پس از مدتها انتظار اولين مناظره ميان نامزدهاي رياستجمهوري در ايالات متحده امريكا در شرايطي برگزار شد كه كارشناسان معتقدند هيچ كدام از دو كانديدا موفق نشدند با پيروزي صحنه را ترك كنند. در اين مناظره كه برخي روزنامهنگاران امريكايي از آن به عنوان «بدترين در تاريخ» ياد كردهاند، جو بايدن و دونالد ترامپ تا توانستند به يكديگر تاختند؛ يكي رييسجمهور امريكا را «دلقك» و «دروغگو» خواند و ديگري با حملات متعدد تلاش داشت ضمن قطع كردن صحبتهاي معاون اول سابق، او را به درجهاي از عصبانيت برساند كه بخواهد از جمله دستوري «خفه شو» در مناظره استفاده كند. تنش در اين جدالهاي لفظي به اندازهاي بالا گرفته بود كه كريس والاس، خبرنگار ارشد فاكسنيوز و مجري مناظره بارها به ميان صحبت كانديداها به خصوص دونالد ترامپ آمد و از آنها خواست اجازه دهند تا رقيب صحبتهاي خود را مطرح كند.
مناظره انتخاباتي اين دو رقيب جمهوريخواه و دموكرات در دانشگاه «كيس وسترن ريزرو» در كليولند ايالت اوهايو و در 6 بخش ۱۵ دقيقهاي حول محورهاي سوابق اين دو نامزد، ديوان عالي امريكا، كوويد ۱۹، اقتصاد، نژادپرستي و خشونت در شهرها و سلامت انتخابات انجام شد. اعضاي خانواده دونالد ترامپ و پسر جو بايدن نيز در سالن مناظره حضور داشتند و از نزديك شاهد تقابل اين دو نامزد بودند. دونالد ترامپ و بايدن هنگام ورود به اولين مناظره براي ورود به كاخ سفيد با يكديگر دست ندادند، ماسك هم به صورت نداشتند و فاصله اجتماعي را رعايت كردند.
اولين سوال مناظره از اين نامزدها درباره ديوان عالي امريكا و قاضي منتخب ترامپ براي كرسي خالي اين ديوان پرسيده شد. دونالد ترامپ در اين باره از حق جناح پيروز در انتخابات براي اين كار سخن گفت و تاكيد كرد كه جمهوريخواهان به عنوان برندگان انتخابات رياستجمهوري و سنا حق دارند از وضعيت موجود بهترين استفاده را بكنند. بايدن اما هشدار داد كه اين زن با نظراتش درباره بيمه درماني و سقط جنين، آينده امريكا را تحت تاثير قرار خواهد داد.
از اوباماكر تا «آيا ممكن است خفه شويد؟»
در بحث طرح سلامت «اوباماكر» كريس والاس به ترامپ گفت كه دولت او برنامه مشخصي براي جايگزيني اين طرح نداشته است. بايدن هم دونالد ترامپ را دروغگو خطاب كرد و گفت كه او به فكر مردم نيست و ميليونها تن از طرح اوباماكر استفاده ميكنند اما ترامپ قصد دارد كه اين حق را از آنها بگيرد. ترامپ هم گفت: من اين حق را به مردم دادهام تا خودشان انتخاب كنند. رييسجمهوري امريكا سپس در پاسخ به سوالات مكرر مجري برنامه درباره شكست ترامپ در ارايه طرح جامع بيمه درماني جايگزين اوباماكر گفت: ظاهرا من در حال مناظره با شما هستم نه او(بايدن) كه البته جاي تعجب هم ندارد. به گزارش ايسنا، بحث اوباماكر زماني مطرح شد كه حرف از نامزد تازه ديوان عالي امريكا به ميان آمد. قاضي ايمي برت، نامزد ترامپ براي ديوان عالي پيشتر در مقالهاي از تاييد اين قانون در ديوان عالي انتقاد كرده بود. بايدن گفت ترامپ ميليونها تن را از بيمه درماني محروم خواهد كرد. ترامپ هم گفت اگر بايدن سر كار بيايد، نظام درماني سوسياليستي(بيمه همگاني) خواهد داشت. ترامپ در بحث انتخاب ايمي برت هم گفت: ما انتخابات را برديم و انتخابات تبعاتي دارد. دونالد ترامپ بارها در ميانه سخنان بايدن مداخله كرده و حرفهاي كنايهآميز به او ميگفت كه در نهايت با واكنش مجري و بايدن مواجه شد كه از او خواستند تا ساكت بماند و اجازه حرف زدن به آنها بدهد. بايدن در نهايت به ترامپ گفت: ممكن است خفه شويد؟
