مروري بر يك مناظره
كوروش احمدي
نكات مهم نخستين مناظره دونالد ترامپ و جو بايدن كه از بسياري جهات در تاريخ 60 ساله اينگونه مناظرات در امريكا بيسابقه بود، به شرح زير قابل تلخيص است:
1- دو رقيب به نحوي بيسابقه نشان دادند كه هيچ احترامي براي يكديگر قائل نيستند. از همان 15 دقيقه نخست، طرفين به دفعات به هم توهين كردند و در جهت تحقير و تمسخر يكديگر كوشيدند. تا آنجا كه حتي بايدن ترامپ را كه به قواعد مناظره پايبند نبود، «دلقك»، «دروغگو» و «نژادپرست» خواند و يك بار با تحكم به او گفت «دهنت را ببند.»
2-ترامپ كه هم به علت خصلت ذاتياش و هم به اين دليل كه در نظرسنجيها عقب است، تلاش داشت تا به هر وسيلهاي اعم از دروغهاي آشكار و برخوردي بيادبانه و پرخاشجويانه نظر رايدهندگان بيتصميم را جلب و چهرهاي منفي از رقيب ترسيم كند. اما پرخاشجويي او عمدتا غيرمحتوايي و لفاظانه بود. او بهطور مستمر سخنان بايدن را قطع ميكرد، بهطوري كه كريس والاس از فاكسنيوز كه ميانهدار بحث بود، بارها در اين مورد به او تذكر داد.
3- ترامپ بهطور معمول دروغ بسيار گفت و حتي مطالبي برخلاف نظرات كارشناسي متخصصان دولت خودش در مورد واكسن كرونا، عواقب زيستمحيطي برخي از سياستهايش، برخي ابعاد آشوبهاي نژادي و ... مطرح كرد. او اتهاماتي را متوجه بايدن كرد كه آشكارا دروغ بود و برخي سخنان كاملا درست بايدن را رد كرد. كريس والاس اگر چه چند بار به ترامپ در مورد قطع سخنان بايدن تذكر داد و تعهد ستاد انتخاباتي ترامپ به خودداري كانديداها از اين كار را يادآوري كرد، اما در مورد دروغهاي آشكار ترامپ سخني نگفت. در همين رابطه نكته جالب مناظره اين بود كه ترامپ هيچ تلاشي براي پاسخ دادن مستند و مستدل به سوالها در ارتباط با سوءمديريت در كنترل كرونا و رفتار و گفتار شبه نژادپرستانهاش و ... نكرد.
4- يكي از نقاط اوج بحث، زماني بود كه مجري برنامه از ترامپ پرسيد آيا حاضر است گروههاي راست افراطي و مدافع برتري سفيد پوستان را محكوم كند. ترامپ پاسخ داد «حتما»، اما خواست كه او و بايدن نام اين گروهها را ببرند. بايدن گروه نئوفاشيست و افرطي Proud Boys را نام برد.
اما ترامپ خطاب به اين گروه تعبيري بهكار برد به اين مضمون كه «كنار بايستيد و آماده باشيد»، تعبيري كه در حكم تشويق اين گروه بود و بسيارمورد استقبال آن قرار گرفت. وي همزمان كوشيد موضوع را عوض كند و گفت بايد عليه چپ و antifa (نام عمومي يك جريان ضد فاشيست و چپ در امريكا) كاري كرد. در اين مورد بايدن نظر رييس كنوني افبياي را يادآوري كرد كه antifa بيشتر يك ايده است تا يك سازمان. جالب اينكه ترامپ در اينجا نظر مقام منصوب خود را نادرست خواند. 5- ويژگي ديگر اين مناظره كه بيسابقه و عمدتا ناشي از لفاظيهاي ترامپ بود اين بود كه بهرغم تذكرات مكرر مجري، جدال شخصي و شخصيتي بر مطالب محتوايي و سياستي غلبه داشت. يكي از معدود فرازهاي محتوايي در مناظره شايد بحث در مورد نحوه مديريت ويروس كرونا بود. بايدن تاكيد كرد كه شايد اگر از ژانويه تا كنون به توصيههاي متخصصان عمل ميكرديم شايد 100 هزار كمتر فوتي ميداشتيم. و به بخشي از كتاب وود وارد در مورد دادن اطلاعات غلط به مردم توسط ترامپ اشاره كرد. ترامپ در مقابل به مساله اقتصاد و ضرورت بازگشايي كشور براي اجتناب از توسعه بحران پرداخت و فرمانداران و شهرداران دمكرات در كشور را مسوول روند كند بازگشت اشتغال دانست. اما در اينجا نيز ترامپ در پاسخ به انتقاد بايدن در مورد برگزاري ميتينگهاي انتخاباتي بيتوجه به ضوابط بهداشتي، گفت بايدن ميتينگ برگزار نميكند چون طرفدار ندارد. در مورد مسائل زيستمحيطي هم بدون ورود در بحثهاي محتوايي، صحبت از اينكه ما در حال كاشت يك ميليارد درخت هستيم، كرد او در ديگر موارد مانند تركيب ديوان عالي امريكا و تصميمات آن در صورت غلبه محافظه كاران در آن در ارتباط با موضوعاتي مانند سقط جنين و بيمه درماني و نيز سوال مجري درمورد بينش او در مورد بيمههاي درماني پاسخي محتوايي نداشت. نهايت اينكه يكي از دلايل بيسابقه بودن اين انتخابات در تاريخ امريكا اين است كه جامعه بهشدت دو قطبي شده است. رايدهندگان در دو طرف بحث بر نظرات خود پا برجا هستند. در اين مناظره ترامپ تلاشي در جهت مخاطب قرار دادن كل رايدهندگان انجام نداد و همچون گذشته بر حفظ پايگاه انتخاباتي خود كه عمدتا مركب از محافظهكاران تندرو و جوامع روستايي است، متمركز شد. ظاهرا درصد اندكي از رايدهندگان، شايد كمتر از 5 درصد كه هنوز غيرمصمم هستند، بايد نهايتا تكليف اين انتخابات را مشخص كنند و ترامپ حتي به قول ليز پيك، يك مفسر محافظه كار فاكسنيوز، بدون آمادگي كافي وارد اين مناظره شده بود و بايدن از او آمادهتر بود.