه هم كه جناح‌هاي سياسي لبنان با اين خواست فرانسه كنار آمده‌باشند، به هر ترتيب نمايندگان مردم لبنان در پارلمان اين كشور هم نظرات خاصي در مورد عملكرد كابينه و انتخاب وزرا دارند، به خصوص كه كابينه لبنان قرار نيست از دولت فرانسه راي اعتماد بگيرد، بلكه قرار است از نمايندگان پارلمان لبنان راي اعتماد دريافت كند.
به نظر مي‌رسد كه فرانسه قصد دارد فردي مثل آقاي حريري را سر كار بياورد كه اين مورد توافق كامل گروه‌هاي لبناني نيست. به گمان من هر بار كه مقرر مي‌شود كابينه‌اي جديد در لبنان تشكيل شود، به دليل ساختار سهميه‌اي كابينه، همين بحث‌ها و همين پيچيدگي‌ها پيش مي‌آيد. در نتيجه براي تشكيل يك كابينه مرضي‌الطرفين، بايد فرصت كافي وجود داشته‌باشد تا اجماعي ميان گروه‌هاي متعدد قومي، مذهبي، سياسي و اجتماعي لبنان شكل بگيرد. فرانسه با شعار تحول و به اسم اصلاحات قصد دارد كه اغراض سياسي خودش را در لبنان پياده كند. من معتقدم كه اگر قرار باشد اصلاحات و تغييرات در لبنان، بار ديگر توسط قدرت‌هاي خارجي ديكته شود و از خارج به لبنان تحميل شود، نه تنها باعث بهبود اوضاع سياسي، اجتماعي و اقتصادي اين كشور نمي‌شود، بلكه به بي‌ثباتي‌ها و ناآرامي‌ها در اين كشور دامن مي‌زند. كسي منكر اين واقعيت نيست كه اصلاحات سياسي و ساختاري عميق در لبنان ضروري است. ساختار فعلي حكومت در لبنان يك ساختار پوسيده بازمانده از استعمار است كه ناكارآمدي خود را نشان داده و شديدا رنگ و بوي طايفه‌اي دارد. اما تغيير اين ساختار بايد در چارچوب گفت‌وگوي لبناني- لبناني و بدون دخالت خارجي صورت گيرد. اگر قدرت‌هاي خارجي بخواهند اعمال نظر كنند و خواسته‌هاي خودشان را به ملت لبنان در قالب اصلاحات تحميل كنند، چنين تغييراتي بي‌نتيجه خواهد بود. سرنوشت لبنان و راه برون‌رفت اين كشور از بحران كنوني وابسته به اين است كه آيا گروه‌هاي لبناني، بدون وابستگي به خارج مي‌توانند مستقلا دور يك ميز بنشينند يا نه. در اين شرايط مشخص نيست تا چه اندازه به يك گفت‌وگوي فراگير ملي در لبنان نزديك باشيم، اما قطعا دخالت خارجي در امور اين كشور به وضوح ديده مي‌شود و اين دخالت‌ها بدون ترديد باعث آشفتگي، بي‌ثباتي و ناآرامي بيشتر در لبنان خواهد شد. مردم لبنان بيش از يك سال است كه صداي اعتراض‌شان را عليه ناكارآمدي نظام سياسي و همچنين وضعيت وخيم اقتصادي بلند كرده‌اند. وضعيت كنوني اقتصاد لبنان نتيجه طبيعي تحريم‌هاي ظالمانه‌اي است كه امريكا در لبنان، ايران و ديگر جاهاي جهان به كار مي‌برد. نتيجه مستقيم تحريم‌هاي امريكا در وضعيت معيشتي مردم مشاهده مي‌شود. دولت كنوني امريكا كوچك‌ترين احترامي براي عرف‌هاي بين‌المللي و حقوقي قائل نيست و عامدانه تلاش مي‌كند كه مردم لبنان را به تنگ بياورد و آزار بدهد. همين سياست را امريكايي‌ها در مقابل ايران هم در پيش گرفته‌اند. بازيگران خارجي بايد اين نكته را در نظر بگيرند كه اگر لبنان بي‌ثبات و ناامن شود، تبعات چنين ناامني دامن كساني را خواهد گرفت كه خودشان اين ناامني و بي‌ثباتي را دامن زده‌اند. امروز امريكا و فرانسه اصلي‌ترين نيروهاي خارجي هستند كه به صورت مستقيم در حال دخالت در امور لبنان هستند، اين دو قدرت غربي و متحدان‌شان بايد بدانند كه لبنان جايي نيست كه بتوان در آن ناامني ايجاد كرد و جان سالم به در برد. ناامني و بي‌ثباتي در لبنان قطعا سرايت مي‌كند و دامن دامن‌زنندگان به ناامني را مي‌سوزاند.