كابوس كرونايي ترامپ
در بخش ديگري از مناظره نيز كريس والاس، مجري مناظره و خبرنگار با سابقه شبكه فاكس نيوز به دونالد ترامپ تذكر داد و به دليل صحبت كردن همزمان نامزدها با هم با بالا بردن صداي خود گفت:«من دوست ندارم صداي خود را بالا ببرم اما تفاوت من با شما چيست؟» او خطاب به ترامپ گفت كه به آنچه كمپين انتخابياش پيش از برگزاري مناظره به آن متعهد شدند، احترام بگذارد. ترامپ در بخش سوالات مرتبط با كوويد 19 از اقدامات دولتش در مقابله با كرونا دفاع كرده و خطاب به بايدن گفت كه آنها ميخواستند كشور را تعطيل كنند. ترامپ گفت كه امريكا چند هفته تا دستيابي به واكسن براي كروناويروس فاصله دارد. بايدن هم در واكنش به صحبتهاي ترامپ درباره واكسن گفت: من اصلا به او اعتماد ندارم. در بحث كرونا بايدن گفت كه ترامپ هيچ برنامهاي براي اين بحران ندارد و با اينكه ابتدا ميدانست كرونا مرگبار است اما آن را پنهان كرد. بايدن همچنين به ستايش ترامپ از شي جين پينگ، رييسجمهوري چين در ابتداي بحران كرونا اشاره كرد. با اين حال ترامپ گفت كه اگر بايدن رييسجمهوري امريكا ميبود، ميليونها تن جان خودشان را از دست ميدادند و مهارت دولتش در مهار كرونا را ستود! جو بايدن همچنين حرفهاي اوايل امسال ترامپ را كه به مردم گفته بود مواد ضدعفونيكننده براي پيشگيري از كوويد 19 تزريق كنند مورد تمسخر قرار داد و ترامپ هم گفت صحبتهايش كنايهآميز بوده است! در ادامه مناظره انتخاباتي دو نامزد دموكرات و جمهوريخواه، جو بايدن با اشاره به گفتوگوي تلفني ترامپ با باب وودوارد كه اخيرا توسط اين خبرنگار منتشر شده به مساله پنهانكاري دولت دونالد ترامپ در مورد وخامت همهگيري ويروس كرونا در ماههاي ابتدايي شيوع پرداخت و گفت:«با همه دروغهايي كه توسط رييسجمهور ترامپ گفته شده است براي لحظهاي هم ميتوانيد به او و حرفهايش اعتماد كنيد؟ او اعتراف نميكند كه ميدانست اين اتفاقها خواهد افتاد. او حتي در ماه فوريه از خطر اين ويروس اطلاع داشت.» دونالد ترامپ خطاب به بايدن گفت كه بيش از ۴۷ سالي كه بايدن در عرصه سياست حضور داشته است به مردم امريكا خدمت كرده است. ترامپ گفت: من ارتش شكستخوردهاي كه شما به من داديد را درست كردم و خدمت من از ۴۷ سال خدمت شما بيشتر بوده است.
اعتياد پسر بايدن
ترامپ در بخشي از صحبتهايش به عضويت هانتر بايدن، پسر جو بايدن در يك شركت انرژي اوكرايني حمله كرده و بايدن هم تاكيد كرد كه پسرش مرتكب هيچ اشتباهي نشده است. اين صحبتها به موضوع استيضاح ترامپ در مجلس نمايندگان امريكا مرتبط بود چون گفته ميشد ترامپ به رييسجمهوري اوكراين فشار آورده تا درباره بايدن و خانواده او تحقيق كند. او همچنين به اعتياد پسر بايدن اشاره كرد و بايدن ضمن پذيرش اين موضوع گفت كه به پسرش افتخار ميكند كه توانسته به جامعه بازگردد. در بحث ماليات پرداختي هم كريس والاس درباره ماليات پرداختي ترامپ بين سالهاي ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ سوالي مطرح كرد و به گزارشي از نيويورك تايمز اشاره داشت كه نشان ميداد او صرفا ۷۵۰ دلار در اين دو سال ماليات داده است. ترامپ ابتدا گفت كه ميليونها دلار ماليات پرداختي داشته است اما بعد از فشار مجري گفت كه در اين دو سال ميليونها دلار ماليات داده است. بايدن ساعاتي پيش از مناظره اظهارنامه مالياتي خود را منتشر كرد تا در اين بحث فشار بيشتري به ترامپ وارد كند. او از ترامپ پرسيد كه چرا اقدام مشابهي انجام نميدهد و ترامپ پاسخ داد: همه آنها را خواهند ديد.
روايت نظرسنجيها از پيروزي دموكراتها
بلافاصله پس از پايان مناظره شاهد واكنشهاي منفي به اين رويداد بوديم. دموكراتها آن را خارج از شأن كانديداهاي رياستجمهوري دانستند و جمهوريخواهان نيز ترجيح دادند حمله به بايدن را در دستور كار قرار دهند. بلافاصله پس از اين مناظره، تحليلها درباره شخص پيروز در اين رويداد نيز آغاز شد. به گزارش سيبياس نيوز پس از برگزاري يك مناظره پرهياهو كه مجري نميتوانست دونالد ترامپ را آرام كند كه صحبتهاي جو بايدن و خودش را قطع نكند ۴۸ درصد از تماشاچيان اين مناظره، بايدن را پيروز دانستند و ۴۱ درصد هم به ترامپ راي دادند و ۱۰ درصد اين مناظره را برابر ارزيابي كردند. نتايج نظرسنجي سيانان نيز نشان ميدهد 6 تن از هر ۱۰ تماشاچي مناظره انتخاباتي سهشنبه شب امريكا گفتند كه بايدن بهترين عملكرد را در اين مصاف رو در رو داشته است و تنها ۲۸ درصد چنين نظري درباره ترامپ داشتند. هر چند اين عددها از برتري بايدن حكايت دارد اما نميتوان او را پيروز نهايي مناظره دانست چراكه آمارها نشان ميدهد نه او و نه دونالد ترامپ نتوانستهاند چيزي به آراي خود بيفزايند.
فاجعه؛ برداشت تحليلگران امريكايي از مناظره
اغلب تحليلگران امريكايي در نگاهي كه به اولين مناظره جو بايدن و دونالد ترامپ داشتهاند از آن به عنوان يكي از «بدترين مناظرههاي تاريخ» و اتفاقي «شرمآور» ياد ميكنند. استفان كالينسون، تحليلگر مسائل انتخابات در سيانان مينويسد:«به راحتي ميتوان گفت اين بدترين مناظره در تاريخ امريكا بود اما اين مناظره به خوبي نشان داد كه انتخابات پيش رو يكي از حساسترين انتخاباتهاست.» به نوشته او، مردم امريكا بايد تصميم بگيرند آيا ميخواهند براي 4 سال ديگر رييسجمهوري را تحمل كنند كه از عدم پذيرش شكست در انتخابات و ستايش از گروههاي نژادپرست و افراطي سخن ميگويد يا خواهان تغيير در وضع موجود هستند.
ديويد گراهام، ستوننويس ارشد نشريه آتلانتيك نيز ضمن «فاجعه» خواندن مناظره نوشته است كه «اگر ذرهاي احساس در ملت امريكا باقي مانده باشد اين مناظره به آخرين در نوع خود تبديل خواهد شد.» او نوشته «بايدن سخن ترامپ را قطع ميكرد، والاس به ميان صحبت هر دو ميپريد و ترامپ به مجري و بايدن حمله ميكرد. اين مناظره نبود.» گراهام تاكيد كرده مناظرات انتخاباتي اغلب در نتايج نهايي تاثيرگذار نيست و در اين دوره نيز نظرسنجيها پس از پايان مناظره اول به طور شگفتآوري نشان ميدهد كه تغييري در شرايط موجود رخ نداده است.
نشريه امريكايي هيل در تحليلي پيرامون عملكرد كانديداها در مناظره انتخاباتي، نوشته است كه هر چند نظرسنجيها از عدم تاثيرگذاري كانديداها بر آراي خاموش حكايت دارد اما اگر در ادامه مسير اين رأيدهندگان در شرايطي قرار گيرند كه بخواهند به يكي از دو كانديداي موجود رأي دهند، آنها به بايدن رأي خواهند داد؛ چراكه در اين مناظره ترامپ در شمايل يك قلدر ظاهر شد كه مانع از سخن گفتن رقيب است اما بايدن براي هر حملهاي پاسخي مستدل و مبتني بر فكتها در دست داشت كه براي رأيدهندگان مردد ميتواند مهم باشد. به نوشته هيل، بايدن كوشيد تا در تمام طول مناظره- به جز لحظههايي اندك- «رييسجمهورانه» رفتار كند و شخصيتي بالغ از خود نشان دهد. در مقابل ترامپ با رفتارهايي دور از شأن يك رييسجمهور، كار را به جايي كشاند كه مجري بارها او را خطاب قرار دهد و بخواهد به توافقي كه براي مناظره امضا كرده، پايبند باشد.
ترامپ در مناظره سهشنبه شب دو اشتباه اساسي داشت كه ميتواند به مرور زمان و با استفاده تبليغاتي دموكراتها، رييسجمهور امريكا را پشيمان كند. نشريه پوليتيكو در تحليلي، بزرگترين اشتباه ترامپ را تصميم او براي محكوم نكردن سفيدپوستان نژادپرست دانسته كه نشان ميدهد، رييسجمهور امريكا نگاهي نژادپرستانه به خشونت در شهرهاي امريكا دارد و اين موضوع باعث خواهد شد تا رنگينپوستان و سياهپوستان در حمايت از رقيب او مصمم شوند. او همچنين تلاش كرد دروغهايي را بگويد كه اسناد زيادي براي اثبات دروغ بودنشان وجود دارد و اتخاذ استراتژي صحيح از سوي دموكراتها ميتواند دونالد ترامپ را با مشكل مواجه كند. به نوشته پوليتيكو، فعالان جنبش «جان سياهان اهميت دارد» معتقدند اظهارات او درباره «پسران مغرور»(سفيدپوستان نژادپرست) توهيني به جامعه سياهان امريكاست.